“Một số start-up trong giai đoạn đầu tìm vốn thường chỉ chú trọng tài chính, thay vì con người, bởi họ sợ có thêm người thì start-up sẽ bị chi phối. Tuy nhiên, đây là suy nghĩ không có lợi cho start-up, vì nhà đầu tư hầu hết là những người có kinh nghiệm, có nguồn lực, mối quan hệ chắc chắn để có thể giúp start-up phát triển tốt hơn. Nhà đầu tư cũng sẽ có nhiều ý tưởng hơn, vậy tại sao start-up không chọn nhà đầu tư như một người đồng hành?”, Trịnh Anh Đức, Giám đốc điều hành Quỹ đầu tư VIC Partners nêu vấn đề.

Theo Anh Đức, các start-up có kinh nghiệm thường có nhiều lựa chọn, do đó họ sẽ dễ dàng tìm được nhà đầu tư phù hợp với mình. Tuy nhiên, với những start-up non trẻ thì lời khuyên là nên lắng nghe.

Lý do start-up nên chọn nhà đầu tư dựa trên yếu tố con người có thể thấy từ ví dụ của Jupviec.

Khi thành lập Jupviec, người sáng lập là Phan Hồng Minh đã tới gặp Nguyễn Thành Nhân, Trưởng nhóm nghiên cứu WalmartLabs, cựu kỹ sư Google Adword và cũng là một nhà đầu tư thiên thần.

Mục đích của nhà sáng lập này khi gặp Thành Nhân không phải gọi vốn, mà nhờ Thành Nhân giải bài toán thị trường nếu đầu tư vào mảng này.

Thời điểm đó, Thành Nhân đã tính toán dựa trên ví dụ cụ thể, với 250.000 người giúp việc, mỗi người làm được cho 5 nhà, mỗi nhà trả 100 USD/tháng. Như vậy, quy mô thị trường sẽ khoảng 1,25 tỷ USD/năm.

Cuộc tiếp xúc với Thành Nhân không chỉ giúp Jupviec giải được bài toán thị trường, mà thông qua mối quan hệ của nhà đầu tư này, startup đã tiếp cận và gọi vốn thành công từ Quỹ đầu tư CyberAgent Ventures (CAV) của Nhật Bản. Hiện tại, Jupviec có khoảng 2.000 người giúp việc và bắt đầu hoạt động có lợi nhuận.

Trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư Online - Baodautu.vn, Thành Nhân cho biết, do có kinh nghiệm liên quan tới quảng cáo, bán hàng, mở rộng thị trường, nên nhà đầu tư này có thể giúp start-up những vấn đề liên quan.

“Những câu hỏi luôn được Nhân đặt ra với một start-up là: “Ba vấn đề bạn đang đau đầu nhất là gì? Bạn cần mình giúp gì?” Nếu không giải được những vấn đề đó, Nhân sẽ tìm người trong mối quan hệ của mình để giới thiệu tới start-up”, Thành Nhân cho biết.

Cũng theo Nhân, ở thị trường Việt Nam, các start-up đang gặp khó khăn trong quá trình gọi vốn, đặc biệt là gọi vốn lớn.

“Để phát triển thị trường, tăng số người dùng, nhiều start-up đã chi khoản tiền khủng. Uber là một ví dụ, để gia tăng người sử dụng, Uber đã liên tục phát ra những coupon miễn phí, giảm giá cho khách hàng. Tiền chi trả cho những coupon mà khách hàng hưởng lợi chính là vốn của nhà đầu tư. Trong 3 tháng đầu năm 2017, Uber đã chi 708 triệu USD. Tại Việt Nam, start-up không thể sống nổi nếu đi theo cách này, do các nhà đầu tư hầu hết là nhỏ, do đó, lời khuyên là nên phát triển ở những mảng phù hợp”, Thành Nhân nói.

Để sống sót qua các vòng gọi vốn luôn là hành trình dài. Do đó, lời khuyên hữu ích với hầu hết start-up là hãy tìm nhà đầu tư vừa am hiểu lĩnh vực của start-up, vừa có nguồn tài chính phù hợp, thay vì chỉ tập trung tìm kiếm tài chính.