Hiểu lầm tai hại

Mỗi năm, Việt Nam ghi nhận khoảng 200.000 ca mắc ung thư mới, số tử vong lên đến 82.000 trường hợp. Trong khi tỷ lệ tử vong do ung thư trên thế giới khoảng 59,7%, ở các quốc gia đang phát triển là 67,9%, thì tỷ lệ tử vong do ung thư ở Việt Nam là 73,5%, ở mức cao trên thế giới.

Để điều trị ung thư, ngoài các can thiệp y tế chuyên sâu, chế độ dinh dưỡng chiếm một phần rất quan trọng. Tuy nhiên, hiện nay đang có nhiều hiểu lầm của người bệnh về chế độ dinh dưỡng khiến quá trình điều trị ung thư gặp khó khăn hơn.

Một trong số đó chính là việc thực dưỡng để tiêu diệt tế bào ung thư hoặc loại bỏ đường, thực phẩm chức năng ra khỏi chế độ dinh dưỡng hàng ngày.

Về vấn đề này, phóng viên đã tìm tới TS.Fahma Sunarja, chuyên gia dinh dưỡng lâm sàng và quản lý cấp cao thuộc Dịch vụ y tế tương cận - Trung tâm Ung thư Parkway Singapore, để lắng nghe nữ tiến sĩ chia sẻ về những lầm tưởng trong chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân ung thư hiện nay.

Theo TS.Fahma Sunarja, một số ý kiến cho rằng, người bệnh ung thư cần tuyệt đối không sử dụng đường. Nhưng thực tế cho thấy, đường không làm cho ung thư phát triển nhanh hơn. Tất cả các tế bào, kể cả tế bào ung thư, đều phụ thuộc vào lượng đường trong máu (glucose) để tạo năng lượng.

Tuy nhiên, cung cấp nhiều đường hơn cho tế bào ung thư không làm chúng tăng tốc độ phát triển. Tương tự như vậy, việc loại bỏ đường khỏi tế bào ung thư không làm chậm sự phát triển của chúng.

Bên cạnh đó, có nhiều bằng chứng cho thấy tiêu thụ một lượng lớn đường sẽ làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh ung thư, bao gồm ung thư thực quản.

Tiêu thụ nhiều đường cũng làm tăng cân và tăng nguy cơ béo phì, tiểu đường, từ đó dẫn đến nguy cơ ung thư. Với chế độ ăn hữu cơ, nhiều người lầm tưởng cho rằng thực phẩm hữu cơ tốt hơn và an toàn hơn so với thực phẩm thông thường.

Song, theo TS. Fahma Sunarja, hiện không có bằng chứng khoa học nào cho thấy (hàm lượng dinh dưỡng, dư lượng thuốc trừ sâu) giữa thực phẩm hữu cơ và thực phẩm thông thường có tác động khác biệt đến sức khỏe con người.

Bên cạnh đó, cũng không có bằng chứng nào cho thấy thực phẩm hữu cơ có khác biệt rõ rệt về hương vị. Khi sử dụng thực phẩm hữu cơ, nữ tiến sĩ khuyến cáo người dân cần đọc nhãn dán trên thực phẩm một cách cẩn thận.

“Chỉ vì một sản phẩm ghi là hữu cơ hoặc chứa các thành phần hữu cơ thì không hẳn nghĩa là sản phẩm đó sẽ lành mạnh hơn. Một số sản phẩm hữu cơ vẫn có nhiều đường, muối, chất béo hoặc calo”, TS. Fahma Sunarja nói.

Ngoài ra, sản phẩm chế biến từ các thành phần hữu cơ không có nghĩa là sản phẩm ít thông qua quy trình chế biến sẵn. TS. Fahma Sunarja chia sẻ thêm thông tin về công dụng của một số loại quả nhất định, ví dụ như nghiên cứu gần đây cho thấy sản phẩm chiết xuất từ ​​quả lựu phần nào đó giúp ức chế sự phát triển của các tế bào ung thư vú, tuyến tiền liệt, đại tràng và phổi trong môi trường nuôi cấy.

Các sản phẩm này có thể làm giảm thiểu tổng hợp nội sinh estrogen trong thí nghiệm trên động vật. Những tác động của quả lựu đối với bệnh ung thư vú và cơ thể con người hiện vẫn chưa được nghiên cứu rõ ràng.

Nghiên cứu cho thấy bổ sung hỗn hợp trà xanh, lựu, bông cải xanh và chất curcumin giúp giảm tỷ lệ gia tăng kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt (PSA) ở nam giới mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt.

Ngoài ra, TS. Fahma Sunarja cũng khẳng định, không có tác dụng phụ đáng kể nào khi nam giới uống 240ml nước ép lựu hàng ngày trong hơn hai năm, nhưng bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường cần lưu ý đến hàm lượng đường trong nước ép.

“Nhiều nghiên cứu quan sát thấy rằng sản phẩm chiết xuất từ lựu/nước trái lựu có lợi hơn so với từng thành phần riêng lẻ hoặc tinh khiết từ lựu”, tiến sĩ dinh dưỡng thuộc ung thư Trung tâm Ung thư Parkway cung cấp thêm thông tin.

Lời khuyên dinh dưỡng lành mạnh cho bệnh nhân

Với chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân ung thư, chuyên gia của Trung tâm Ung thư Parkway khuyến cáo, bệnh nhân không ăn quá 500g thịt đỏ nấu chín mỗi tuần. Chỉ nên tiêu thụ thịt đỏ và thịt chế biến sẵn hằng ngày ở mức 70g.

Ngoài ra, người bệnh cần ăn nhiều chất xơ, trái cây và rau quả; cắt giảm thịt đỏ, thịt chế biến sẵn và muối; và hạn chế uống rượu bia.

Đặc biệt, người bệnh ung thư cần tránh ăn thực phẩm sống (ví dụ như sashimi, thịt bò tái, v.vv); không nêm nhiều gia vị sau khi nấu ăn (chẳng hạn như việc bỏ thêm hành tây hoặc rau mùi sống sau khi đã tắt bếp). Tránh ăn trứng chưa nấu chín. Không ăn động vật có vỏ (sò, nghêu…).

Tránh xa rau sống, đồ chua, trái cây nguyên vỏ, nước sốt salad khi đi ăn bên ngoài. Tránh ăn thực phẩm đã nấu nhiều giờ trước đó.

Với các thực phẩm chức năng, theo tiến sĩ của Trung tâm Ung thư Parkway, việc sử dụng loại sản phẩm này cũng rất được quan tâm với bệnh nhân ung thư nhưng có một số lưu ý.

Theo lời khuyên của chuyên gia, bệnh nhân cần cân nhắc xem có thực sự cần thiết phải sử dụng thực phẩm chức năng hay không; tham khảo thông tin từ nguồn đáng tin cậy; cẩn thận với các quảng cáo và thông tin tràn lan; đồng thời hãy cẩn thận khi xem đánh giá sản phẩm vì đây thường là các ý kiến cá nhân mà không có bằng chứng lâm sàng chính xác.

Người bệnh cũng nên tham khảo thông tin từ các cơ sở y tế chuyên khoa tin tưởng và tìm đọc các bài viết nghiên cứu.

Bệnh nhân có thể cân nhắc mua thực phẩm chức năng đã được ConsumerLab.com phê duyệt phân tích hoặc có dán nhãn con dấu USP hoặc NF.

Thông tin trên nhãn dán cần có xác nhận rằng thực phẩm chức năng đã trải qua quá trình kiểm tra và đánh giá chất lượng.

Vì ung thư là một căn bệnh phức tạp gây gây ảnh hưởng khác nhau trên mỗi người. Vậy nên khi tham khảo một chế độ ăn uống mới, hãy tìm kiếm các thông tin tin cậy và xem xét liệu chế độ ăn mới này ảnh hưởng tới cơ thể ra sao.

Siêu thực phẩm hay thực phẩm chức năng nên được xem như một phương tiện bổ sung giúp giảm nguy cơ mắc bệnh và tăng cường sức khỏe. Tuy vậy, theo TS. Fahma Sunarja, việc ăn thực phẩm vẫn tốt hơn hẳn so với dùng thuốc.

Duy trì ăn uống cân bằng vẫn rất quan trọng vì thực phẩm không thể phát huy tác dụng nếu ăn uống không điều độ. Đồng thời một chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng tổng thể vẫn là phương án quan trọng nhất giúp cải thiện sức khỏe và ngăn ngừa bệnh tật.