Mặc dù vấn đề an toàn thực phẩm đã được quản lý chặt chẽ, thực tế vẫn còn tình trạng thực phẩm không rõ nguồn gốc, thực phẩm bẩn, vi phạm quy định về vệ sinh an toàn. Vì vậy, công tác quản lý an toàn thực phẩm cần được triển khai đồng bộ, từ khâu sản xuất, chế biến đến phân phối và tiêu thụ.
Công tác quản lý, giám sát an toàn thực phẩm cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và sự chủ động của các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm. |
An toàn thực phẩm luôn là vấn đề được xã hội đặc biệt quan tâm, đặc biệt khi các mối nguy sinh học và hóa học trong thực phẩm có thể gây ngộ độc cấp tính hoặc mãn tính.
Các tác nhân nguy hại như vi sinh vật gây bệnh, độc tố tự nhiên, dư lượng thuốc trừ sâu, thuốc thú y, hay phụ gia thực phẩm sử dụng quá liều đều có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng.
Trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến an toàn thực phẩm, công tác quản lý và giám sát các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm trở thành yếu tố then chốt trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Kiểm tra và giám sát các cơ sở này không chỉ giúp phát hiện vi phạm quy định mà còn góp phần xây dựng niềm tin vào chất lượng thực phẩm, bảo vệ sức khỏe toàn xã hội.
Mặc dù vấn đề an toàn thực phẩm đã được quản lý chặt chẽ, thực tế vẫn còn tình trạng thực phẩm không rõ nguồn gốc, thực phẩm bẩn, vi phạm quy định về vệ sinh an toàn. Vì vậy, công tác quản lý an toàn thực phẩm cần được triển khai mạnh mẽ và đồng bộ, từ khâu sản xuất, chế biến đến phân phối và tiêu thụ.
Theo PGS.TS Lê Thị Hồng Hảo, Viện trưởng Viện Kiểm nghiệm An toàn Vệ sinh thực phẩm quốc gia (Bộ Y tế), các mối nguy về an toàn thực phẩm có thể phát sinh từ nhiều khâu trong chuỗi cung ứng thực phẩm, từ sản xuất đến chế biến và bảo quản.
Để giảm thiểu rủi ro, cần phát triển hệ thống kiểm nghiệm thực phẩm hiện đại và chú trọng đánh giá nguy cơ, cung cấp bằng chứng khoa học hỗ trợ công tác quản lý.
Mặc dù hệ thống kiểm nghiệm thực phẩm tại Việt Nam đã có sự cải thiện đáng kể trong những năm qua, tình trạng vi phạm an toàn thực phẩm vẫn còn tồn tại. Các cơ quan chức năng cần tiếp tục tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm.
Theo dự báo của Cục Cảnh sát Phòng chống Tội phạm về Môi trường (Bộ Công an), tội phạm liên quan đến vi phạm an toàn thực phẩm, đặc biệt là trên không gian mạng, sẽ ngày càng gia tăng với những phương thức và thủ đoạn phức tạp.
Vì vậy, cần tăng cường công tác phối hợp giữa các cơ quan chức năng, từ công an cấp tỉnh đến cơ quan quản lý thị trường, nhằm đảm bảo giám sát chặt chẽ các cơ sở sản xuất và kinh doanh thực phẩm, đồng thời phát hiện, xử lý kịp thời các vi phạm.
Để bảo vệ người tiêu dùng, các cơ quan chức năng đã xây dựng hệ thống pháp lý nghiêm ngặt, đồng thời triển khai các biện pháp giám sát chặt chẽ.
Các quy định như Luật An toàn thực phẩm, Nghị định về quản lý chất lượng thực phẩm, và các tiêu chuẩn vệ sinh thực phẩm được thực hiện nghiêm túc, đặc biệt là trong bối cảnh dịch bệnh, như đại dịch Covid-19, bùng phát gần đây.
Công tác giám sát an toàn thực phẩm được thực hiện qua nhiều hình thức, từ kiểm tra định kỳ đến kiểm tra đột xuất. Các cơ quan chức năng như Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), Sở Y tế các tỉnh, và các lực lượng thanh tra chuyên ngành thường xuyên tổ chức kiểm tra, thanh tra các cơ sở sản xuất, chế biến và kinh doanh thực phẩm, đảm bảo các cơ sở này tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về vệ sinh, chất lượng và nguồn gốc thực phẩm.
Kiểm tra chất lượng thực phẩm: Các cơ sở sản xuất phải chứng minh được nguồn gốc nguyên liệu đầu vào và quy trình sản xuất phải đảm bảo tiêu chuẩn vệ sinh. Các cơ quan chức năng chú trọng kiểm tra dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, phẩm màu, và các hóa chất không được phép sử dụng. Sản phẩm đóng gói sẵn phải có nhãn mác đầy đủ, rõ ràng.
Giám sát vệ sinh sản xuất: Các cơ sở chế biến thực phẩm phải tuân thủ các quy trình vệ sinh nghiêm ngặt trong suốt quá trình sản xuất, bảo quản và vận chuyển thực phẩm. Hệ thống xử lý nước thải và rác thải tại các cơ sở chế biến phải đạt chuẩn và được kiểm tra thường xuyên.
Đảm bảo an toàn trong tiêu thụ: Các cơ sở kinh doanh thực phẩm cần đảm bảo sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, được kiểm tra chất lượng định kỳ. Việc kiểm tra tại các cửa hàng, siêu thị và nhà hàng đóng vai trò quan trọng trong công tác giám sát.
Ngoài các biện pháp giám sát truyền thống, công tác quản lý an toàn thực phẩm ngày càng được hỗ trợ bởi công nghệ. Các ứng dụng công nghệ thông tin, đặc biệt là trong việc truy xuất nguồn gốc thực phẩm, giúp nâng cao hiệu quả quản lý.
Hệ thống mã vạch, QR Code trên sản phẩm thực phẩm cho phép người tiêu dùng dễ dàng kiểm tra thông tin về nguồn gốc và quy trình sản xuất ngay trên điện thoại thông minh.
Bà Trần Việt Nga, Phó cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế cho hay, hiện các phần mềm quản lý chất lượng và giám sát an toàn thực phẩm giúp cơ quan chức năng theo dõi và xử lý vi phạm nhanh chóng. Các cơ sở sản xuất thực phẩm có thể kết nối trực tiếp với các cơ quan giám sát, tạo thuận lợi cho công tác thanh kiểm tra định kỳ.
Công tác quản lý, giám sát an toàn thực phẩm cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và sự chủ động của các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm.
Các cơ sở cần nhận thức rõ trách nhiệm đối với cộng đồng, không chỉ đảm bảo chất lượng sản phẩm mà còn phải tuân thủ đầy đủ các quy định về vệ sinh và an toàn thực phẩm.
Người tiêu dùng cũng cần nâng cao ý thức trong việc lựa chọn thực phẩm an toàn, ưu tiên sử dụng sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng và chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm. Chính người tiêu dùng sẽ là "tai mắt" giúp phát hiện vi phạm, từ đó góp phần nâng cao hiệu quả công tác giám sát.
Quản lý và giám sát an toàn thực phẩm là nhiệm vụ quan trọng không chỉ của các cơ quan chức năng mà còn của mỗi cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm.
"Để bảo vệ sức khỏe cộng đồng, cần tăng cường giám sát, áp dụng công nghệ trong kiểm tra chất lượng thực phẩm. Đồng thời, mỗi người tiêu dùng cần đóng vai trò tích cực trong việc lựa chọn thực phẩm an toàn, góp phần xây dựng một xã hội khỏe mạnh và an toàn", bà Trần Việt Nga nói.