Sự thất bại của một ông lớn

Trong diễn biến mới nhất, K+ đã gửi email thông báo tới các đối tác truyền hình trả tiền về việc dừng phát sóng từ ngày 1/1/2026.

Trước đó, K+ đã có lộ trình chuẩn bị cho việc rời khỏi thị trường. Theo đó, từ đầu tháng 10/2025, K+ dừng bán mới toàn bộ gói sử dụng đầu thu vệ tinh (DTH) và đầu thu Internet (TV Box). Đến ngày 20/11, lựa chọn gia hạn dịch vụ bị thu hẹp đáng kể, chỉ còn phương án theo tháng hoặc tối đa đến ngày 31/12/2025. Gần đây nhất, các đối tác phân phối lớn như FPT Play, MyTV, TV360 đồng loạt ngừng bán, ngừng gia hạn mới gói K+ trên nền tảng của họ.

Nguyên nhân K+ rời khỏi thị trường Việt Nam là bới thua lỗ kéo dài mà không có giải pháp khả thi. Theo báo cáo kiểm toán, đến ngày 31/12/2020, K+ đã có lỗ lũy kế tổng cộng 3.571 tỷ đồng, kéo vốn chủ sở hữu xuống -3.227 tỷ đồng. Đến cuối năm 2021, K+ (VSTV) đã ghi nhận tổng lỗ lũy kế vượt mốc 3.800 tỷ đồng.

Báo cáo bán niên 2025 của Canal+ cũng cho thấy, hoạt động tại Việt Nam đang bị “ảnh hưởng đáng kể bởi biến động thị trường” và VSTV vẫn đang ghi nhận khoản lỗ lũy kế thuộc về cổ đông mà Canal+ không kiểm soát (Non-controlling interests, NCI) là âm 93 triệu euro (khoảng 2.800 tỷ đồng) tính đến 30/6/2025, thu hẹp từ 97 triệu euro tại thời điểm cuối năm 2024.

Với việc Canal+ sở hữu 49% của VSTV, thì lỗ lũy kế 93 triệu euro tương ứng phần thuộc về cổ đông sở hữu 51% còn lại. Như vậy, tính đến 30/6/2025, VSTV lỗ lũy kế khoảng 182 triệu euro (tương đương gần 5.500 tỷ đồng).

Thấy gì từ “cái chết” của K+?

Ra mắt từ năm 2009, K+ từng tạo nên tiếng vang lớn khi mang đến khái niệm truyền hình trả tiền cao cấp, kèm theo “đặc sản” là các giải đấu bóng đá hàng đầu, đặc biệt là Giải ngoại hạng Anh (EPL) - lá bài chiến lược để K+ thu hút thuê bao và giành thị phần.

Tuy nhiên, giá bản quyền tăng phi mã theo từng chu kỳ đàm phán, K+ đã bỏ ra số tiền khổng lồ để mua độc quyền EPL. Cụ thể, K+ đã chi 13 triệu USD để độc quyền phát sóng EPL từ năm 2010-2013; chi 41 triệu USD các mùa giải 2013-2016; khoảng 46 triệu USD cho giai đoạn 2016-2019; giai đoạn tiếp theo 2019-2022, K+ tiếp tục sở hữu bản quyền EPLvới giá khoảng 48 triệu USD. Như vậy, chỉ riêng 2010-2022, K+ đã chi gần 150 triệu USD. Riêng các mùa bóng 2022-2025, giá bản quyền EPL không được tiết lộ, nhưng chắc chắn cao hơn giai đoạn 2019-2022. Giới chuyên môn ước lượng, trong 16 năm có mặt tại thị trường Việt Nam, riêng bản quyền EPL đã “ngốn” của K+ hơn 200 triệu USD.

Với chi phí khổng lồ này, K+ buộc phải bán cho người dùng cuối với giá cao. Gói cước cao cấp nhất, có mức phí dao động từ 175.000 đến 179.000 đồng/tháng. Trong khi đó, năm 2024, thu nhập bình quân của người lao động Việt Nam khoảng 7,6-7,7 triệu đồng/tháng và chi tiêu bình quân mỗi người chỉ vào khoảng 2,8 triệu đồng/tháng. Chưa kể, chi phí lắp đặt ban đầu gồm đầu thu, chảo vệ tinh... có thể lên tới hơn 2 triệu đồng.

Với chiến lược này, giá thuê bao của K+ luôn nằm trong nhóm đắt nhất thị trường và rất khó tiếp cận với số đông khán giả bình dân có thu nhập trung bình và thấp.

Từ đây xuất hiện một hệ lụy mà K+ và cả thị trường phải hứng chịu là xem bóng đá lậu. Các kênh lậu như xoilac, banhkhuc, thapcam, banhmy, buncha… đã cung cấp kênh xem EPL kèm mời gọi cá độ bóng đá trái phép. Trớ trêu thay, nhiều trận EPL trên nền tảng lậu còn thu hút gấp 5-7 lần lượng người xem chính thống của K+. Nói cách khác, chính chiến lược định giá của K+ đã vô tình “nuôi lớn” hệ sinh thái xem lậu tại Việt Nam. Đây cũng là tác nhân trực tiếp khiến người dùng rời xa truyền hình trả tiền truyền thống và dần mất thói quen trả phí cho nội dung bản quyền.

Không những thế, K+ còn đối mặt với một làn sóng mới, đó là các nền tảng OTT (dịch vụ cung cấp nội dung đa phương tiện). Số lượng thuê bao OTT đã tăng trưởng phi mã 33% trong năm 2024, từ 5,56 triệu lên 7,4 triệu thuê bao. Trong khi đó, các loại hình truyền hình truyền thống như vệ tinh và cáp đã bão hòa hoặc suy giảm.

Các nền tảng như FPT Play, VieON, TV360, Netflix… với công nghệ không cần thiết bị lắp đặt phức tạp, chi phí vừa rẻ vừa linh hoạt, xem theo yêu cầu, đã lôi kéo một phần không nhỏ người xem từ truyền hình vệ tinh như K+.

Theo chuyên gia nội dung số Lê Văn Long, thói quen xem truyền hình tại Việt Nam đã thay đổi rất lớn trong vài năm qua. Sự xuất hiện liên tiếp của các nền tảng OTT như Netflix, Disney+, Amazon Prime, Apple TV+… đã đưa người dùng đến thói quen mới: trải nghiệm kho giải trí phong phú, chi phí hàng tháng thấp và xem đa thiết bị.

Còn ông Nguyễn Thái Khang, Phó chủ tịch ICT Press Club cho rằng, việc K+ thất bại, rút lui khỏi thị trường là do nhiều nguyên nhân. Thứ nhất, K+ đã không đọc đúng nhu cầu thị trường. EPL là sản phẩm đại chúng, không thể bán theo mô hình cao cấp. Thứ hai, K+ đã không kiểm soát thị trường lậu, để đối thủ phi chính thống chiếm sóng, làm mất luôn thói quen trả phí của người xem. Thứ ba, K+ đã không điều chỉnh hình ảnh thương hiệu và truyền thông, bị đóng khung tiêu cực nhiều năm liền.

Theo ông Khang, việc K+ rút lui và EPL thuộc về đơn vị mới là cơ hội để tái cấu trúc lại thị trường truyền hình trả tiền và nội dung thể thao tại Việt Nam theo hướng phù hợp hơn với kỷ nguyên số. Theo đó, cần giảm phụ thuộc vào mô hình “một ông lớn - một giải đấu”.

Sự kiện cũng là bài học, tạo dư địa cho chính sách và công cụ quản lý mới đối với bản quyền số. Bài học từ K+ cho thấy, nếu chỉ trông vào một mình doanh nghiệp tự chống đỡ trước web lậu, khả năng thất bại là rất cao.