Mục tiêu việc triển khai các hoạt động nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ, chiến sĩ Công an về tác hại của thuốc lá tới sức khỏe, kinh tế, môi trường, giảm tỷ lệ hút thuốc lá, giảm gánh nặng bệnh tật, tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá gây ra và ngăn ngừa việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và các sản phẩm thuốc lá mới khác trong cộng đồng.

Theo đó, Ban chỉ đạo công tác phòng, chống tác hại thuốc lá - Bộ Công an yêu cầu các đơn vị nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cá nhân, đoàn thể trong lực lượng Công an nhân dân về ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác phòng, chống tác hại thuốc lá đối với sức khỏe, kinh tế, xã hội và môi trường; ngăn ngừa việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và các sản phẩm thuốc lá mới khác trong cộng đồng;

Triển khai đồng bộ các hoạt động, huy động các nguồn lực tham gia công tác phòng, chống tác hại thuốc lá, đặc biệt là các hoạt động hướng tới hưởng ứng Ngày thế giới không thuốc lá 31/5 và Tuần lễ quốc gia không thuốc lá 25-31/5.

Các hoạt động chủ yếu hưởng ứng bao gồm, tổ chức thực hiện Luật Phòng chống tác hại thuốc lá và Chiến lược quốc gia về phòng chống tác hại thuốc lá thuốc lá đến năm 2030 trong lực lượng Công an nhân dân.

Trong đó chú trọng thành lập hoặc kiện toàn Ban chỉ đạo, xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện có hiệu quả Chiến lược quốc gia về phòng chống tác hại thuốc lá thuốc lá đến năm 2030 tại các đơn vị.

Đưa nội dung phòng chống tác hại thuốc lá vào kế hoạch hoạt động hàng năm, đưa quy định cấm hút thuốc lá tại nơi làm việc vào quy chế nội bộ của cơ quan, đơn vị; treo biển cấm hút thuốc tại các khu vực có quy định cấm theo quy định của Luật Phòng chống tác hại thuốc lá.

Đưa tiêu chí không hút thuốc lá tại nơi làm việc vào tiêu chuẩn thi đua của mỗi cán bộ chiến sĩ, công nhân Công an và của cơ quan, đơn vị.

Đồng thời thành lập các đoàn kiểm tra để kiểm tra việc thực hiện Luật Phòng chống tác hại thuốc lá thuốc lá thuộc lĩnh vực được phân công theo Nghị định số 117/2020 của Thủ tướng Chính phủ; lồng ghép nội dung kiểm tra việc thực hiện Luật Phòng chống tác hại thuốc lá của thuốc lá vào kế hoạch thanh tra, kiểm tra hàng năm của đơn vị.

Thường xuyên tổ chức thanh tra, kiểm tra và xử lý hành vi kinh doanh thuốc lá nhập lậu, thuốc lá giả; tăng cường kiểm tra, phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân có hành vi mua, bán, tàng trữ, vận chuyển, khuyến mại, tiếp thị sản phẩm thuốc lá phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của đơn vị.

Bên cạnh đó, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 47 ngày 13/5/2024 về tăng cường quản lý thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

Cụ thể, tiếp tục phổ biến thông tin về tác hại của thuốc lá, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng tới cán bộ chiến sĩ tại đơn vị và kịp thời có các quy định để ngăn ngừa việc sử dụng các sản phẩm này.

Tăng cường công tác kiểm tra để kịp thời phát hiện và xử lý các đối tượng buôn lậu, tàng trữ, vận chuyển thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng nhập lậu.

Tăng cường công tác điều tra, nắm tình hình, xác lập các chuyên án, tập trung đấu tranh, triệt phá các đường dây, ổ nhóm, các đối tượng đầu nậu, buôn bán, pha trộn các chất cấm vào dung dịch thuốc lá điện tử để khởi tố, truy tố trước pháp luật.

Tùy theo điều kiện thực tế tại Công an các đơn vị, địa phương để lựa chọn và tổ chức các hoạt động phù hợp, thiết thực hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5 và Tuần lễ quốc gia không thuốc lá từ ngày 25 - 31/5 gồm: Treo băng-rôn, khẩu hiệu; Tổ chức các hội thảo, hội nghị, tọa đàm... chia sẻ kinh nghiệm xây dựng nơi làm việc không khói thuốc, kinh nghiệm giám sát việc thực thi các quy định về môi trường không khói thuốc;

Tuyên truyền về tác hại của thuốc lá/thuốc lào/thuốc lá điện tử/thuốc lá nung nóng phù hợp với từng nhóm đối tượng và phù hợp với điều kiện thực tế của đơn vị...

Theo Tổ chức Y tế thế giới, có mối liên quan rõ ràng giữa việc gia tăng tỷ lệ sử dụng các sản phẩm thuốc lá trong giới trẻ với việc tiếp cận giới trẻ thông qua quảng cáo, khuyến mại, tiếp thị thuốc lá, đặc biệt trên các nền tảng kỹ thuật số.

Trên toàn cầu, ước tính có khoảng 19 triệu thanh thiếu niên từ 13 - 15 tuổi (13 triệu bé trai và 6 triệu bé gái) hiện đang hút thuốc lá, trong đó có khoảng 5 triệu thanh thiếu niên hút thuốc lá sống tại khu vực Đông Nam Á. 

Khảo sát ở hầu hết các quốc gia đều cho thấy trẻ em từ 13-15 tuổi có tỷ lệ đang sử dụng các sản phẩm thuốc lá cao, đặc biệt là các sản phẩm thuốc lá mới như thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

Tại Việt Nam, báo cáo tổng kết 10 năm thi hành Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá (phòng chống tác hại thuốc lá) cho thấy nhờ có nhiều nỗ lực trong công tác phòng chống tác hại thuốc lá, tỉ lệ sử dụng thuốc lá điếu thông thường trong nam giới trưởng thành giảm trung bình 0,5% mỗi năm từ 47,4% năm 2010 xuống còn 38,9% năm 2023.

Tỷ lệ hút thuốc ở thanh thiếu niên giảm, trong đó, ở nhóm 13-15 tuổi giảm từ 2,5% năm 2014 xuống còn 1,9% năm 2022. Tỷ lệ phơi nhiễm với khói thuốc thụ động cũng giảm đáng kể cả ở các hộ gia đình, nơi công cộng và nơi làm việc. Đây là những kết quả rất đáng khích lệ trong công tác phòng chống tác hại thuốc lá.

Tuy nhiên, những thành tựu này có nguy cơ bị phá bỏ bởi việc gia tăng nhanh chóng tỉ lệ sử dụng các sản phẩm được gọi là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, đặc biệt là trong giới trẻ.

Tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh ở nhóm tuổi 13-17 tăng từ 2,6% năm 2019 lên 8,1% năm 2023 ở nhóm 13-15 tuổi, tỷ lệ đã tăng hơn gấp đôi từ 3,5% năm 2024 lên 8% năm 2023.

Ngày 24/5/2023, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 568/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược quốc gia về phòng chống tác hại thuốc lá đến năm 2030, trong đó có mục tiêu giảm tỉ lệ sử dụng thuốc lá trong cộng đồng là mục tiêu quan trọng trong việc giảm các yếu tố nguy cơ đối với sức khỏe, ngăn ngừa việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha và các sản phẩm thuốc lá mới khác trong cộng đồng.