Ngày 26/6 tại Hà Nội, Tổng cục Hải quan phối hợp với Diễn đàn kinh tế tư nhân Việt Nam (VPSF) tổ chức Hội nghị tuyên truyền về cơ chế một cửa quốc gia, đề án kiểm tra chuyên ngành và tạo thuận lợi thương mại. Sự kiện nhằm tạo điều kiện để tăng cường đối thoại giữa doanh nghiệp với lãnh đạo ngành hải quan. Qua đó, nêu lên những khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp trong việc triển khai và thực hiện hệ thống VINASS/VCIS, các quy định về kiểm tra chuyên ngành và việc thực hiện các giao dịch thương mại qua biên giới.

Ông Vũ Ngọc Anh, Phó Tổng cục trưởng, Tổng cục Hải quan nhận định, dù đã có những cải tiến mạnh mẽ về thủ tục hành chính trong lĩnh vực hải quan, song doanh nghiệp vẫn gặp nhiều khó khăn trong quá trình xuất nhập khẩu hàng hóa do những trở ngại chính có liên quan tới thủ tục kiểm tra hàng hóa chuyên ngành.

Đây cũng được coi là một trong những “nút thắt” cần được cởi bỏ để cải cách thủ tục hành chính được ngày càng tích cực hơn, đúng với tinh thần của Nghị quyết 19/NQ-CP của Chính phủ về nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Trong khi thủ tục hải quan chỉ chiếm 28% thời gian thông quan hàng hóa thì thủ tục kiểm tra chuyên ngành chiếm tới 72% số thời gian còn lại và làm tăng chi phí kinh doanh của doanh nghiệp. Ông Ngọc Anh cho biết thêm, hiện nay, tỷ lệ lô hàng phải kiểm tra chuyên ngành trước khi thông quan còn rất cao (khoảng 30%), trong khi tỷ lệ không đạt yêu cầu lại rất thấp (chỉ dưới 1%).

Nghị quyết 19/NQ-CP đã yêu cầu giảm tỷ lệ các lô hàng nhập khẩu phải kiểm tra chuyên ngành tại giai đoạn thông quan từ 30% đến 35% xuống còn 15% vào năm 2016, song mục tiêu này đến nay chưa đạt được.

Ông Đào Huy Giám, Tổng thư ký VPSF cho biết, trong thời gian qua, VPSF đã liên tục có công văn kiến nghị về các vướng mắc kiểm tra chuyên ngành đến Văn phòng Chính phủ; Hội đồng Quốc gia về Phát triển bền vững và Nâng cao năng lực cạnh tranh ; Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ Tướng Chính phủ; Tổng cục Hải quan và Các Bộ có quy định về kiểm tra chuyên ngành.

VPSF đã đưa ra một số kiến nghị cụ thể: Thủ tục cấp giấy phép nhập khẩu đối với thiết bị phát, thu phát sóng vô tuyến điện, giấy phép nhập khẩu hàng mobile theo invoice/shipment; Thủ tục kiểm tra hiệu suất năng lượng tối thiểu hàng nhập khẩu; Thủ tục tạm xuất tái nhập để bảo hành, sửa chữa đối với các mặt hàng thiết bị công nghệ; Nghị định 58/2016/NĐ-CP quy định chi tiết về kinh doanh sản phẩm, dịch vụ mật mã dân sự và xuất khẩu, nhập khẩu sản phẩm mật mã dân sự; Thủ tục kiểm dịch thực vật đối với mặt hàng Bông xơ; Đề nghị bãi bỏ thủ tục cấp Giấy Xác nhận công bố phù hợp với quy định an toàn vệ sinh thực phẩm đối với thực phẩm bổ sung theo Khoản 4 Điều 4 Nghị định 38/2012/NĐ-CP; Đề nghị bỏ giấy phép XNK tự động một số mặt hàng như phân bón, hóa chất, thép; Hàng nhập khẩu gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh; Hàng điện tử viễn thông phi mậu dịch...

Nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, đại diện Tổng cục Hải quan đưa ra một số giải pháp cụ thể như: Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện hệ thống văn bản pháp quy; Đổi mới căn bản phương thức quản lý, kiểm tra chuyên ngành, Tăng cường nguồn lực thực hiện hoạt động quản lý chuyên ngành; Đẩy mạnh xã hội hóa hoạt động kiểm tra chuyên ngành; Xây dựng cơ chế phối hợp giữa Bộ, ngành, tổ chức, đơn vị liên quan; Tăng cường hợp tác quốc tế trong hoạt động quản lý chuyên ngành…