Tại Dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi (Dự thảo) điều 57 về nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân tiếp tục được chỉnh lý để khắc phục các tồn tại, hạn chế thời gian qua, tăng cường quản lý chặt chẽ nhưng vẫn bảo đảm đáp ứng nhu cầu của một bộ phận người dân đối với loại hình nhà ở này.

Đây là nội dung được Ủy ban Pháp luật nêu tại báo cáo một số vấn đề lớn giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo, nội dung được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến vào chiều nay (16/11).

Thảo luận tại Kỳ họp thứ sáu, có ý kiến cho rằng, quy định tại điều 57 là quá chặt chẽ, chưa phù hợp và khó khả thi. Đề nghị chỉnh lý theo hướng Nhà nước tập trung quản lý, kiểm soát theo quy hoạch, quy chế quản lý kiến trúc đô thị, cấp giấy phép xây dựng, bảo đảm vệ sinh môi trường, an toàn, phòng, chống cháy nổ, đơn giản hóa điều kiện, thủ tục hành chính hoặc trong Luật chỉ quy định nguyên tắc và giao cho Chính phủ quy định chi tiết.

Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, quá trình tổ chức thực thi pháp luật và thực tiễn phát triển loại hình nhà ở này thời gian qua ở nhiều địa phương có tình trạng buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra chặt chẽ, không xử lý kịp thời các sai phạm dẫn đến nhiều hệ lụy, gây quá tải về hệ thống hạ tầng đô thị, các tiện ích phục vụ sinh hoạt và tiềm ẩn nguy cơ cháy, nổ, thực tế đã xảy ra một số vụ hỏa hoạn gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản.

Để khắc phục các tồn tại, hạn chế trong phát triển, quản lý, sử dụng loại hình nhà ở này thời gian qua, đồng thời bảo đảm hài hòa giữa yêu cầu quản lý và nhu cầu phát triển, đáp ứng nguồn cung nhà ở cho người có thu nhập thấp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội và chỉnh lý Điều 57 theo hướng quy định phù hợp hơn một số yêu cầu.

Như, không quy định các yêu cầu riêng mà dẫn chiếu điều kiện quản lý loại hình nhà ở này đến các yêu cầu về nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân do Bộ trưởng Bộ Xây dựng ban hành, yêu cầu của pháp luật về phòng cháy, chữa cháy; phân cấp cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định về đường giao thông để phương tiện chữa cháy thực hiện nhiệm vụ chữa cháy tại nơi có nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân; bổ sung quy định điều chỉnh với các loại hình nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ mà có mục đích hỗn hợp cả bán, cho thuê mua, cho thuê để đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Dự thảo cũng quy định Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam là cơ quan chủ quản dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội cho công nhân, người lao động thuộc đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội thuê tại khoản 4 Điều 80.

Quy định này nhằm kịp thời bổ sung nguồn lực đầu tư phát triển nhà ở xã hội; phát huy vai trò, trách nhiệm của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam trong việc chăm lo, nâng cao chất lượng cuộc sống cho công nhân, người lao động thông qua việc đầu tư xây dựng nhà ở xã hội để công nhân, người lao động thuộc đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội thuê, thu hút người lao động tham gia tổ chức Công đoàn.

Phương án này đã có sự đồng thuận cao giữa Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và đa số ý kiến đại biểu Quốc hội; đã được chỉnh lý trên cơ sở tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội sau Kỳ họp thứ năm theo hướng xác định rõ Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam là cơ quan chủ quản đầu tư, làm rõ nguồn vốn thực hiện chỉ là tài chính công đoàn dành cho phát triển nhà ở xã hội; giới hạn phạm vi thực hiện (tập trung đầu tư xây dựng nhà ở xã hội cho công nhân, người lao động thuê, không đầu tư xây dựng nhà lưu trú công nhân) để nâng cao tính khả thi.

Đồng thời, bảo đảm chặt chẽ, đồng bộ, hiệu lực thi hành cao, tháo gỡ được ngay các vướng mắc trong thực tiễn thí điểm trước đây theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ do chưa được Luật quy định.

Nội dung đã được thống nhất còn có quy định về ưu đãi chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội tại điểm d khoản 2 Điều 85 theo hướng kế thừa quy định của pháp luật nhà ở hiện hành để bổ sung quyền được xây dựng cả nhà ở thương mại trong quỹ đất 20% của tổng diện tích đất ở trong phạm vi dự án, nhưng chủ đầu tư phải nộp tiền sử dụng đất đối với phần diện tích này theo quy định của pháp luật về đất đai để vừa thu hút đầu tư, vừa quản lý chặt chẽ nguồn thu ngân sách nhà nước. Quy định xây dựng nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp tại Điều 94; không quy định về nhà lưu trú công nhân ngoài khu công nghiệp.

Dự thảo còn bổ sung khoản 3 Điều 95 về việc Dự án đầu tư xây dựng nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp phải được Ban quản lý khu công nghiệp chấp thuận chủ trương đầu tư, chấp thuận nhà đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư để bảo đảm thống nhất với Luật Đầu tư, theo báo cáo của Thường trực Ủy ban Pháp luật.