Bộ Y tế vừa ban hành Quyết định 4750/QĐ-BYT sửa đổi, bổ sung Quyết định 130/QĐ-BYT ngày 18/1/2023 quy định chuẩn và định dạng dữ liệu đầu ra phục vụ việc quản lý, giám định, thanh toán chi phí khám chữa bệnh và giải quyết các chế độ liên quan.

Đáng chú ý tại Quyết định này, Bộ Y tế đã chính thức bổ sung thêm 02 Bảng dữ liệu mới gồm bảng dữ liệu giấy chuyển tuyến bảo hiểm y tế và Bảng dữ liệu giấy hẹn khám lại theo quy định tại Nghị định 75/2023/NĐ-CP của Chính phủ.

Theo lộ trình, từ ngày 1/4/2024, cơ quan bảo hiểm xã hội và các bệnh viện trong cả nước sẽ bắt đầu triển khai kiểm thử việc gửi và nhận dữ liệu điện tử Giấy chuyển tuyến bảo hiểm y tế và giấy hẹn khám lại, tiến tới triển khai chính thức trong toàn quốc từ ngày 1/7/2024.

Tiếp đến, theo kế hoạch trong năm 2024, Bộ Y tế sẽ phối hợp cùng với Cục C06 - Bộ Công an, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam để nghiên cứu, triển khai tích hợp 2 loại giấy tờ này trên các ứng dụng VNeID, VssID. 

Đây là một nổ lực của Bộ Y tế (Vụ Bảo hiểm y tế) trong chuyển đổi số lĩnh vực bảo hiểm y tế, tiến tới loại bỏ hoàn toàn giấy chuyển tuyến và giấy hẹn khám lại bản giấy.

Khi 2 loại giấy tờ này được tích hợp trên ứng dụng VNeID, VssID, người bệnh khi làm thủ tục chuyển tuyến hoặc tái khám chỉ cần xuất trình giấy chuyển tuyến điện tử hoặc giấy hẹn khám lại điện tử trên ứng dụng VNeID hoặc VssID (có tích hợp sẵn mã QR).

Theo đại diện Bộ Y tế, việc triển khai giấy chuyển tuyến bảo hiểm y tế điện tử và giấy hẹn khám lại điện tử hứa hẹn sẽ mang lại nhiều ý nghĩa và giá trị thiết thực như phục vụ quản lý nhà nước về công tác chuyển tuyến bảo hiểm y tế, tạo kho dữ liệu tập trung phục vụ phân tích, thống kê, kịp thời điều chỉnh chính sách bảo hiểm y tế sát với thực tế;

Bên cạnh đó giúp công khai, minh bạch trong công tác chuyển tuyến; đơn giản hoá thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian, tạo thuận lợi, tiện ích cho người bệnh, cơ sở khám chữa bệnh khi tiếp nhận, làm các thủ tục chuyển tuyến/tái khám;

Hạn chế các hành vi gian lận, giả mạo trong công tác chuyển tuyến; hỗ trợ cơ quan bảo hiểm xã hội trong công tác giám định, thanh toán bảo hiểm y tế.

Theo quy định hiện nay, bệnh nhân điều trị ở bệnh viện tuyến dưới muốn chuyển lên tuyến trên phải xin giấy chuyển tuyến. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện cũng đã phát sinh nhiều bất cập.

Cụ thể, quy định đăng ký khám, chữa bệnh ban đầu còn máy móc, chưa thuận lợi cho người bệnh đi khám chữa bệnh. Thậm chí, có tình trạng gây phiền hà cho người bệnh trong thủ tục chuyển tuyến, thậm chí phát sinh tiêu cực, có bệnh nhân nặng cần được chuyển tuyến trên nhưng giữ lại để tiếp tục điều trị, gây bức xúc cho người dân.

Vì thế, bỏ giấy chuyển tuyến hay không trở thành một trong những vấn đề nóng của y tế trong kỳ họp Quốc hội vừa qua với những ý kiến trái chiều của chính người trong ngành Y.

Chia sẻ tại Hội nghị đổi mới công tác đăng ký khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế ban đầu và chuyển tuyến khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế trong dự thảo Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi, bà Trần Thị Trang, Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm y tế, Bộ Y tế nêu quan điểm, không thể bỏ quy định về chuyển tuyến.

Bởi nếu bỏ quy định này sẽ gây quá tải, áp lực dồn lên tuyến trung ương và xáo trộn cả hệ thống khám, chữa bệnh, ảnh hưởng đến chất lượng điều trị, mất cân đối quỹ bảo hiểm y tế.

Bên cạnh đó, các cơ sở tuyến trung ương được giao chức năng tuyến cuối, tập trung điều trị bệnh nặng, triển khai kỹ thuật chuyên sâu, đào tạo. Vì vậy, không thể tập trung vào khám và điều trị các bệnh lý thông thường, chăm sóc ban đầu. Ngoài ra, việc quá tải cũng có nguy cơ gây sai sót, tai biến, giảm chất lượng và hiệu quả điều trị, ảnh hưởng đến người bệnh.

Theo bà Trang, căn cứ năng lực chuyên môn, khả năng đáp ứng của cơ sở và tình trạng bệnh tật, người bệnh đến khám và điều trị tại cơ sở phù hợp.

Trường hợp tình trạng bệnh tật vượt quá khả năng chuyên môn của tuyến dưới, cơ sở thực hiện chuyển người bệnh lên tuyến trên phù hợp.

Khẳng định không bỏ giấy chuyến tuyến, nhưng theo chuyên gia Vụ Bảo hiểm y tế đề xuất để tạo điều kiện thuận lợi cho người bệnh chuyển tuyến, các đơn vị đang nghiên cứu sẽ số hóa giấy chuyến tuyến và giấy hẹn tái khám trên hai ứng dụng VNeID và VssID.

Cụ thể, thay vì sử dụng giấy chuyển tuyến, giấy hẹn tái khám như hiện nay, người bệnh chỉ cần điện thoại, mã bảo hiểm y tế, mã giấy chuyển tuyến được đồng bộ trên VNeID và VssID. 

Lúc này, khi đến bất cứ cơ sở khám chữa bệnh tuyến trên, bệnh nhân chỉ cần xuất trình chuyển tuyến điện tử để làm thủ tục. Các bệnh viện thực hiện ký số thay cho ký giấy thông thường.

Giấy chuyển viện gây phiền phức cho người bệnh, đó là thực tế không thể phủ nhận. Lãnh đạo một số cơ sở y tế cũng từng khẳng định, nên bỏ giấy chuyển tuyến để tạo thuận lợi cho người bệnh trong quá trình khám chữa bệnh.

Khẳng định giấy chuyển viện không thể bỏ nhưng đại diện Bộ Y tế cho biết, Bộ đang nghiên cứu một số biện pháp cụ thể để tạo thuận lợi cho người dân trong quá trình đi khám chữa bệnh. 

Thứ nhất, quy định trách nhiệm của cơ sở khám chữa bệnh. Nếu vì yêu cầu chuyên môn mà không chuyển bệnh nhân khi vượt quá năng lực của cơ sở, gây ảnh hưởng đến quyền, lợi ích của người bệnh, thậm chí có thể gây tai biến cho người bệnh thì cơ sở phải chịu trách nhiệm.

Các quy định về chế tài kỷ luật, xử lý vi phạm hành chính, có thể là đình chỉ hoạt động hoặc có những biện pháp khác theo quy định về chuyển tuyến.

Thứ hai, Bộ Y tế đang cố gắng nghiên cứu để có thể thực hiện theo lộ trình về tiêu chí đối với một số trường hợp cụ thể, trường hợp bệnh nặng như thế nào, đến mức nào… thì phải chuyển tuyến trên, đảm bảo công khai, minh bạch trong chuyển tuyến.

Để làm được việc này, cần phải số hóa việc quản lý sức khỏe người dân, cung cấp thông tin chuyển tuyến cũng như công khai các danh mục chuyên môn kỹ thuật.

Đây cũng là giải pháp để người bệnh biết được thông tin và các cơ sở khám chữa bệnh cũng thuận lợi hơn trong việc chuyển tuyến, giảm tối đa các phiền hà cho người bệnh.

Được biết, theo quy định mức hưởng bảo hiểm y tế khi chuyển đúng tuyến được quy định như sau: Nếu thuộc trường hợp chuyển tuyến đúng tuyến, người bệnh được Quỹ Bảo hiểm y tế thanh toán chi phí khám chữa bệnh trong phạm vi được hưởng với mức quy định tại khoản 6, Điều 1 Luật sửa đổi Luật Bảo hiểm y tế.

Theo quy định tại Điều 4 Thông tư số 14/2014/TT-BYT và Thông tư 43/2013/TT-BYT, chuyển tuyến được thực hiện trong các trường hợp sau đây: Chuyển người bệnh từ tuyến dưới lên tuyến trên liền kề theo trình tự tuyến xã lên tuyến huyện, tuyến huyện lên tuyến tỉnh, tuyến tỉnh lên tuyến Trung ương;

Hoặc nếu cơ sở khám chữa bệnh tuyến trên liền kề không có dịch vụ kỹ thuật phù hợp thì được chuyển lên tuyến cao hơn.

Nhiều người dân đều cho rằng giấy chuyển viện là thủ tục hành chính rất nhiêu khê và phiền phức, ảnh hưởng đến cơ hội khám chữa bệnh của người dân.

Theo quy định hiện hành, nếu muốn chuyển viện lên tuyến trên và được hưởng bảo hiểm y tế với quyền lợi cao, người bệnh buộc phải có giấy chuyển tuyến.