Qua 3 lần đổi chủ, tỷ lệ lấp đầy 0%

Nhiều năm qua, Ninh Thuận đưa ra hàng loạt chính sách thu hút đầu tư, trải thảm đỏ mời gọi nhà đầu tư đổ tiền xây KCN. Đến nay, toàn tỉnh đã có 3 KCN Thành Hải, Du Long và Phước Nam được xây dựng, KCN Cà Ná đang được Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẩm định trình Thủ tướng Chính phủ quyết định chủ trương đầu tư.

Trong số 3 KCN hiện hữu, ngoài KCN Thành Hải do Nhà nước đầu tư (tỷ lệ lấp đầy 100%), 2 KCN còn lại chỉ mang lại sự thất vọng cho địa phương. Cụ thể, KCN Phước Nam (xã Phước Nam, huyện Ninh Phước) được cấp giấy chứng nhận đầu tư từ năm 2007, nhưng hơn 15 năm qua, chủ đầu tư mới kêu gọi được 11 dự án thứ cấp thuê đất với tổng vốn đăng ký trên 206 tỷ đồng, tỷ lệ lấp đầy đạt 16,94%. Các doanh nghiệp trong KCN này chỉ đóng góp cho ngân sách tỉnh 395 triệu đồng trong năm 2021.

KCN Du Long (xã Lợi Hải, huyện Thuận Bắc, Ninh Thuận) còn rơi vào cảnh bi đát hơn. KCN này có tỷ lệ lấp đầy 0%, không kêu gọi được nhà đầu tư nào, mức đóng góp cho ngân sách nhà nước là 0 đồng. Theo cam kết ban đầu, chủ đầu tư bỏ ra 2.000 tỷ đồng xây dựng hạ tầng hoàn thiện cho KCN có vị trí khá thuận lợi trong thu hút đầu tư này. Tuy nhiên, sau 14 năm triển khai, mọi hy vọng đều tan biến, KCN đã qua 3 lần đổi chủ, mới thực hiện được 4,5% (khoảng 90 tỷ đồng) tổng mức đầu tư.

Tại Hà Tĩnh, được chấp thuận chủ trương đầu tư năm 2010 với nguồn vốn gần 2.000 tỷ đồng, sau 10 năm, KCN và Khu đô thị Phú Vinh (thị xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh) vẫn còn dang dở, nhiều hạng mục chưa được xây dựng. Trong đó, Khu đô thị Phú Vinh có vốn đầu tư khoảng 68,276 triệu USD (khoảng 1.450,612 tỷ đồng), chiếm 25 ha diện tích; còn KCN Phú Vinh có diện tích 207 ha, vốn đầu tư 23 triệu USD (tương đương 439,3 tỷ đồng).

Đối với KCN Phú Vinh, theo yêu cầu, trong vòng 3 năm sau khi được cấp giấy chứng nhận đầu tư và bàn giao mặt bằng, chủ đầu tư phải hoàn thành các hạng mục, kêu gọi các nhà đầu tư thuê hạ tầng và lấp đầy dự án. Tuy nhiên đến nay, dự án này vẫn đìu hiu, chỉ mới thu hút được 7 nhà đầu tư thứ cấp, trong đó có 2 dự án đã đi vào hoạt động.

Phải thu hồi nếu kém hiệu quả

Kết luận số 1392 ngày 14/8/2020 của Thanh tra Chính phủ từng nêu, Du Long là một trong những KCN chậm đầu tư hạ tầng, lãng phí nguồn tài nguyên đất. Thanh tra Chính phủ đã yêu cầu UBND tỉnh Ninh Thuận khắc phục các thiếu sót, sai phạm trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, giao đất, cho thuê đất; rà soát, xem xét thu hồi giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, thu hồi đất dự án đối với nhà đầu tư không đảm bảo năng lực, vi phạm tiến độ đầu tư... trên địa bàn tỉnh.

Theo UBND tỉnh Ninh Thuận, việc quy hoạch và phát triển các KCN trên địa bàn thời gian qua đã góp phần vào việc phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Tỉnh đã xúc tiến kêu gọi được 29 dự án đầu tư vào KCN, giải quyết hơn 2.300 lao động và số nộp ngân sách nhà nước chiếm khoảng 10% tổng thu ngân sách. Tuy nhiên, kết quả này vẫn chưa như kỳ vọng ban đầu của tỉnh.

Ông Sử Đình Vinh, Giám đốc Ban Quản lý các KCN tỉnh Ninh Thuận cho hay, tỉnh đã nhiều lần tạo điều kiện, gia hạn tiến độ xây dựng, nhưng chủ đầu tư thiếu quyết tâm thực hiện, hạn chế về khả năng huy động vốn. Từ thực tế này, đơn vị đã nhiều lần tham mưu UBND tỉnh xem xét thu hồi các dự án chậm triển khai để tránh lãng phí tài nguyên đất.

Tại Hà Tĩnh, Dự án KCN và Khu đô thị Phú Vinh đã bị Thanh tra Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh ra quyết định xử phạt 60 triệu đồng vào tháng 11/2021 do không thực hiện hoạt động đầu tư theo đúng nội dung trong giấy chứng nhận đầu tư. Song đến nay, mọi giải pháp của cả nhà đầu tư và chính quyền địa phương vẫn chưa thể “gỡ” được khó khăn để Dự án tiếp tục có những hạng mục còn dang dở.

Trước đó, ngày 7/4, Đoàn giám sát chuyên đề của Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hà Tĩnh đã khảo sát thực tế một số công trình, dự án trên địa bàn Khu kinh tế Vũng Áng và làm việc với lãnh đạo Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh này cùng một số địa phương, doanh nghiệp. Đoàn giám sát đã nêu tên nhiều dự án chậm tiến độ hoặc không triển khai như: Dự án hạ tầng kỹ thuật KCN Hoành Sơn và Khu đô thị - Dịch vụ - Thương mại Phú Vinh…

Liên quan đến các dự án chậm đưa đất vào sử dụng tại Khu kinh tế Vũng Áng, mới đây, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh, ông Võ Trọng Hải đã có Văn bản số 418/UBND-KT về việc “Nghiêm túc phê bình Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh trong việc thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước đối với các dự án đầu tư thuộc thẩm quyền, thiếu kiểm tra giám sát dẫn đến nhiều dự án chậm tiến độ đưa đất vào sử dụng trên 3 năm, cá biệt có dự án đến 9 năm nhưng không thực hiện các thủ tục xử lý theo quy định của pháp luật”.

“Yêu cầu Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh nghiêm túc khắc phục, làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan và thực hiện kịp thời, đúng quy định nhiệm vụ quản lý nhà nước đối với các dự án đầu tư thuộc thẩm quyền. Trường hợp để xảy ra những hệ lụy (nếu có), Trưởng ban Quản lý Khu kinh tế phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh”, Văn bản số 418/UBND-KT nêu rõ.