Sưng tấy, tắc mạch, mất thị lực vĩnh viễn, thậm chí là tử vong… là những biến chứng do tiêm filler không rõ nguồn gốc, không được các bác sĩ có chứng chỉ hành nghề thực hiện.

Ths. Nguyễn Đình Quân, Phó Trưởng Khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ và phục hồi chức năng, Bệnh viện Da liễu Trung ương tiếp nhận 3 bệnh nhân đến từ Nghệ An vào một ngày đầu tháng 6.

Qua lời kể của bệnh nhân, 2 năm trước, họ cùng rủ nhau đi làm đẹp, một người tiêm để có tai phật, một người tiêm để làm đầy bàn tay gân guốc. Người còn lại tiêm chất làm đầy ngực. 2 năm qua, những biến chứng đã dần xuất hiện khiến họ phải tìm tới các cơ sở y tế chuyên khoa để điều trị.

Theo bác sĩ Quân, trường hợp tiêm nhiễm trùng gây áp-xe vùng tai đã được bác sĩ chích rạch ổ áp xe, rửa vết thương và chăm sóc vết thương tại chỗ tích cực. 

Trường hợp tiêm chất làm đầy vào tay, bị tổn thương u hạt rất lớn vùng mu tay được xử trí tiêm thuốc thuốc giải HA (Hyaluronidase) và tiêm thuốc tiêu xơ.Tuy nhiên, trường hợp tiêm filler ở ngực đang phải theo dõi.

Trường hợp này chất làm đầy di chuyển lan tỏa, các bác sĩ không rõ là tiêm filler loại trôi nổi nào vì tiêm thuốc tan thì không giải được chất làm đầy. 

Bác sĩ đã phải cho uống kháng sinh trong 2 tuần, nếu không đáp ứng, ngực vẫn sưng đau và có nhiễm trùng buộc phải chích rạch tháo mủ. Bên còn lại, chắc chắn phải phẫu thuật để “bóc” chất làm đầy, rất phức tạp, để lại tổn thương nặng nề cấu trúc ngực cho bệnh nhân.

Tuy nhiên, đó chưa phải là hậu quả cuối cùng của tiêm filler trôi nổi vì biến chứng ấy có thể kéo dài dai dẳng lâu dài.

Gần đây nhất, Khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ và phục hồi chức năng, Bệnh viện Da liễu Trung ương tiếp nhận bệnh nhân nữ vừa bước vào năm thứ nhất đại học. 

Bệnh nhân tiêm filler làm đầy má ở một spa. Nhanh chóng, 2 má bị sưng phồng, cứng, nề đỏ. Bác sĩ phải điều trị kháng sinh tích cực, sau đó thử tiêm thuốc giải HA với hy vọng là có thể tiêu được khối chất làm đầy không mong muốn.

Một trường hợp khác là cô gái 22 tuổi, đến Bệnh viện Da liễu Trung ương trong tình trạng tím toàn bộ phần cánh mũi, rãnh mũi môi, và môi trên bên trái do tiêm làm đầy rãnh mũi môi (rãnh cười), có mụn nước, mụn mủ, sưng nề đau tức nhiều.

Bệnh nhân may mắn chỉ tắc động mạch bên mũi và môi trên, đến viện kịp thời tiêm thuốc giải nên chỉ 1 ngày sau, các mụn đã xẹp đi, hồi phục da. Một tuần, bệnh nhân hồi phục gần như hoàn toàn. 

“Nếu bệnh nhân không điều trị kịp thời, sẽ bị hoại tử toàn bộ da ở môi, mũi. Ngoài ra bệnh nhân này may mắn không gặp phải biến chứng mất thị lực hoàn toàn do bị tiêm sai kỹ thuật vùng này”, bác sĩ Quân cho hay.

Theo chuyên gia này, chất tiêm làm đầy hiện được sử dụng chủ yếu là HA (Hyaluronic acid), để sửa chữa những khiếm khuyết trên khuôn mặt như trũng mắt, trũng lệ, hõm thái dương, cằm ngắn, cằm lẹm… Filler sẽ làm đầy hõm tự nhiên trên cơ thể để gương mặt đầy đặn, tròn trịa hơn, cải thiện làn da bị lão hóa.

Vài tuần, Bệnh viện Da liễu Trung ương lại gặp một vài ca bị biến chứng từ nhẹ đến nặng do tiêm filler.

Ở thể nhẹ, bệnh nhân có thể gặp những biến chứng như sưng nề, chảy máu hoặc nhiễm trùng do điều kiện vô khuẩn không bảo đảm với các biểu hiện như sưng nề, tím, ,mụn mủ, chảy dịch, chảy mủ. Đây là những biến chứng gặp nhiều nhất nhưng dễ xử lý.

Tiêm filler tưởng chừng là thủ thuật đơn giản, nhưng có thể lấy đi tính mạng người bệnh. Đau lòng nhất là mới đây, tại TP.HCM, một người phụ nữ sau khi tiêm filler ngực “chui” ở khách sạn đã tử vong.

Theo bác sĩ Quân, có nhiều nguyên nhân được đưa ra để lý giải cho việc vì sao tiêm filler ngực cũng có thể gây tử vong. 

Đầu tiên, có thể là nguyên nhân thuyên tắc mạch phổi do chất làm đầy được tiêm vào các động mạch, tĩnh mạch ở vị trí ngực và chất này di chuyển về phổi và gây thuyên tắc mạch phổi, gây suy hô hấp. Bệnh nhân có thể bị thuyên tắc mạch tim gây ngừng tim dẫn tới tử vong.

Nguyên nhân ít nghĩ đến nhưng có thể xảy ra đó là người bệnh bị thuyên tắc mạch não gây đột quỵ tử vong. Ngoài ra, không loại trừ nguy cơ khi tiêm filler với khối lượng lớn bao giờ cũng kèm chất gây tê nhiều, có thể gây ra ngộ độc thuốc tê, sốc phản vệ do thuốc tê.

Người thực hiện thủ thuật nếu không được đào tạo bài bản, có chứng chỉ chuyên môn thì có thể tiêm xuyên thủng ngực vào phổi và có thể gây biến chứng tràn dịch, tràn khí màng phổi, gây xẹp phổi, tử vong do suy hô hấp.

Không khó để gặp những lời rao trên mạng xã hội tiêm chất làm đầy chỉ với vài trăm nghìn đồng/thủ thuật.

Theo bác sĩ Quân, một số trung tâm thẩm mỹ, spa không bảo đảm đủ điều kiện cơ sở vật chất để bảo đảm nguyên tắc vô trùng khi đưa chất ngoại lai vào cơ thể.

Bên cạnh đó, các sản phẩm trôi nổi ngoài thị trường cũng rất nhiều loại không có nguồn gốc, đóng gói không đúng quy chuẩn cũng dễ gây ra nhiễm khuẩn.

Một ml filler chính hãng rẻ nhất cũng 1 triệu đồng, còn trung bình có giá khoảng 3-5 triệu/ml filler chưa tính công tiêm. Trong khi đó, một số spa quảng cáo cả công tiêm có chỉ vài trăm nghìn đồng tới một triệu đồng/thủ thuật thì không thể bảo đảm sản phẩm có chất lượng. 

Với cùng một kỹ thuật, ở bệnh viện phải có giá ít nhất gấp 5 lần thì không thể hy vọng chúng ta làm ở ngoài giá rẻ mà có sản phẩm tốt.

Cũng vì mối nguy do tiêm chất là đầy, mới đây, Khoa Phẫu thuật Tạo hình và Vi phẫu, Bệnh viện Trung ương quân đội 108 đã liên tục tiếp nhận các trường hợp nữ bệnh nhân biến chứng sau thẩm mỹ.

Đó là, trường hợp bệnh nhân T.H.T (30 tuổi, Thanh Hoá) do tự ti với vòng một quá nhỏ nên chị muốn thay đổi kích cỡ.

Sau một thời gian tìm hiểu, chị T đã biết tới phương pháp “nâng ngực đệm mô lipid” không cần phẫu thuật, không đau đớn, ngực đẹp nhanh và chi phí rất phải chăng với chỉ 10 triệu đồng.

Nghe theo lời giới thiệu của nhân viên tư vấn, chị T. đã tới một thẩm mỹ viện tại Hà Nội để thực hiện thủ thuật. Chị T. chia sẻ với bác sĩ, trước khi thực hiện nâng ngực thẩm mỹ viện này cam kết nâng ngực không xâm lấn, không dùng thủ thuật, không can thiệp dao kéo. 

Chỉ dùng máy tác động bên ngoài để kích các mô mỡ ngực phát triển. Sau đó, sẽ cấy mô lipid nhập khẩu vào mô mỡ dưới da bằng đầu cấy nano chuyên dụng.

Cũng theo chị T. trước khi làm thủ thuật nhân viên thẩm mỹ viện dùng 2 máy áp vào ngực để mát xa. 

Các bạn nhân viên có giải thích với chị T. rằng khi làm vậy sẽ kích thích mô mỡ cho mềm ra để khi tiến hành “nâng ngực đệm mô lipid” dễ dàng hơn. 

Chị thấy họ lấy máu và giải thích sẽ tách mỡ (mỡ tự thân) từ máu để tiêm vào cơ thể. Sau đó, chị được họ gây tê để tiến hành thủ thuật. 

“Lúc này, tôi thấy chân tay không thể phản ứng nhấc lên được nhưng vẫn biết mọi việc diễn ra xung quanh. Tôi thấy họ có tiêm khoảng 10 xilanh dung dịch có màu trắng vào người tôi”, chị T. nói.

Sau khi, chị T. tỉnh dậy có yêu cầu spa cho biết chất lỏng đã tiêm vào người chị là gì? Nhưng nhân viên của cơ sở thẩm mỹ viện này từ chối với lý do đó là sản phẩm độc quyền của bên họ, không thể tiết lộ. 

Sau 14 ngày, thực hiện phương pháp “nâng ngực đệm mô lipid” chị T. cảm thấy ngực có hai khối cứng bất thường. Sau đó, chị đã tới Bệnh viện Trung ương quân đội 108 khám.

Một trường hợp khác, chị B.T.H (26 tuổi, Hà Nội) đến một spa với mong muốn cải thiện vòng ngực, chị kể chị đọc được thông tin quảng cáo nâng ngực mà không cần phẫu thuật của cơ sở này. Sau khi đến, chị được tư vấn nâng ngực bằng sóng xung kích kích thích nâng ngực. 

“Chi phí ban đầu là 100 triệu, nhưng sau khi gây mê họ nói tôi có bệnh ở ngực, nên phải tăng thêm 50 triệu để thực hiện kỹ thuật này, lúc gây mê tôi cũng không biết họ tiêm thuốc gì cho tôi”, chị H. chia sẻ. 

Vài ngày sau, chị thấy đau nhức vùng ngực và đi kiểm tra tại phòng khám gần nhà thì kết quả chụp cộng hưởng từ cho thấy xuất hiện các ổ dịch phía sau, bên trong và vòng 1. Hoang mang quá, chị đến Bệnh viện Trung ương quân đội 108 để khám.

Tại Bệnh viện Trung ương quân đội 108, theo TS.Phạm Ngọc Minh, Khoa Phẫu thuật Tạo hình và Vi phẫu, Bệnh viện Trung ương quân đội 108, việc lấy chất lỏng ra khỏi ngực bệnh nhân T. để xét nghiệm cũng không hề dễ dàng. 

Vì thường chất này có thể là silicon lỏng đã bị cấm từ lâu. Nếu chất tiêm vào ngực bệnh nhân T. là silicon sẽ có tính chất bám dính tổ chức tăng nguy cơ gây ung thư.

Chị em cần lưu ý khi tiêm, bơm chất lỏng vào người cần phải được thực hiện bởi người có chuyên môn. Sở dĩ như vậy là do người không có chuyên môn khi tiêm sẽ không nắm rõ nguyên tắc vô trùng, kỹ thuật tiêm cũng như những chất được phép hay không được phép đưa vào cơ thể sẽ rất nguy hiểm.

Theo bác sĩ Minh, cả hai trường hợp kể trên đều tin theo những quảng cáo mỹ miều để cải thiện vòng 1. Tuy nhiên, trên thực tế chưa có phương pháp nâng ngực nào mà không phải phẫu thuật. 

Trường hợp chị T. và chị H. cùng chung một kịch bản “Xem quảng cáo trên mạng xã hội về phương pháp nâng ngực không cần phẫu thuật, rồi không biết cơ sở tiêm những gì vào cơ thể mình, sau đó là cảm giác đau tức ngực,…”

Các chuyên gia thẩm mỹ khuyến cáo, ngay cả với các chất được cấp phép sử dụng như filler cũng được khuyến cáo không nên tiêm vào ngực. 

FDA khuyến cáo không tiêm filler vào ngực, mông hoặc khoảng trống giữa các cơ để tạo đường nét hoặc cải thiện cơ thể trên quy mô lớn.

Bởi điều này dễ dẫn đến các tổn thương nghiêm trọng, bao gồm tình trạng đau kéo dài, để lại sẹo, nhiễm trùng, biến dạng vĩnh viễn, thậm chí tử vong.