Đáp ứng yêu cầu khó từ bệnh nhân u đại tràng

Ông Nguyễn Trọng T. (Hà Nội) bị sụt 20kg, đi khám phát hiện u đại tràng và được chỉ định phẫu thuật. Tuy nhiên, người bệnh bày tỏ mong muốn không truyền máu người khác vào cơ thể trong quá trình phẫu thuật. Ông T. bị tất cả các bệnh viện từ chối điều trị. Ông nhịn ăn và nuôi dưỡng bằng đường tĩnh mạch tại nhà.

Cuối tháng 5, ông tới Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh. Tại đây, người bệnh được chẩn đoán ung thư đại trực tràng (khối u kích thước 3x3cm), tắc ruột và suy dinh dưỡng kéo dài do nhịn ăn.

Thấu hiểu, đồng cảm và tôn trọng tín ngưỡng của người bệnh, GS. Hoàng Anh Dũng, Khoa Ngoại tổng hợp đồng ý yêu cầu phẫu thuật không truyền máu người khác vào cơ thể bệnh nhân.

Ông T. được cân nhắc, tư vấn về yếu tố nguy cơ và những rủi ro có thể gặp phải trong quá trình phẫu thuật.

TS. Vũ Thị Thanh, Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội cho biết, do ăn ít quá lâu, cơ thể mất trên 25% trọng lượng, người bệnh được chẩn đoán hội chứng refeeding (rối loạn nước và điện giải). Với tình trạng hiện tại, nếu thực hiện phẫu thuật, người bệnh sẽ đối mặt với rất nhiều rủi ro.

Vì vậy, người bệnh cần được xây dựng phác đồ dinh dưỡng đặc biệt để bảo đảm nhịp tim, nhịp thở, huyết áp... ổn định và đủ điều kiện tiến hành phẫu thuật.

Sau 3 ngày nuôi dưỡng, cơ thể người bệnh đáp ứng tốt, đủ điều kiện phẫu thuật. Ca mổ được tiến hành thành công.

Chia sẻ về ca phẫu thuật, bác sĩ Dũng cho biết, mổ tắc ruột do u đại trực tràng là phẫu thuật cấp cứu với nhiều biến chứng và rủi ro. Ở trường hợp của ông T., phẫu thuật không truyền máu là một thách thức do các quai ruột của người bệnh đã giãn to. Nguy cơ gây chảy máu, tổn thương lá lách rất lớn.

Trong quá trình phẫu thuật, đòi hỏi bác sĩ phải tính toán kỹ để hạn chế tối đa nguy cơ mất máu, không gây ảnh hưởng tới các cơ quan lân cận.

Nhờ sự can thiệp kịp thời về dinh dưỡng và sự cẩn thận tỉ mỉ trong quá trình phẫu thuật, người bệnh không cần nằm hồi sức hậu phẫu. Sau 1 tuần, người bệnh đã ăn uống tốt, đi lại bình thường và xuất viện. Người bệnh tiếp tục được theo dõi dinh dưỡng, lên thực đơn ngoại trú chi tiết để phục hồi cân nặng.

Bác sĩ Vũ Thanh chia sẻ thêm, dinh dưỡng là nhu cầu thiết yếu của con người để nuôi cơ thể và bảo đảm các hoạt động sống. Các chất dinh dưỡng cung cấp giúp con người tồn tại và phát triển.

Vai trò của dinh dưỡng trong điều trị bệnh lý rất quan trọng. Người bệnh trước và sau phẫu thuật cần được xây dựng phác đồ dinh dưỡng đặc biệt để đáp ứng quá trình điều trị, ngăn ngừa biến chứng sau phẫu thuật (nhiễm trùng, chảy máu), vết mổ nhanh liền, rút ngắn thời gian nằm viện và giảm bớt chi phí điều trị.

Ngoài ra, người bệnh cần tuân thủ phác đồ điều trị dinh dưỡng không chỉ giúp người bệnh mau chóng phục hồi sức khỏe mà còn gia tăng sức đề kháng bảo vệ cơ thể.

Chia sẻ về vấn đề ăn ít hay nhịn ăn, bác sĩ Vũ Thanh khuyến cáo người bệnh không nên thực hiện phương pháp này. Cơ thể cần có chất dinh dưỡng để duy trì các hoạt động sống. Không bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng khiến tình trạng sức khỏe ngày càng suy yếu, kiệt quệ.

Cảnh báo tình trạng sốc nhiệt

Vừa qua, tại Khoa Hồi sức nội và chống độc, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 tiếp nhận trường hợp nam thanh niên có chẩn đoán sốc nhiệt có tổn thương nặng

Bệnh nhân là nam giới, 29 tuổi, được chuyển từ Bệnh viện huyện Thạch Thất, Hà Nội với chẩn đoán sốc nhiệt có tổn thương tạng (gan, thận, huyết học).

Bệnh nhân được chuyển đến Khoa Hồi sức nội và chống độc, Trung tâm Hồi sức tích cực, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 ngày 22/5/2023.

Theo lời kể của gia đình, sau khi chạy bộ được khoảng 5km vào lúc 17 giờ chiều, bệnh nhân thấy hoa mắt, chóng mặt, nóng bừng toàn thân, sau đó nhanh chóng đi vào hôn mê và được người nhà kịp thời đưa vào cấp cứu.

Kết quả xét nghiệm của bệnh nhân có tình trạng tăng men cơ creatinin kinase (CK) 1.080.000 U/l; men gan tăng GOT 1800 U/l, GPT 14000 U/l; suy thận mức lọc cầu thận giảm 50 ml/ phút; giảm tiểu cầu 84 G/l, chức năng đông máu giảm, phần trăm prothrombin (PT) 55%.

Trong quá trình điều trị, bệnh nhân được kiểm soát thân nhiệt, truyền dịch, bù điện giải và các phương pháp điều trị nội khoa tích cực khác. Sau hơn 1 tuần, bệnh nhân đã cải thiện chức năng các tạng, ra viện và không để lại di chứng.

Trường hợp kể trên, bệnh nhân may mắn được cấp cứu đúng cách và kịp thời nên tránh được những hậu quả đáng tiếc. Tuy nhiên, sốc nhiệt trong những ngày nắng nóng đặc biệt luôn tiềm ẩn nhiều nguy hiểm.

TS. Phạm Đăng Hải, Phó Chủ nhiệm Khoa Hồi sức nội và chống độc cho biết: Sốc nhiệt (heat stroke) có thể được chia thành 2 loại gồm sốc nhiệt kinh điển (classic heatstroke) và sốc nhiệt do gắng sức (exertional heatstroke).

Sốc nhiệt kinh điển hay gặp ở người già, cơ thể suy nhược, trẻ em, người có bệnh tim mạch, bệnh thần kinh hay các rối loạn nội tiết, thường xảy ra sau tiếp xúc một cách thụ động với một môi trường có nhiệt độ cao trong nhiều giờ hoặc nhiều ngày.

Sốc nhiệt do gắng sức hay gặp những người trẻ, khỏe mạnh với hệ điều hòa nhiệt độ bình thường, xảy ra sau phơi nhiễm với nhiệt độ môi trường tăng cao và đồng thời do sự sinh nhiệt lúc thể dục hay gắng sức.

Sốc nhiệt làm tổn thương đa cơ quan bao gồm hệ thần kinh trung ương, hô hấp, tuần hoàn, gan, thận và huyết học, gây ra tình trạng suy đa tạng nhanh chóng nếu không được xử trí y tế kịp thời, thậm chí tử vong.

Vì vậy, việc hiểu biết kiến thức về sốc nhiệt, dấu hiệu nhận biết sớm, cấp cứu kịp thời cũng như dự phòng sốc nhiệt là hết sức quan trọng, giúp chúng ta giảm được tỷ lệ bệnh tật và tử vong.

Bác sĩ Nguyễn Đức Lộc, Khoa Hồi sức nội và chống độc, Trung tâm Hồi sức tích cực, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết, mọi người cần phân loại các đối tượng có nguy cơ (trẻ em, người già, người có bệnh lý nền như bệnh tim mạch, hô hấp, nội tiết, chuyển hóa, cơ thể suy kiệt) để từ đó có các biện pháp phòng chống và kế hoạch rèn luyện phù hợp. Khi có các bệnh lý nguy cơ thì không được tập luyện trong điều kiện thời tiết quá nóng.

Khuyến khích các tổ chức đoàn thể có các chương trình phổ biến rộng rãi về dấu hiệu, triệu chứng và nguy cơ của bệnh để giúp chẩn đoán, điều trị sớm.

Mỗi cá nhân đều phải tự rèn luyện để thích nghi với nóng, lập thời gian luyện tập thể lực vào lúc mát trong ngày, giảm bớt vận động thể lực vào lúc thời tiết quá nóng.

Trường hợp bắt buộc phải lao động sinh hoạt dưới thời tiết nắng nóng, người dân cần uống đủ nước và muối, che kín cơ thể bằng cách mặc quần áo rộng, nhẹ, thoáng và sáng màu, đội mũ rộng vành, sử dụng kem chống nắng.

Để cấp cứu bệnh nhân sốc nhiệt ngoài bệnh viện, các bác sĩ lưu ý ngay lập tức phải hạ thân nhiệt và hỗ trợ suy chức năng các cơ quan là hai điều cốt lõi trong cấp cứu và điều trị.

Người cấp cứu cần đưa bệnh nhân ra khỏi môi trường nóng, chuyển tới nơi bóng râm, mát, cởi bỏ quần áo, ngay lập tức hạ thân nhiệt bằng các cách sau: Đặt bệnh nhân trong phòng lạnh 20-22 độ C và quạt;

Xối nước lạnh 25-30 độ C vào bệnh nhân hoặc phủ gạc ướt, lạnh 20-25 độ C vào bệnh nhân và quạt, có thể ngâm bệnh nhân vào nước lạnh 20- 5 độ C, để đầu trên mặt nước, theo dõi sát chức năng sống; đặt các túi chườm đá vào vùng bẹn, nách, cổ.

Việc hạ thân nhiệt bệnh nhân bằng mọi cách cần được thực hiện, tuy nhiên không được gây cản trở việc vận chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất, có thể vận chuyển bằng xe có điều hòa nhiệt độ hoặc mở cửa sổ, vừa vận chuyển vừa hạ nhiệt bệnh nhân.