Theo Savills Việt Nam, trong quý II/2013, Hà Nội có đến 4 trung tâm thương mại (TTTM) phải đóng cửa. Riêng tại thị trường TP.HCM, cũng có 4 TTTM đóng cửa, còn lại tỷ lệ trống của các TTTM lớn ở mức 30-40%. Trong khi đó, công suất và giá thuê mặt bằng bán lẻ tiếp tục giảm, nguồn cung được dự báo vẫn tiếp tục tăng. Điều này đã cho thấy sự bi đát của các doanh nghiệp kinh doanh TTTM.

Đến nay, khi những dự báo lạc quan về xu hướng của nền kinh tế trong thời gian tới được đưa ra, các doanh nghiệp này đang tính toán phương án để đưa TTTM hoạt động trở lại, nhằm đón đầu cơ hội sau khủng hoảng.

Tuy nhiên, với những bài học cay đắng trong giai đoạn khủng hoảng vừa qua, thì việc các TTTM lựa chọn phương thức kinh doanh và phân khúc thị trường như thế nào để có thể quay lại thị trường thành công vẫn là ẩn số.

TTTM Grand Plaza (Trần Duy Hưng, Hà Nội) từng được ví như thiên đường mua sắm đệ nhất Hà thành. Sau 2 năm hoạt động, cuối năm 2012, TTTM này đã phải đóng cửa vì quá ế ẩm, chủ đầu tư và khách thuê không thống nhất được giá và các loại phí dịch vụ.

Theo giới phân tích, sự thất bại của TTTM này không chỉ nằm ở đó. Có quá ít các gian hàng tại đây, mặt hàng lại không phong phú, quảng cáo tiếp thị chưa xứng tầm, hay cách quản lý tổ chức khiến nhiều khách hàng khó chịu…

Trao đổi với báo chí, ông Hoàng Đức Anh, Giám đốc TTTM Grand Plaza cho biết, trung tâm đóng cửa để thay đổi chiến lược kinh doanh. Tuy nhiên, thời điểm trung tâm sẽ mở cửa trở lại không được ông tiết lộ.

Còn đại diện Công ty cổ phần Thương mại Hàng Da cho biết, đầu năm 2013, Công ty ngừng cho thuê TTTM vì vắng khách thuê, đồng thời để nâng cấp, sửa chữa TTTM theo mô hình mới. Dự kiến, TTTM này sẽ mở cửa trở lại vào tháng 10 tới, song chưa có khách hỏi thuê.

Khuyến mãi, đại hạ giá, sang tên, đổi chủ, sửa sang, nâng cấp rồi hạ cấp…, tất cả những nỗ lực này của các chủ đầu tư TTTM đều nhằm mục đích duy nhất là vực dậy các TTTM.

Không có được sự thành công như kỳ vọng, sau hơn 1 năm hoạt động Pico Maill đã qua hai lần đổi tên thành Mipec Mall và Mipec Tower. Sự xuất hiện của nhà bán lẻ LOTTEMart (Hàn Quốc) tại đây đã cứu TTTM này. Theo đó, LOTTEMart thuê 4 sàn (khoảng 20.000 m2) diện tích bán lẻ và sẽ có siêu thị đầu tiên tại Hà Nội vào quý I/2014. Trước động thái này của LOTTEMart, Công ty Knight Frank Việt Nam (chuyên tư vấn và dịch vụ bất động sản) cho rằng, đây là quyết định đầu tư mạo hiểm của nhà bán lẻ này.

Trong khi Mipec Tower tỏ ra linh hoạt hơn trong đường đi nước bước, thì khi không ít TTTM khác lại lúng túng. Trong đó, vấn đề làm các chủ đầu tư lo lắng nhất là nên giữ định vị TTTM cao cấp hay hạ cấp xuống bình dân, bởi cả hai phân khúc đều đang diễn ra sự cạnh tranh hết sức khốc liệt. Và nếu lựa chọn sai và thêm một lần thất bại, thì những TTTM này có thể sẽ phải vĩnh viễn rời khỏi thị trường.

Câu chuyện của các TTTM nói trên cũng chính là câu chuyện của rất nhiều doanh nghiệp đang hoạt động trong các lĩnh vực khác khi tìm đường quay trở lại với thị trường. Sự thành công hay thất bại phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó việc vạch ra một chiến lược có tầm nhìn, khôn ngoan và khác biệt là yếu tố quyết định. Ngoài ra, cần phải nghiên cứu, tính toán kỹ lưỡng để lựa chọn cho mình một phân khúc thị trường phù hợp và không bị cạnh tranh gay gắt.

Chương trình Chìa khóa thành công - CEO phiên bản 2013, phát sóng trên kênh VTV1, Đài Truyền hình Việt Nam sẽ có thêm nhiều thông tin bổ ích về vấn đề này dành cho các CEO. Chương trình tuần này sẽ được phát sóng vào 10h sáng Chủ nhật (22/9) và phát lại vào 8h sáng thứ Hai (23/9).

Vũ Anh