Ban Bí thư vừa ban hành Chỉ thị 34-CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát triển nhà ở xã hội trong tình hình mới. Chỉ thị do Thường trực Ban Bí thư Lương Cường ký ban hành yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội quán triệt, thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả 4 nhóm nhiệm vụ, giải pháp.

Đưa chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội vào hệ thống chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội 5 năm, hàng năm

Ban Bí thư xác định rõ phát triển nhà ở xã hội là quyết tâm chính trị, nhiệm vụ quan trọng của Đảng và cả hệ thống chính trị, thể hiện đặc trưng bản chất tốt đẹp của chế độ, là một trong những nhiệm vụ trọng tâm cần ưu tiên trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Ban Bí thư yêu cầu gắn trách nhiệm của người đứng đầu trong việc nâng cao chất lượng hiệu quả công tác phát triển nhà ở xã hội, đưa chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội vào hệ thống chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội 5 năm và hàng năm của địa phương, phấn đấu đến năm 2030 cả nước xóa bỏ hoàn toàn tình trạng nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, người dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu, hoàn thành xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ 1 triệu căn nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp tại khu vực đô thị...

Ưu tiên bố trí quỹ đất, nguồn vốn, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển nhà ở xã hội

Chỉ thị 34 yêu cầu thực hiện quy hoạch, bố trí các nhà ở xã hội độc lập hoặc trong các dự án nhà ở thương mại tại các vị trí thuận tiện về giao thông, gắn với các trung tâm công nghiệp, bảo đảm đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội thiết yếu.

Nhà nước ưu tiên bố trí quỹ đất, nguồn vốn, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển nhà ở xã hội, có cơ chế, chính sách ưu đãi thực chất, đủ hấp dẫn để thu hút khuyến khích các thành phần kinh tế trong nước và nước ngoài tham gia đầu tư phát triển nhà ở xã hội và thực hiện các chính sách hỗ trợ nhà ở cho các đối tượng.

Phát triển đa dạng loại hình nhà ở xã hội và cơ chế chính sách mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội, nhà lưu trú, ký túc xá công nhân, người có thu nhập thấp ở khu vực đô thị, học sinh, sinh viên, lực lượng vũ trang với giá phù hợp với khả năng chi trả của từng đối tượng thụ hưởng;

Chỉ thị cũng yêu cầu tăng tỷ lệ nhà ở xã hội cho thuê, chú trọng hỗ trợ nhà ở và đất ở cho người có công với cách mạng, người nghèo và các đối tượng chính sách, đảm bảo phù hợp với quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng và kế hoạch phát triển nhà ở từng giai đoạn của địa phương;

Kết hợp linh hoạt giữa các chính sách hỗ trợ của nhà nước và sự tham gia của các tổ chức chính trị xã hội, các doanh nghiệp, cá nhân;

Nhà ở xã hội và nhà ở được nhà nước hỗ trợ tại các chương trình mục tiêu, nhà lưu trú công nhân bảo đảm về chất lượng xây dựng, kiến trúc, cảnh quan, đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn quy chuẩn an ninh, an toàn phòng cháy chữa cháy đồng bộ về cơ sở kỹ thuật và hạ tầng thiết yếu...

Tính đúng, tính đủ các chi phí hợp lý, hợp lệ trong xác định giá nhà ở xã hội

Đặc biệt, Chỉ thị yêu cầu rà soát hoàn thiện hệ thống pháp luật có liên quan đến nhà ở xã hội, nhất là về cơ chế tài chính, sử dụng nguồn lực, đất đai, đầu tư đầu tư công, xây dựng, đấu thầu, quy hoạch đô thị và nông thôn, quản lý phát triển đô thị, quản lý và sử dụng tài sản công, chính sách thuế, quản lý khu công nghiệp, khu kinh tế…

Chính sách hỗ trợ, ưu đãi đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội phải đảm bảo công khai, minh bạch, công bằng, đúng đối tượng; nâng mức hỗ trợ nhà ở cho người có công và các đối tượng chính sách tại các chương trình mục tiêu; Thực hiện tính đúng, tính đủ các chi phí hợp lý, hợp lệ trong xác định giá nhà ở xã hội;

Nghiên cứu ban hành cơ chế, chính sách đặc thù về nhà ở xã hội cho công nhân và lực lượng vũ trang Nhân dân;

Hoàn thiện pháp luật và tạo thuận lợi về cơ chế, chính sách để Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam tham gia phát triển nhà ở xã hội bằng nguồn tài chính công đoàn.

Ban hành cơ chế, chính sách tạo thuận lợi và chủ động cho các địa phương trong việc giành ngân sách đầu tư, xây dựng nhà ở xã hội, thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư để có quỹ đất sạch làm nhà ở xã hội;

Đầu tư hạ tầng kỹ thuật ngoài dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, đấu nối hệ thống hạ tầng kỹ thuật bảo đảm đồng bộ hạ tầng xã hội trong và ngoài phạm vi dự án.

Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tham gia đầu tư phát triển nhà ở xã hội, các đối tượng thụ hưởng được tiếp cận dễ dàng với nhà ở xã hội;

Cắt giảm tối đa thời gian thực hiện các thủ tục hành chính trong đầu tư xây dựng, kinh doanh, mua bán, quản lý sử dụng nhà ở xã hội. Thực hiện trình tự, thủ tục hành chính giao đất, giải phóng mặt bằng, đầu tư xây dựng lựa chọn chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội theo hướng rút gọn, đảm bảo nhanh chóng, thuận tiện, công khai minh bạch.

Nghiên cứu hình thành quỹ phát triển nhà ở xã hội

Ban Bí thư cũng yêu cầu có cơ chế, chính sách ưu đãi, khuyến khích phát triển nhà ở xã hội theo hướng mô hình xanh, sử dụng tiết kiệm năng lượng, phát triển bền vững, phát thải cac-bon thấp. 

Tại Chỉ thị 34, Ban Bí thư yêu cầu huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn vốn cho phát triển nhà ở xã hội, ưu tiên bố trí nguồn vốn ngân sách Nhà nước từ Trung ương và địa phương tương xứng, kịp thời để bảo đảm thực hiện các mục tiêu phát triển nhà ở xã hội;

Nhà nước tập trung phát triển nhà ở xã hội cho thuê khu vực đô thị bằng nguồn vốn đầu tư công; Đẩy mạnh thực hiện xã hội hóa nguồn vốn phát triển nhà ở xã hội đặc biệt là của các doanh nghiệp trong nước và nước ngoài;

Rà soát sớm tháo gỡ khó khăn vướng mắc để triển khai hiệu quả chương trình cho vay hỗ trợ nhà ở xã hội; 

Nghiên cứu hình thành quỹ phát triển nhà ở xã hội hoặc mô hình định chế tài chính phù hợp để phát triển nhà ở xã hội dài hạn, bền vững; Mở rộng nguồn vốn phát triển nhà ở xã hội từ quỹ đầu tư phát triển địa phương và nguồn vốn từ nước ngoài, khuyến khích hình thành các quỹ đầu tư quỹ tín thác đầu tư và các hoạt động liên danh, liên kết thực hiện dự án nhà ở xã hội.

Bố trí cấp đủ nguồn vốn ngân sách cho Ngân hàng Chính sách xã hội để thực hiện chính sách hỗ trợ cho vay phát triển nhà ở xã hội;

Thực hiện đầy đủ kịp thời việc cấp bù lãi suất cho các ngân hàng thương mại được nhà nước chỉ định để cho cá nhân và doanh nghiệp vay ưu đãi phát triển nhà ở xã hội; Rà soát, đổi mới, tiếp tục mở rộng chương trình cho vay ưu đãi đối với cá nhân, hộ gia đình để mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội theo chính sách về nhà ở xã hội.

Xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản, trong đó có nhà ở xã hội

Nhiệm vụ tiếp theo được ghi rõ trong Chỉ thị 34 là tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, đổi mới phương thức mô hình quản lý và phát triển nhà ở xã hội.

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số phân cấp phân quyền mạnh mẽ cho các địa phương trong phát triển nhà ở xã hội đi đôi với tăng cường kiểm tra thanh tra giám sát bảo đảm việc phát triển các dự án nhà ở xã hội quy hoạch kế hoạch sử dụng đất quỹ đất phát triển nhà ở xã hội trong các dự án nhà ở thương mại thực hiện đúng mục đích.

Quản lý, giám sát chặt chẽ việc đầu tư xây dựng, bán, cho thuê, sử dụng căn hộ các dự án nhà ở xã hội. Có chế tài đủ mạnh ngăn ngừa kịp thời xử lý nghiêm những sai phạm trục lợi chính sách, đẩy nhanh hoàn thành xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản, trong đó có nhà ở xã hội,

Nghiên cứu thành lập, thiết lập cơ chế hoạt động của doanh nghiệp nhà nước chuyên đầu tư phát triển nhà ở xã hội.