Còn hạn chế khi nông sản vào mùa vụ

Nhằm hỗ trợ các nhà cung ứng trong việc phát triển và khai thác thị trường cho mùa vụ năm nay cũng như xây dựng kế hoạch cho sản phẩm mùa vụ sau, mới đây, Bộ Công thương tổ chức Chương trình Hội nghị giao ban Xúc tiến thương mại với Hệ thống Thương vụ ở nước ngoài tháng 5/2024 với chủ đề “Xúc tiến xuất khẩu nông sản mùa vụ”.

Hội nghị được tổ chức trong thời điểm khi nhiều địa phương trên cả nước đang bước vào vụ thu hoạch các sản phẩm trái cây như vải, mận ở miền Bắc; nhãn, nho, dưa hấu, thanh long ở miền Nam…

Ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại cho biết, ngày càng nhiều mặt hàng, sản phẩm mang thương hiệu Việt Nam hoặc sản phẩm do doanh nghiệp trong nước sản xuất hiện diện tại các chuỗi siêu thị, các hệ thống bán lẻ, cung ứng, phân phối quốc tế tại các thị trường lớn trên thế giới…

Đồng thời, chất lượng sản phẩm, giá cả cạnh tranh, quy trình sản xuất được nâng cao, cùng những nỗ lực tuân thủ yêu cầu, quy định về tiêu chuẩn an toàn sản phẩm… là những yếu tố quan trọng giúp nông sản Việt chinh phục và giành được sự tin tưởng của người tiêu dùng tại nhiều thị trường khó tính như châu Âu, châu Mỹ, Nhật Bản và nhiều quốc gia. Từ đó đưa Việt Nam trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng, giá trị nông sản toàn cầu, bất chấp những yếu tố khó khăn mà kinh tế toàn cầu đang đối mặt.

Tuy nhiên, theo ông Vũ Bá Phú, hiện nay, nhiều nhóm mặt hàng nông sản xuất khẩu quan trọng của Việt Nam, có khả năng cạnh tranh cao, khả năng thâm nhập các thị trường xuất khẩu đang và sắp vào mùa như: Vải, chôm chôm, nhãn, sầu riêng, bơ… và sẽ gặp phải trở ngại nhất định về thị trường tiêu thụ khi vào vụ thu hoạch ồ ạt.

Đồng quan điểm, ông Đỗ Ngọc Hưng, Trưởng Cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Mỹ cho rằng, mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam gặp một số khó khăn bởi tính mùa vụ thời gian thu hoạch ngắn, sản phẩm tươi mau hỏng.

“Khoảng cách địa lý xa làm phát sinh thời gian và chi phí phí vận chuyển. Cạnh tranh từ các thị trường Nam Mỹ, châu Á có cùng sản phẩm. Công nghệ bảo quản còn hạn chế, sản phẩm qua quá trình chiếu xạ bị thay đổi nhiệt độ nên không giữ được chất lượng ban đầu, độ tươi ngon giảm nhiều sau khi hàng cập cảng”, ông Đỗ Ngọc Hưng chia sẻ.

Có thể thấy, quy mô sản xuất trong nước còn nhỏ lẻ, khó đáp ứng được số lượng và yêu cầu từ nhà nhập khẩu. Hiện chưa nhiều doanh nghiệp đầu tư đúng mức về khâu đóng gói, bao bì, mẫu mã và quảng bá tại nhiều thị trường.

Tăng khả năng thâm nhập thị trường cho nông sản Việt sắp vào mùa vụ

Từ đầu năm đến nay, xuất khẩu tiếp tục là điểm sáng trong bức tranh kinh tế khi duy trì được đà tăng trưởng hết sức ấn tượng. Theo số liệu của Tổng cục thống kê, kim ngạch xuất khẩu tháng 5 đạt 32,81 tỷ USD, tăng 15,8% so với cùng kỳ năm ngoái.

Trong đó, nhóm ngành rau quả là một trong những mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng ấn tượng so với năm ngoái, kim ngạch tháng 5 ước đạt 700 triệu USD, tăng 7,4% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 5 tháng đầu năm 2024, cán cân thương mại hàng hóa sơ bộ ước tính xuất siêu 8,01 tỷ USD.

Ông Trần Quang Tấn, Giám đốc Sở Công thương tỉnh Bắc Giang cho hay, ngay từ đầu năm, được sự hỗ trợ của các đơn vị chức năng, tỉnh Bắc Giang đã đẩy mạnh việc trao đổi, thúc đẩy hợp tác với chính quyền, cơ quan chức năng, doanh nghiệp của các nước, vùng lãnh thổ như Trung Quốc, Hoa Kỳ, Nhật Bản, châu Âu…

Cùng với đó, tỉnh thành thường xuyên liên hệ, trao đổi với các chợ đầu mối, hệ thống trung tâm thương mại, siêu thị lớn trong nước để kết nối, xúc tiến tiêu thụ vải thiều; chủ động chuẩn bị các điều kiện tốt nhất phục vụ công tác sản xuất, chế biến, tiêu thụ vải thiều… Đến nay, việc thu hoạch, tiêu thụ vải thiều đang bắt đầu diễn ra rất sôi động; giá bán vải thiều dao động từ 25.000 – 70.000 đồng/kg.

Tuy nhiên, ông Trần Quang Tấn cũng chỉ ra những điểm nghẽn cần tháo gỡ khi vải thiều vào vụ mùa như ùn tắc cục bộ tại hai cửa khẩu Tân Thanh, tỉnh Lạng Sơn và Kim Thành, tỉnh Lào Cai; hoạt động chiếu xạ vải thiều xuất khẩu sang Mỹ; tiếp cận, đàm phán để xuất khẩu vải thiều của sang các thị trường quốc tế…

“Do đó, đề nghị các đơn vị chức năng tiếp tục phối hợp với các cơ quan chức năng của các nước, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho hoạt động xuất khẩu vải thiều, giúp đỡ thúc đẩy việc quảng bá, tiêu thụ vải thiều trên các sàn thương mại điện tử trong và ngoài nước”, ông Tấn chia sẻ.

Theo ông Vũ Bá Phú, để các mặt hàng nông sản mang thương hiệu Việt Nam khẳng định giá trị trên các kệ hàng hóa tại hệ thống phân phối quốc tế đòi hỏi các doanh nghiệp xuất khẩu và người sản xuất phải không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm, thích ứng các quy định về tiêu chuẩn chất lượng, yêu cầu kiểm nghiệm kiểm dịch, bao bì đóng gói, hàng hóa, truy xuất nguồn gốc theo yêu cầu của nước nhập khẩu…

“Địa phương và doanh nghiệp cần nâng cao giá trị gia tăng của trái cây mùa vụ như: Bổ sung sản phẩm chế biến như trái cây khô, bột trái cây, sản phẩm đóng hộp có thể tiêu thụ quanh năm…”, ông Hưng chia sẻ.

Ngoài ra, cần ứng dụng công nghệ mới giúp kéo dài thời gian bảo quản trái cây bằng công nghệ đưa trái cây vào trạng thái ngủ đông, bảo quản tế bào sống, sử dụng chế phẩm sinh học, màng bọc, chất bảo quản được phép để kéo dài tuổi thọ trái cây.