Từ đầu tháng 10 trở lại đây, đặc biệt là sau khi kết quả bầu cử tổng thống Mỹ được công bố từ ngày 9/11 tỷ giá trong nước có xu hướng tăng nhẹ. Theo ông, đâu là nguyên nhân khiến tỷ giá tăng?

Kết quả bầu cử tổng thống tại Mỹ đã gây ra một chấn động về mặt chính trị và tác động mạnh mẽ đến thị trường tài chính toàn cầu. Các thị trường chứng khoán, thị trường ngoại hối, thị trường vàng đã dao động rất mạnh ngay sau khi kết quả bầu cử cho biết sự thắng cử của ông Trump ngày 9/11 vửa qua. Sở dĩ có điều này vì giới tài chính trên thế giới tỏ ra lo âu vì những chính sách kinh tế không rõ ràng và quan điểm bảo hộ mậu dịch của vị tổng thống mới đắc cử. Lúc đó thị trường hối đoái của Việt Nam cũng chịu sự dao động và đẩy tỷ giá VND/USD tăng. Nhưng ngày hôm sau, sau khi các thị trường tài chính trên thế giới lấy lại sự quân bình thì thị trường hối đoái của Việt Nam cũng trở lại trạng thái quân bình và những ngày gần đây có sự tăng nhẹ. Sự dao động tỷ giá hiển nhiên là do tác động tâm lý và có yếu tố tạo sóng của giới đầu cơ, nhưng sau đó cả hai yếu tố này đã không có cơ sở tồn tại. NHNN đã duy trì sự ổn định của VND trong những ngày sau đó.

Ông đánh giá thế nào về phương thức điều hành tỷ giá mới của NHNN từ đầu năm đến nay? Đâu là những thành công nổi bật của phương thức này?

Quan điểm của tôi về việc điều hành tỷ giá của NHNN trong năm nay là rất linh hoạt và đáp ứng nhu cầu của thị trường. Trước hết, với cơ chế tỷ giá trung tâm được công bố mỗi ngày dựa trên sự biến động không những đối với USD mà trên sự biến động bình quân của một rổ tiền tệ, NHNN đã thu hẹp lại điều kiện thuận lợi cho hoạt động đầu cơ. Trước đây các nhà đầu cơ ngoại tệ tạo sóng chủ yếu dựa trên biến động USD và VND, nhưng nay với một rổ tiền tệ gồm 8 đồng tiền, các nhà kinh doanh ngoại tệ khó mà tạo sóng cùng một lúc cho phần lớn các đồng tiền trong rổ tiền tệ. Thêm vào đó, NHNN cũng đã tích lũy một lượng dự trữ ngoại hối lên đến trên 40 tỷ USD đủ để can thiệp thị trường khi cần thiết.

Ngoài chính sách tỷ giá, sự ổn định hiện nay của VND là kết quả của chính sách tiền tệ nói chung của NHNN khi lạm phát được kềm chế để không vượt quá 5%, mục tiêu mà Quốc hội đã đề ra cho năm 2016. Kiểm soát lạm phát là tiền đề cho sự ổn định tiền đồng và NHNN đã thực hiện được điều này.

Ông nhận định thế nào về tình hình tỷ giá từ nay đến cuối năm?

Trong những ngày vừa qua một số NHTM đã đẩy tỷ giá lên mức 22.450 VND ở chiều bán ra. Liệu đây có phải là điểm khởi đầu cho một xu hướng tăng từ đây đến cuối năm?  Đây là câu hỏi mà giới tài chính rất quan tâm để đưa ra những kế hoạch tài chính phù hợp cho hơn một tháng còn lại của 2016.

Trước hết phải tính đến những biến động có thể xảy ra trên thị trường tài chính thế giới. Hình như các nhà tài chính trên thế giới đang dần dần có niềm tin và hy vọng vào những chính sách kinh tế và bảo hộ mậu dịch cực đoan của Tổng thống đắc cử Donald Trump. Điều này sẽ làm cho giá trị của USD tăng so với các đồng bạc khác. Thêm vào đó, việc Fed có thể tăng lãi suất vào tháng 12 là có khả năng cao khi mà ông Trump đã không làm tình hình kinh tế của Mỹ bất ổn mà ngược lại, tỷ lệ lạm phát đang trong xu hướng tăng và tỷ lệ thất nghiệp tại Mỹ vẫn được duy trì ở mức khả quan. Một yếu tố quan trọng nữa trên thị trường hối đoái thế giới là tỷ giá NDT của Trung Quốc đối với USD đang tăng mạnh, từ mức 6.49 NDT/USD vào đầu năm nay tăng lên 6.84 NDT/USD, tăng hơn 5% kể từ đầu năm. Những yếu  tố này đã và đang tác động đến tâm lý thị trường trong nước.

Ở trong nước, nhu cầu nhập khẩu trong những tháng cuối năm có thể tăng để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ vào dịp lễ Tết sắp tới. Ngoài ra Chính phủ và các doanh nghiệp cần ngoại tệ để trả nợ cuối năm và thanh toán các khoản phải trả cho nước ngoài vào cuối năm. Tuy nhiên, các nhu cầu này sẽ vẫn được bù đắp bởi nguồn cung ngoại tệ từ xuất khẩu, kiều hối, vốn FDI và từ hoạt động mua bán & sát nhập. Do đó, tỷ giá cuối năm có thể không có biến động lớn, nhất là với cơ chế tỷ giá trung tâm linh hoạt như hiện nay.

Xin chân thành cảm ơn ông.