Trong thời gian qua, thiếu thuốc gây ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng khám chữa bệnh. Nhiều người bệnh phải ra ngoài mua thuốc, chi tiền túi mua thuốc nằm trong danh mục bảo hiểm y tế.
Bộ Y tế cho biết, Bộ đã có nhiều chủ trương, chính sách trong việc nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, trong đó có công tác đảm bảo nguồn cung ứng thuốc để đáp ứng đủ, kịp thời, bao gồm cả nhu cầu sử dụng trong các cơ sở khám chữa bệnh và ngoài thị trường. Tuy nhiên, có thời điểm một số thuốc chưa kịp gia hạn đăng ký lưu hành; một số thuốc thuộc nhóm rất hiếm vẫn thiếu nguồn cục bộ.
Để xảy ra tình trạng thiếu thuốc khám chữa bệnh, Bộ Y tế thừa nhận do cả nguyên nhân khách quan và chủ quan. Các nguyên nhân khách quan thì đã được đề cập đến nhiều, còn về các nguyên nhân chủ quan, do một số cơ sở khám chữa bệnh thiếu chủ động trong việc lập kế hoạch, đặt hàng với nhà cung ứng, đặc biệt là các thuốc hiếm, thuốc hạn chế nguồn cung, thuốc chuyên khoa phụ thuộc chủ yếu vào các cơ sở sản xuất nước ngoài.
Bên cạnh đó, các cơ sở y tế, địa phương chưa sát sao trong việc chỉ đạo đảm bảo cung ứng thuốc như thiếu chủ động trong dự trù, xác định nhu cầu, lập kế hoạch, thực hiện công tác đấu thầu mua sắm…
Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, Bộ đã có các giải pháp chuẩn bị tiếp theo để tăng cung ứng thuốc. Trong đó, Luật Khám bệnh, chữa bệnh sửa đổi, Luật Đấu thầu có hiệu lực từ ngày 1/1/2024; Chính phủ ban hành Nghị định 24/2024/NĐ-CP hướng dẫn Luật Đấu thầu. Đặc biệt, Bộ Y tế đã xây dựng Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược và đang lấy ý kiến đóng góp của các cơ quan, tổ chức, cá nhân… Đây là những tháo gỡ cần thiết để các bệnh viện thực hiện việc mua sắm, đấu thầu.
Tại thời điểm Chính phủ ban hành Nghị định 24/2024/NĐ-CP, trong đó có những mục cụ thể về mua sắm thuốc, vật tư y tế, nhưng nhiều bệnh viện vẫn còn e ngại chưa dám mua sắm, mà phải chờ thông tư hướng dẫn. Theo ông Hoàng Cương, Trưởng phòng chính sách Cục Quản lý đấu thầu (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), Nghị định 24 ban hành, các bệnh viện có thể đấu thầu, mua sắm được ngay.
Để thực hiện hiệu quả Luật Đấu thầu, mới đây, Bộ Y tế đã ban hành 4 thông tư trên cơ sở tổng hợp các khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn triển khai mua sắm, đấu thầu thuốc, vật tư, thiết bị y tế. Bộ khẳng định, các thông tư đã có nhiều quy định nhằm giải quyết tối đa các bất cập trong đấu thầu mà các bệnh viện phản ánh như thiếu thuốc, vật tư, trang thiết bị cục bộ tại các cơ sở y tế; tồn tại, hạn chế trong lựa chọn nhà thầu đối với mua sắm tập trung; các bất cập trong xây dựng giá gói thầu... Ngoài ra, 4 thông tư được ban hành cũng tạo khung pháp lý đồng bộ, thống nhất đảm bảo thực hiện hiệu quả Luật Đấu thầu và Nghị định số 24 của Chính phủ.
Về phía cơ sở y tế, TS. Nguyễn Văn Thường, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Đức Giang cho biết, 4 thông tư đã tháo gỡ rất nhiều khó khăn cho bệnh viện, công tác đấu thầu, mua sắm thuận lợi hơn. Tuy nhiên, có một quy định, từ ngữ trong thông tư cần giải thích rõ hơn, để các bệnh viện thuận lợi trong mua sắm.