Tiêm vắc-xin là đưa trực tiếp một sinh phẩm vào cơ thể, do đó cần đảm bảo tuyệt đối chất lượng của vắc-xin nhằm đảm bảo sự an toàn, sức khỏe của người được tiêm, cũng như đảm bảo hiệu quả phòng bệnh do mang vắc-xin mang lại.

Quy trình bảo quản vắc-xin ra sao?

Nhu cầu tiêm chủng vắc-xin dịch vụ tăng cao thời gian gần đây. Điều này cũng đồng nghĩa các quy trình, an toàn tiêm chủng được người dân đặt ra với các cơ sở tiêm chủng.

Tại các cơ sở tiêm chủng quy trình bảo quản vắc-xin và thực hành an toàn tiêm chủng không chỉ quyết định chất lượng của vắc-xin đến với người dùng, bảo vệ tính mạng, sức khỏe, cơ hội và quyền lợi được phòng bệnh hiệu quả, an toàn cho tất cả mọi người, mà còn là uy tín của đơn vị tiêm chủng vắc-xin hàng đầu Việt Nam.

Vắc-xin là sinh phẩm rất nhạy cảm, có thể hỏng, mất giá trị sử dụng hoặc biến chất dưới tác động của nhiệt độ, độ ẩm, môi trường, ánh sáng và các tác nhân khác như sự rung lắc, nghiêng ngã, đổ vỡ… nguy cơ gây mất an toàn cho người được tiêm. 

Vắc-xin chỉ đảm bảo an toàn cho người sử dụng khi vắc-xin đó được bảo quản với các tiêu chuẩn của Good Storage Practices (GSP) cùng hệ thống dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain), là tiêu chuẩn đánh giá chất lượng, quy chuẩn của một hệ thống kho lạnh và dây chuyền lạnh. 

Đảm bảo chất lượng và sự an toàn của vắc-xin chính là yêu cầu quan trọng đầu tiên của quá trình tiêm chủng. Điều này được quyết định bởi một chuỗi vận hành từ khâu sản xuất, lưu trữ bảo quản, vận chuyển cho đến khi đưa vào sử dụng, phải được tuân thủ theo đúng tiêu chuẩn khắt khe, trong đó đặc biệt chú trọng đến nhiệt độ bảo quản vắc-xin.

Phần lớn các vắc-xin được yêu cầu  đảm bảo ở nhiệt độ dao động cố định từ 2-8 độ C, tuy nhiên, có những loại vắc-xin cần được bảo quản đặc biệt âm sâu ở âm 70 độ, âm 40 độ…

Một vấn đề nữa mà người dân quan tâm khi đến các cơ sở tiêm chủng là dây chuyền bảo quản lạnh. Đây là hệ thống trang thiết bị chuyên dụng gồm kho lạnh, xe lạnh, tủ lạnh và thùng lạnh giúp bảo quản, lưu trữ vắc-xin trong điều kiện tối ưu theo tiêu chuẩn của nhà sản xuất. 

Dây chuyền bảo quản lạnh - Cold chain là chuỗi thiết bị, quy trình quan trọng đảm bảo được các tiêu chí vận chuyển, bảo quản loại sản phẩm đặc biệt nhạy cảm này. 

Theo đại diện Hệ thống tiêm chủng VNVC, cơ sở có hàng trăm kho lạnh bảo quản vắc-xin đạt chuẩn quốc tế Good Storage Practices (GSP) cùng hệ thống dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain).

Đặc biệt, cơ sở sở hữu hệ thống 3 tổng kho lạnh âm sâu, bảo quản vắc-xin đến âm 86 độ C, đạt tiêu chuẩn quốc tế cho toàn bộ quá trình bảo quản, vận chuyển, cung ứng và đưa vào sử dụng vắc-xin.

Tại cùng 1 thời điểm, hệ thống kho lạnh VNVC có thể bảo quản đến 3 triệu liều vắc-xin ở tất cả các nhiệt độ tiêu chuẩn. Mỗi cuối ngày, vắc-xin chưa sử dụng sẽ được thu hồi về kho lạnh đạt chuẩn GSP đặt ở từng trung tâm nhằm giám sát ở mức độ an toàn cao hơn.

Vắc-xin không đủ điều kiện sử dụng hoặc hết hạn sử dụng sẽ được chuyển đến khu biệt trữ trong kho lạnh và xử lý theo quy trình của của mỗi cơ sở và hướng dẫn của Bộ Y tế.

Chặt chẽ quy trình thực hành tiêm chủng 

Để thực hành tiêm chủng an toàn, người dân trước khi thực hiện tiêm chủng đều thực hiện khám sàng lọc nhằm phát hiện bất thường, đảm bảo người tiêm chủng đủ điều kiện sức khỏe để tiến hành tiêm, hạn chế tối đa những phản ứng sau tiêm. 

Các bước thăm khám sàng lọc trước khi tiêm bao gồm, khai thác tiền sử và các thông tin có liên quan, đánh giá tổng trạng sức khỏe, kiểm tra thân nhiệt, nghe tim, phổi…, kết luận và đưa ra chỉ định tiêm chủng phù hợp. 

Bác sĩ khám sàng lọc đưa ra quyết định là khách hàng có đủ điều kiện để tiêm chủng hay không. Công tác này tiếp tục được các điều dưỡng thực hiện, kiểm tra và đối soát một lần nữa tại phòng tiêm.

Qua quan sát của phóng viên tại phòng tiêm chủng của hệ thống Safpo/Potec, trước khi tiến hành thao tác tiêm cho người dân, điều dưỡng đều phải thực hiện quy trình công bố, kiểm tra, kiểm soát, đối chiếu vắc-xin, giới thiệu các thông tin về tên vắc-xin, tác dụng phòng bệnh, nhà sản xuất, nước sản xuất, ngày sản xuất, hạn sử dụng, tính toàn vẹn của vắc-xin (gồm vỏ hộp và lọ/ xilanh chứa vắc-xin, dung môi) cũng như liều dùng, đường dùng…

Đồng thời, hướng dẫn khách hàng kiểm tra, đối chiếu với chỉ định của bác sĩ, điều này giúp người dân được tiêm đúng loại vắc-xin, tiêm an toàn, an tâm về chất lượng vắc-xin và chất lượng tiêm chủng.

Đây là bước quan trọng để nhân viên điều dưỡng và khách hàng cùng đối chiếu giám sát chất lượng vắc-xin bằng cảm quan và các thông tin được hiển thị trên vỏ hộp, lọ vắc-xin, đảm bảo nguyên tắc 3 đúng của cơ quan chuyên môn quy định là đúng loại vắc-xin, đúng đường tiêm, đúng liều lượng sử dụng.

Mỗi cá thể phản ứng với vắc-xin ở các mức độ khác nhau và hầu hết chỉ có các phản ứng nhẹ trong vòng 30 phút sau tiêm.

Chính vì thế, các cơ sở tiêm chủng cần chú trọng việc theo dõi phản ứng sau tiêm trong 30 phút sau tiêm để kịp thời xử trí trong trường hợp cần thiết và tư vấn, hướng dẫn khách hàng tiếp tục theo dõi phản ứng tiêm chủng trong 72 giờ tiếp theo tại nhà.