Sáng 19/4, Tổng Công ty cổ phần Thiết Bị điện Việt Nam (GELEX – mã GEX) tổ chức họp Đại hội cổ đông thường niên năm 2019 tại khách sạn Melia Hà Nội.

Doanh thu và lợi nhuận đạt kỷ lục sau 3 năm tái cấu trúc

Theo ông Nguyễn Văn Tuấn, Chủ tịch HĐQT GELEX, 2018 là năm thành công của công ty, doanh thu và lợi nhuận đạt mức kỷ lục sau 3 năm GELEX thực hiện tái cấu trúc toàn diện và góp tên vào danh sách câu lạc bộ doanh nghiệp đạt lợi nhuận nghìn tỷ.

Doanh thu năm 2018 đạt mức tăng trưởng 14,3% so với cùng kỳ, lên gần 13.700 tỷ đồng - mức doanh thu kỷ lục từ trước đến nay. Lợi nhuận trước thuế đạt 1.533 tỷ đồng, tăng trưởng 41,6% so với năm 2017. Tuy vậy, GELEX chỉ hoàn thành 84,2% chỉ tiêu lợi nhuận đặt ra cho cả năm. Lợi nhuận sau thuế thuộc về cổ đông công ty mẹ đạt 942 tỷ đồng tăng trưởng 47,8% so với năm 2017.

Lý giải nguyên nhân chưa đạt chỉ tiêu năm 2018, ban lãnh đạo công ty cho biết, hồi đầu năm 2018 khi xây dựng kế hoạch kinh doanh, công ty đã dự kiến sẽ hoàn tất việc mua chi phối cổ phần tại Tổng Công ty Thiết bị điện Đông Anh (EEMC). Tuy nhiên dự định chưa hoàn thành do quá trình thoái vốn tại doanh nghiệp này vẫn chưa xong. Bên cạnh đó, hoạt động đầu tư của EVN giảm trong năm qua đã làm giảm doanh thu, lợi nhuận của một số đơn vị trong lĩnh vực thiết bị điện.

Về cơ cấu doanh thu, sản xuất công nghiệp - thiết bị điện là lĩnh vực chủ lực của GELEX với mức tăng trưởng 8,7% trong năm 2018. Theo đó, doanh thu thuần nhóm này  đạt 11.312 tỷ đồng năm 2018 so với 10.419 tỷ đồng năm 2017, lợi nhuận gộp đạt 1.559 tỷ đồng, tương đương năm 2017.

Bên cạnh đó, nhóm hạ tầng tiện ích  gồm nguồn phát điện và sản xuất kinh doanh nước sạch, nhóm logicstic và bất động sản cũng tăng trưởng tốt. GELEX ENERGY tăng trưởng 140%, đạt doanh thu 585 tỷ đồng, đóng góp 253 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế cho GELEX. GELEX LOGISTICS đạt doanh thu 1.761 tỷ đồng tăng 21%  so với năm 2017 và vượt 6,3% so với kế hoạch đề ra trong năm 2018.

Ở lĩnh vực bất động sản, GELEX Land tập trung nâng cao hiệu quả khai thác các dự án như GELEX Tower - 52 Lê Đại Hành, Khách sạn Melia Hà Nội, Dự án số 10 Trần Nguyên Hãn - Hà Nội.

Tổng tài sản GELEX cũng tăng mạnh trong năm 2018: tăng từ 3.500 tỷ đồng so với đầu năm, lên 17.200 tỷ đồng. Cùng với đó, vốn chủ sở hữu tăng hơn 1.800 tỷ đồng so với đầu năm, lên xấp xỉ 7.965 tỷ đồng, trong đó vốn góp chủ sở hữu đã tăng từ mức 2.668 tỷ đồng hồi đầu năm lên 4.065 tỷ đồng.

GELEX cũng cho biết sẽ thực hiện chia cổ tức năm 2018 bằng cổ phiếu theo tỷ lệ 15% (cổ đông sở hữu 20 cổ phần nhận 3 cổ phần mới). Nguồn vốn để thực hiện là từ thặng dư vốn cổ phần và lợi nhuận sau thuế chưa phân phối.

Kế hoạch lãi trước thuế 1.380 tỷ đồng năm 2019

Năm 2019, GELEX đặt mục tiêu doanh thu hợp nhất đạt khoảng 16.700 tỷ đồng và lợi nhuận trước thuế hợp nhất ước đạt 1.380 tỷ đồng.

HĐQT công ty cũng cho biết, năm 2019 công ty có nhiều dư địa phát triển. Dự án Điện mặt trời Ninh Thuận và nhà máy điện Canan 1 chính thức đi vào hoạt động từ tháng 4/2019. Theo Chủ tịch HĐQT Nguyễn Văn Tuấn, dự án điện mặt trời của GELEX không có rủi ro đầu ra, bởi GELEX  đã có hợp đồng mua bán điện với EVN bao tiêu toàn bộ trong 20 năm. Theo ông Tuấn, các dự án làm sau này không được bao tiêu như vậy mà chỉ được EVN huy động khi cần. Dự án sẽ chính thức vận hành trong tháng 4 này. 

Bên cạnh đó, GELEX là một trong những doanh nghiệp đầu tiên được cấp giấy phép làm dự án điện mặt trời ở đây. Công ty xác định vị trí đấu nối là yếu tố quan trọng nhất dự án này cùng với đất sạch và thực tế khoảng cách từ GELEX đến vị trí đấu nối chỉ là 50 mét. Công ty dự kiến sẽ hoàn vốn dự án sau 6 năm theo phương pháp FF.

Ngoài ra Tổng công ty cũng đang xúc tiến đầu tư các dự án nguồn phát điện mới bao gồm dự án điện gió GELEX 1,2,3 tại Quảng Trị, Dự án điện gió Hướng Phùng 2, Hướng Phùng 3 và dự án điện mặt trời Bình Phước…

Đối với mảng Bất động sản, ngoài việc quản lý, khai thác tối ưu những bất động sản hiện có, GELEX còn định hướng sẽ phát triển thêm lĩnh vực bất động sản khu công nghiệp kèm đầu tư phát triển nhà ở xã hội, mở rộng lĩnh vực sản xuất vật liệu xây dựng thông qua việc tăng tỷ lệ sở hữu tại Tổng công ty Viglacera.

Chia sẻ thêm một số thông tin với các cổ động, ban lãnh đạo công ty cho biết doanh thu hợp nhất quý I/2019 của công ty đạt 3.164 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế đạt 214 tỷ đồng.

Miễn nhiệm các thành viên Ban Kiểm soát, thành lập Ban Kiểm toán nội bộ

Một trong những nội dung được Hội đồng quản trị công ty trình ĐHĐCĐ bàn bạc thông qua là việc miễn nhiệm các thành viên của Ban Kiểm soát.

Cơ cấu tổ chức quản lý hiện tại của Gelex bao gồm: Đại hội đồng cổ đông, Ban Kiểm soát (trực thuộc Đại hội cổ đông), Hội đồng quản trị và Tổng Giám đốc. Sau khi giải thể Ban Kiểm soát, cơ cấu tổ chức quản lý mới sẽ chỉ còn lại Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị và Tổng Giám đốc.

Gelex cho biết công ty sẽ thành lập Ban Kiểm toán nội bộ trực thuộc Hội đồng quản trị theo quy định tại điểm b Khoản 1, Điều 134 Luật Doanh nghiệp 2014.

Nghị định 05/2019/NĐ-CP về kiểm toán nội bộ qui định công ty niêm yết phải thực hiện công tác kiểm toán nội bộ, theo đó công ty có thể đi thuê tổ chức kiểm toán độc lập đủ điều kiện hoạt động kiểm toán để cung cấp dịch vụ kiểm toán nội bộ, hoặc chỉ định bộ phận có chuyên mô tại công ty để thực hiện công tác kiểm toán nội bộ.

Để phù hợp với việc thay đổi cơ cấu tổ chức quản lyd của Tổng công ty như đề xuất trên, Hội đồng quản trị trình Đại hội đồng cổ đông thông qua việc miễn nhiệm chức danh các thành viên Ban Kiểm soát hiện nay.

Trước sự lo ngại của các cổ đông về sự đảm bảo quyền lợi và thông tin cho cổ đông nhỏ lẻ, bà Đỗ Thị Phương Lan - Phó Chủ tịch HĐQT trấn an: Vai trò của Ban Kiểm soát thể hiện rõ nhất ở các buổi ĐHĐCĐ như thế này, tức là khá hình thức. Còn phạm vi hoạt động của Ban Kiểm toán nội bộ rộng hơn rất nhiều và gần hơn với thông lệ quốc tế.

Về lo ngại Ban Kiểm toán nội bộ trực thuộc HĐQT thay vì ĐHĐCĐ, bà Lan cho biết việc này pháp luật đã có quy định rất rõ. Ban Kiểm toán nội bộ cũng sẽ làm việc chặt chẽ với các thành viên HĐQT độc lập. Bà Lan tin tưởng Ban Kiểm toán nội bộ sẽ làm tốt công tác giám sát HĐQT và bộ máy quản lý công ty. Các doanh nghiệp hàng đầu như Vinamilk cũng đã chuyển sang mô hình Ban kiểm toán nội bộ.

Phiên thảo luận làm nóng đại hội

Phiên thảo luận tại ĐHĐCĐ thường niên năm 2019 của GELEX diễn ra rất sôi nổi với nhiều câu hỏi khá "hóc búa" từ phía các cổ đông và từ các quỹ, công ty chứng khoán và phần trả lời thẳng thắn từ Chủ tịch HĐQT Nguyễn Văn Tuấn và Phó Chủ tịch HĐQT Đỗ Thị Phương Lan - những doanh nhân có xuất phát điểm và có chuyên môn sâu trong lĩnh vực tài chính.

Trong quá trình sáp nhập các công ty khác, công ty vay nợ khá nhiều. GELEX có kế hoạch gì để giảm rủi ro của khoản vay nợ này?

Bà Đỗ Thị Phương Lan: GELEX đã chuyển sang mô hình equity holding, công ty mẹ sở hữu và quản lý vốn của các công ty thành viên. Dòng tiền của công ty mẹ liên quan đến dòng tiền M&A. Dòng tiền của các dự án Bất động sản hay Điện mặt trời được quản lý theo mô hình khác (project financing).

Theo mô hình tổ chức của GELEX hiện nay, công ty có hai mảng, một là sản xuất công nghiệp (thiết bị điện) mảng này có lợi nhuận khá dồi dào, mỗi năm khoảng 1.000 tý đồng, nhất là sau khi sáp nhập EEMC.

Các hoạt động kinh doanh còn lại gồm tiện ích điện nước, bất động sản và logistics đòi hỏi đầu tư vốn ban đầu lớn nhưng sau đó cũng cho dòng tiền đều trong thời gian dài.

Công ty mẹ làm nhiệm vụ điều tiết, phân kỳ dòng tiền đầu tư từ các hoạt động mang lại dòng tiền đều đến các dự án cần vốn.

Dòng tiền cổ tức từ mỗi công ty con về cho công ty mẹ mỗi năm khoảng 500 tỷ đồng trong khi cơ cấu vốn của GELEX thiếu khoảng 2.000 tỷ đồng, tức là khoản này có thể được đáp ứng trong vòng 4 năm.

Nhìn chung tỷ lệ nợ của GELEX hiện vẫn khá an toàn. Để thực hiện các dự án đầu tư, ban lãnh đạo cần cân đối, phân kỳ đầu tư cho phù hợp dòng tiền từ các hoạt động công nghiệp mang lại. Chúng tôi tự tin về dòng tiền của Tổng công ty trong thời gian tiếp theo.

Định hướng phát triển của GELEX tương đối đặc biệt là thông qua hoạt động mua bán và sáp nhập (M&A). Tuy nhiên, GELEX không phải cái gì cũng mua mà chỉ mua những doanh nghiệp đầu ngành như Thibidi, Cadivi, ..., không mua hạng 2 hay hạng 3. Không phải tự dưng họ trở thành đầu ngành, họ có con người, bộ máy, công thức thành công…, chúng ta mua những giá trị đó.

Bà Đỗ Thị Phương Lan lý giải thêm, định hướng M&A của GELEX là mua dòng tiền chứ không phải mua tài sản. Theo bà Lan, đây là một chiến lược an toàn, doanh nghiệp chỉ cần bỏ ra dòng tiền trong thời gian từ lúc bắt đầu mua đến lúc nắm quyền chi phối, sau đó có thể sáp nhập dòng tiền của doanh nghiệp bị chi phối vào dòng tiền của mình.

Ngược lại, nếu M&A theo tiêu chí mua tài sản, có rủi ro công ty bỏ ra một dòng tiền để mua lại một tài sản chưa sinh ra dòng tiền.

GELEX muốn thực hiện dự án Cadivi Tower, khách sạn Trần Nguyên Hãn và đầu tư thêm mảng thiết bị điện. Ngân sách đầu tư là bao nhiêu?

Bà Đỗ Thị Phương Lan: Cadivi Tower là tòa nhà trụ sở của Cadivi, nay cần xây lại, nhưng Cadivi không muốn bỏ tiền thực hiện dự án này do muốn tập trung vào sản xuất dây cáp điện. Vì vậy, một công ty con khác của GELEX là GELEX Land sẽ thực hiện dự án này, theo cơ chế cạnh tranh thị trường, minh bạch. Sau khi đầu tư xong GELEX Land sẽ khai thác tòa nhà này trong một số năm để thu hồi vốn, sau đó bàn giao lại cho Cadivi.

Về dự án khách sạn trên đường Trần Nguyên Hãn (Hà Nội), bà Lan đánh giá đây không phải là đất vàng mà là đất kim cương, do đó phương án sẽ đầu tư xây dựng khách sạn 5 sao hoặc 6 sao. Dự tính mỗi năm hai khách sạn này có thể mang lại dòng tiền khoảng 20 triệu USD, từ đó suy ra định giá của dự án này lên tới vài trăm triệu USD.

Các đối tác rất săn đón đến dự án này của Gelex nên việc huy động vốn không có gì khó khăn. Gelex vẫn đang chờ thiết kế cuối cùng để tính toán được suất đầu tư và ra quyết định. Sơ bộ nguồn vốn đầu tư khoảng 120 - 140 triệu USD, vốn chủ sở hữu khoảng 30-40%.