Cứ vào thời điểm tháng 6 và tháng 12 hàng năm trên quy mô cả nước, trẻ em trong độ tuổi dưới 5 tuổi với 22 tỉnh, thành phố có nguy cơ cao và dưới 3 tuổi với các tỉnh, thành phố có nguy cơ thấp sẽ được uống Vitamin A liều cao tại các trạm y tế xã, phường.

Tại Hà Nội, chương trình uống Vitamin A liều cao được thực hiện ở trẻ dưới 3 tuổi.

Theo khẳng định của đại diện Viện Dinh dưỡng - đơn vị chủ trì thực hiện việc cho trẻ uống Vitamin A liều cao cho các tỉnh, thành phố trên toàn quốc thì hiện không một doanh nghiệp nào được phép nhậu khẩu cũng như không được phép bán ra ngoài thị trường.

“Dạng Vitamin A này được sản xuất riêng, đóng lọ riêng, mẫu mã khác biệt với các loại thực phẩm chứa Vitamin A khác, người dân không thể mua ngoài thị trường. Dịch vụ tiêm chủng không có Vitamin A, trẻ chỉ uống được Vitamin A liều cao ở các trạm y tế”, đại diện Viện Dinh dưỡng nói.

Tuy vậy, thực tế cho thấy, những ngày qua, trên các hội nhóm cư dân trên địa bàn quận Hà Đông xuất hiện hàng loạt chủ tài khoản mạng xã hội Facebook rao bán sản phẩm này với giá từ 25.000 đồng đến 30.000 đồng/viên.

Mỗi bài đăng thu hút hàng trăm bình luận đặt hàng. Cá biệt có tài khoản sau khi bị nghi ngờ là hàng giả còn viết bài đăng là mình có người nhà ở trạm y tế phường, nên chất lượng hàng bảo đảm. Người khác lại khẳng định bác mình là trạm trưởng trạm y tế phường nên mọi người yên tâm về chất lượng.

“Phường” được các người bán hàng nhắc tới trong bài viết không biết là phường nào, chỉ có điều những người này là nhóm cư dân đang sinh sống tại phường Yên Nghĩa, quận Hà Đông.

Về phía Hà Nội, theo ông Khổng Minh Tuấn, Phó giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.Hà Nội, hiện Sở Y tế Hà Nội đã có văn bản chỉ đạo các trung tâm y tế giám sát, kiểm tra các thông tin trên.

“Việc cấp phát Vitamin A cho các trạm y tế dựa trên khảo sát, báo cáo về số liều của các trạm y tế đưa lên, không phải cấp phát tùy ý, bao nhiêu viên cũng được”, ông Tuấn nói.

Theo các chuyên gia y tế Vitamin A là một vi chất dinh dưỡng tan trong dầu cần thiết cho sự phát triển thể chất và góp phần tăng cường hệ miễn dịch bảo vệ cơ thể chống lại các bệnh nhiễm trùng. 

Ngoài ra, nhóm vitamin này có chức năng điều hòa, tổng hợp protein, tác dụng bảo vệ mắt, chống quáng gà, các bệnh khô mắt. Vitamin A còn đảm bảo sự phát triển bình thường của bộ xương, răng, bảo vệ tính toàn vẹn của tế bào biểu mô, niêm mạc, da.

Trẻ thiếu Vitamin A thường chậm phát triển, dễ bị nhiễm trùng, mờ giác mạc và thậm chí có thể gây mù vĩnh viễn.

Tuy nhiên khi bổ sung Vitamin A với lượng lớn hoặc kéo dài sẽ dẫn đến thừa Vitamin A. Thừa Vitamin A gây ngộ độc làm tăng áp lực nội sọ dẫn đến buồn nôn, nôn, đau đầu. 

Ở trẻ nhỏ có biểu hiện thóp phồng. Ngoài ra, thừa Vitamin A ảnh hưởng đến sự phát triển của xương làm trẻ chậm lớn, rối loạn thần kinh và nhiều hậu quả khác như: ngứa da vẩy nến, xung huyết ở da và các niêm mạc, tóc khô, xơ xác, dễ gãy, viêm niêm mạc miệng, môi khô, nứt nẻ hai bên mép, gan to, bong da ở gan bàn tay, gan bàn chân. 

Đặc biệt đối với  phụ nữ trước khi mang thai và có thai 3 tháng đầu nếu bổ sung thừa Vitamin A có thể gây quái thai như: hở hàm ếch, dị dạng tim mạch, cơ, xương, hệ thần kinh trung ương...

Các chuyên gia khuyến cáo dù Vitamin A có vai trò rất quan trọng đối với cơ thể nhưng người dân không được tự ý sử dụng tùy ý. Nếu nghi ngờ trẻ thiếu hụt Vitamin A, phụ huynh cần đưa đi khám bác sĩ chuyên khoa để xác định liều bổ sung phù hợp.

Để phòng ngừa thiếu Vitamin A, theo đại diện Viện Dinh dưỡng, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ nên được bú sữa mẹ. Sữa mẹ rất giàu Vitamin A, đặc biệt là sữa non. 

Bà mẹ cũng cần uống Vitamin A liều cao (200.000 IU) bổ sung ngay sau sinh để bảo đảm sữa mẹ có đủ Vitamin A cho trẻ.

Chế độ ăn nên có đủ thực phẩm giàu Vitamin A. Bên cạnh việc sử dụng thực phẩm giàu Vitamin A nên kèm với chế độ ăn có đủ chất béo trong khẩu phần để Vitamin A hấp thu được dễ dàng. 

Ngoài ra, người dân cần đảm bảo vệ sinh môi trường, dự phòng nhiễm khuẩn, tẩy giun. Trẻ 6-36 tháng tuổi đều phải được bổ sung Vitamin A liều cao mỗi 6 tháng (vào ngày 1 - 2 tháng 6 và 1 - 2 tháng 12) tại các điểm uống Vitamin A.

Trẻ dưới 5 tuổi có nguy cơ thiếu Vitamin A như suy dinh dưỡng, bị sởi hoặc bệnh nhiễm trùng tái đi tái lại, tiêu chảy kéo dài… cũng cần được uống Vitamin A liều cao. Trẻ nhỏ 6-12 tháng tuổi uống 100.000 đơn vị. Trẻ 12 - 36 tháng uống 200.000 đơn vị.