"Hội nghị Diên Hồng" hiến kế cho nền kinh tế
Đây là Hội nghị Diên Hồng trong bối cảnh nền kinh tế như “lò xo nén lại” vì dịch Covid-19 và nay đang chờ bật lên, tái khởi động khi dịch bệnh đã cơ bản được đẩy lùi tại Việt Nam.
Toàn cảnh Hội nghị |
Diễn ra trong “trạng thái bình thường mới”, Hội nghị lần này được tổ chức theo hình thức đặc biệt với quy mô tiếp cận lớn nhất từ trước tới nay, được truyền hình trực tuyến với 63 điểm cầu địa phương, 30 điểm cầu các bộ, ngành cũng như truyền hình trực tiếp trên Đài Truyền hình Việt Nam. Do đó, khoảng 800.000 doanh nghiệp trên toàn quốc, trên 5 triệu hộ kinh doanh và nhân dân cả nước có thể theo dõi.
Ba mục tiêu mà Hội nghị hướng tới là động viên cộng đồng doanh nghiệp trong thời điểm hoạt động sản xuất kinh doanh chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch Covid-19, ghi nhận sự nỗ lực vượt khó, tự lực tự cường của cộng đồng doanh nghiệp thời gian qua.
Thứ hai, khơi gợi, thúc đẩy tinh thần đoàn kết, nỗ lực của doanh nghiệp nhằm nắm bắt cơ hội, vượt qua khó khăn, khôi phục và phát triển sản xuất kinh doanh, ổn định việc làm cho người lao động, góp phần bảo đảm an sinh xã hội, phát triển đất nước.
Đồng thời, Hội nghị nhằm thể hiện sự cam kết đồng hành và chia sẻ mạnh mẽ từ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ với động đồng doanh nghiệp; lắng nghe, ghi nhận các giải pháp, sáng kiến của doanh nghiệp; tiếp tục nỗ lực thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn, nắm bắt cơ hội, hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi và phát triển sản xuất kinh doanh.
Hội nghị dự kiến tập trung thảo luận 4 nhóm vấn đề chính.
Một là, đánh giá chung về ảnh hưởng của dịch Covid-19 đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của cộng đồng doanh nghiệp; ghi nhận và khích lệ các nỗ lực vượt khó, tự lực, tự cường hỗ trợ lẫn nhau, trách nhiệm xã hội, đồng hành cùng Chính phủ của các doanh nghiệp trong quá trình phòng chống dịch.
Hai là, đánh giá tác động và khả năng hấp thụ các chính sách đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương ban hành nhằm hỗ trợ doanh nghiệp ứng phó với dịch Covid-19 và duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh.
Ba là, nhận định các cơ hội và thời cơ phát triển trong bối cảnh mới và thay đổi lớn do ảnh hưởng từ đại dịch Covid-19; khuyến khích doanh nghiệp tái cấu trúc, chủ động sáng tạo phát hiện cơ hội mới, thích ứng với hoàn cảnh mới, nâng cao năng lực công nghệ, đổi mới phương thức sản xuất kinh doanh để ứng phó linh hoạt với tác động của dịch, nắm bắt cơ hội nhằm hướng tới phát triển bền vững hơn, từng bước tạo tính tự chủ cho nền kinh tế.
Bốn là, các bộ, ngành, địa phương và đặc biệt là cộng đồng doanh nghiệp nêu sáng kiến, kiến nghị, đề xuất với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ các giải pháp cần thiết để hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi và phát triển sau đại dịch. Cụ thể, nội dung thảo luận tập trung vào các vấn đề như: việc hình thành chuỗi liên kết, chuỗi cung ứng mới trong bối cảnh bị đứt gẫy các chuỗi cung ứng truyền thống; sự chủ động và khai thác hiệu quả thị trường trong nước trong khi thị trường thế giới đang giảm mạnh cả ở phía cung và phía cầu; chủ động các nguồn cung ứng vật liệu trong nước để phát triển sản xuất, kinh doanh; cơ hội cho những ngành nghề, sản phẩm có tiềm năng như kinh tế số, chuyển đổi số, trang thiết bị, sản phẩm y tế;…
Theo kết quả khảo sát gần 130.000 doanh nghiệp do Tổng cục Thống kê thực hiện cuối tháng 4, khoảng 86% doanh nghiệp bị ảnh hưởng tiêu cực bởi dịch Covid-19. Nhóm doanh nghiệp lớn (chiếm 2,8% số doanh nghiệp) là nhóm có tỷ lệ chịu tác động nhiều nhất, với tỷ lệ 92,8%. Trong khi đó, nhóm doanh nghiệp siêu nhỏ (chiếm 62,6%) bị ảnh hưởng thấp nhất với 82,1%.
Doanh thu quý I/2020 của các doanh nghiệp giảm mạnh xuống còn 74,1% so với cùng kỳ năm trước và dự kiến 4 tháng đầu năm 2020 sẽ tiếp tục giảm xuống còn 70% so với cùng kỳ 2019.
Theo kết quả của các cuộc khảo sát của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, VCCI, Ban IV, Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam…, mặc dù gặp nhiều khó khăn song các doanh nghiệp đá và đang phát huy tinh thần vượt khó, tự lực tự cường, tự giải cứu; đoàn kết, chia sẻ khó khăn, hỗ trợ các doanh nghiệp cùng nhau vượt qua thách thức.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu khai mạc Hội nghị |
"Thời khắc mang tính bước ngoặt"
Điểm qua những sự kiện nổi bật xuyên suốt lịch sử thế giới và Việt Nam, Thủ tướng khẳng định, tháng 5 là một trong những tháng đẹp nhất và có ý nghĩa quan trọng ở Việt Nam.
Người đứng đầu Chính phủ đánh giá, chúng ta đang ở thời khắc mang tính bước ngoặt bởi ảnh hưởng của dịch Covid-19.
So sánh đại dịch Covid-19 với các đại dịch từng diễn ra trong lịch sử thế giới, Thủ tướng đánh giá đại dịch có ảnh hưởng nghiêm trọng tới cuộc sống, hoạt động kinh tế. Bình quân 1 giây có 1 ca nhiễm mới, thế giới bị ảnh hưởng do các lệnh đóng cửa, giãn cách xã hội.
“Như bao biến cố lớn của lịch sử, loài người rồi sẽ chiến thắng dù có những mất mát”, Thủ tướng nói và một lần nữa trích dẫn câu nói của Darwin: Không phải loài mạnh nhất hay thông minh nhất, mà loài thích nghi tốt nhất sẽ là kẻ sống sót.
“Các doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ tham dự hôm nay là những doanh nghiệp có khả năng thích nghi tốt nhất”, ông nhìn nhận. Song Thủ tướng cũng bày tỏ, ông rất buồn khi các doanh nghiệp gặp khó khăn, bị giải thể thời gian qua.
Ảnh: Minh Trang/MPI |
Trích dẫn báo cáo đánh giá của một số tổ chức nghiên cứu quốc tế, Thủ tướng cho biết, các tổ chức quốc tế đánh giá Việt Nam sẽ có mức tăng trưởng khá trong năm 2020, duy trì nền tảng khá tốt, ở mức cao nhất khu vực ASEAN và châu Á. “Trong số các nước ASEAN 5, Việt Nam là quốc gia có triển vọng tăng trưởng tốt nhất”.
Trước thách thức đó, Việt Nam đã theo đuổi chiến lược “mục tiêu kép”.
Nêu lại những thành tựu mà Việt Nam đạt được trong công tác chống dịch, Thủ tướng nhấn mạnh, “Dân tộc ta đã có sẵn đề kháng của tinh thần đoàn kết, tính kỷ luật, tuân thủ của người dân”. Mặt khác, Đảng, Nhà nước đã có quyết sách đúng, quyết liệt, kịp thời, đồng bộ. “Chúng ta không được chủ quan nhưng cũng đừng lo lắng”, ông nói.
Ngay sau phần phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng sẽ trình bày báo cáo về tác động của dịch Covid-19, những thách thức và cơ hội phát triển của doanh nghiệp |
Ngay sau phần phát biểu của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng trình bày Báo cáo chung về tác động của dịch Covid-19, Thách thức và thời cơ, cơ hội phát triển doanh nghiệp.
Đồng thời, ông cũng thông báo các nội dung cơ bản của dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về các nhiệm vụ, giải pháp tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công và bảo đảm trật tự an toàn xã hội trong bối cảnh dịch Covid-19.
Việt Nam đã nỗ lực "đạt trạng thái tích cực"
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, theo dự báo của các tổ chức uy tín quốc tế, đại dịch Covid-19 sẽ khiến cho kinh tế thế giới năm 2020 tăng trưởng âm khoảng 3%; đẩy thêm nửa tỷ người trên thế giới lâm vào cảnh đói nghèo. GDP năm 2020 của một số nền kinh tế lớn trên thế giới được dự báo sụt giảm mạnh như: Mỹ tăng trưởng âm 5,9%, Anh tăng trưởng âm 6,5%, và khu vực đồng tiền chung châu Âu tăng trưởng âm 7,5%.
Trong khi đó, Việt Nam đã nỗ lực đạt được “trạng thái tích cực”: tăng trưởng GDP quý I năm 2020 đạt 3,82%, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa ước tính đạt gần 83 tỷ đô la Mỹ, tăng 4,7% so với cùng kỳ năm trước, xuất siêu 3 tỷ đô la Mỹ.
Doanh nghiệp đang đối mặt khó khăn kép
Tuy nhiên, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, Việt Nam cũng không thể nằm ngoài vùng xoáy ảnh hưởng tiêu cực bởi đại dịch.
Lực lượng doanh nghiệp là bộ phận quan trọng của nền kinh tế, hiện đang bị tổn thương nặng nề. Các DN phải đối mặt với “khó khăn kép”: vừa thiếu hụt nguyên liệu đầu vào, vừa bị giảm mạnh thị trường đầu ra, nhất là các ngành hàng tham gia sâu vào mạng lưới sản xuất, chuỗi giá trị toàn cầu. Các hoạt động xúc tiến thương mại, đầu tư bị ngưng trệ, doanh thu bị sụt giảm, thậm chí dẫn đến tính trạng thua lỗ; nhiều DN đã phải tạm dừng hoạt động, thu hẹp sản xuất, nhất là DN có quy mô vừa và nhỏ.
Ông cho biết, cuối tháng 4 vừa qua, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tiến hành khảo sát nhanh gần 130.000 DN. Theo đó, khoảng 86% DN bị ảnh hưởng tiêu cực bởi dịch Covid-19; doanh thu dự kiến 4 tháng đầu năm 2020 giảm mạnh xuống còn khoảng 70% so cùng kỳ năm 2019.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho hay, một trong những khó khăn lớn nhất của các DN hiện nay là thiếu vốn, đặc biệt là vốn lưu động.
Theo thống kê, có tới trên 45% số DN đang bị thiếu hụt nguồn vốn cho sản xuất kinh doanh. Khó khăn về thị trường, nguồn thu, dòng tiền đã khiến nhiều DN buộc phải sử dụng các biện pháp cắt giảm tiền lương và lao động.
Các số liệu về tình hình đăng ký DN trong 4 tháng đầu năm 2020 cho thấy, diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19 đã ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của toàn bộ khu vực DN; số DN thành lập mới giảm mạnh; quy mô DN bị thu hẹp; số DN đăng ký tạm ngừng kinh doanh có thời hạn tăng mạnh (tăng 33,6% so với cùng kỳ năm 2019).
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại Hội nghị |
Song, ông cũng chia sẻ "điều đáng mừng", là trong giai đoạn vô cùng khó khăn vừa qua, cộng đồng DN Việt Nam đã phát huy mạnh mẽ tinh thần đoàn kết, chia sẻ khó khăn, hỗ trợ nhau cùng vượt qua thách thức; nhiều DN đã chung vai chia sẻ với Chính phủ trong cuộc chiến chống lại đại dịch Covid-19.
"Điều đó cho thấy, mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức như vậy, nhưng ý chí kiên cường của dân tộc Việt Nam đã được phát huy hơn bao giờ hết", Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.
Thời cơ quý báu tạo cú hích phát triển
Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, nhiều chuyên gia kinh tế có uy tín trong và ngoài nước đã nhận định đây là thời cơ quý báu, không dễ gì có được khi Việt Nam đang hội tụ đầy đủ các yếu tố và điều kiện để tạo nên cú hích lớn cho sự phát triển thần kỳ.
Chính vì vậy, ngay lúc này chúng ta cần phải có những hành động nhanh và mạnh hơn để hỗ trợ DN chớp lấy thời cơ “vàng”, nhằm phục hồi và phát triển bứt phá, kích thích tăng trưởng.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, với trách nhiệm là cơ quan tham mưu tổng hợp của Chính phủ, trong bối cảnh đất nước đang đứng trước triển vọng lớn, Bộ Kế hoạch và Đầu tư xin đề xuất: Cần quán triệt quan điểm hỗ trợ tối đa cho DN phát triển; coi việc thực hiện các giải pháp, chính sách hỗ trợ phát triển DN và khôi phục nền kinh tế là nhiệm vụ trọng yếu, cấp bách, cần sự vào cuộc của toàn bộ hệ thống chính trị, như đã áp dụng đối với công cuộc phòng chống dịch Covid-19 trong thời gian vừa qua.
Trong trạng thái mới của nền kinh tế, điều quan trọng nhất đối với các doanh nghiệp chính là các biện pháp phòng, chống dịch bệnh hợp lý, không quá cực đoan, qua đó tạo điều kiện cho các doanh nghiệp dần thích nghi với điều kiện: vừa phục hồi dần các hoạt động sản xuất kinh doanh, vừa bảo đảm an toàn cho người lao động, tìm kiếm và tận dụng những cơ hội mới để phát triển, đóng góp cho tăng trưởng kinh tế quốc gia.
Động lực từ DNNN, khu vực tư nhân và FDI
Với quan điểm nêu trên, Bộ KH&ĐT đề xuất gợi mở một số định hướng và nội dung thảo luận gồm 6 điểm lớn và các khu vực DN lớn, gồm khu vực DN nhà nước, DN khu vực tư nhân và DN FDI.
Cụ thể, đối với khu vực DN nhà nước vẫn còn nhiều dư địa trong hoạt động đầu tư, là khu vực chiếm lĩnh thị trường lớn và tập trung nhiều dự án lớn. Do đó, cần cần nghiên cứu một cách sâu sắc, nghiêm túc các cơ hội và thách thức để định hình được chiến lược phát triển của mình; xác định việc đổi mới khoa học, công nghệ, mở rộng thị trường là xu hướng tất yếu phải tập trung nguồn lực để thực hiện; đồng thời, cần thực hiện quản trị chuyên nghiệp hóa nâng cao hiệu quả hoạt động để có thể trở thành lực lượng tiên phong, đảm đương vai trò dẫn dắt trong một số ngành, lĩnh vực, tạo sự lan tỏa và lôi kéo các DN khu vực tư nhân trong nước cùng phát triển.
Đối với DN khu vực tư nhân, đặc biệt là các DN nhỏ và vừa cần tiếp tục phát huy tính bền bỉ, dẻo dai, sức sáng tạo và linh hoạt thích ứng với hoàn cảnh mới, để duy trì sản xuất kinh doanh, ổn định việc làm cho người lao động; nhanh nhạy tận dụng các cơ hội thị trường; nâng cao năng lực cạnh tranh để có thể tham gia sâu hơn vào các chuỗi giá trị trong và ngoài nước.
Đối với các tập đoàn, doanh nghiệp lớn cần tăng cường nội lực, liên tục đổi mới sáng tạo, phát huy vai trò đầu tầu, ưu tiên tạo cơ hội cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong nước tham gia vào mạng lưới sản xuất, chuỗi giá trị của mình; cần xây dựng chiến lược, tầm nhìn lớn với mục tiêu thiết lập vị thế mới của thương hiệu Việt trên thị trường trong và ngoài nước.
Đối với DN FDI, cần xác định là một thành phần không thể tách rời của nền kinh tế Việt Nam, xây dựng mối quan hệ tương sinh với các thành phần doanh nghiệp khác trong nước với phương châm cùng lớn mạnh, cùng phát triển; tăng cường sự liên kết với các doanh nghiệp trong nước, thực hiện chuyển giao kiến thức, công nghệ cho các doanh nghiệp Việt Nam để tạo dựng hệ sinh thái doanh nghiệp hiệu quả, bền vững.
Sau phần phát biểu của Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại Việt Nam có chia sẻ, báo cáo về các kiến nghị, đề xuất, sáng kiến của doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp .
Doanh nghiệp Việt chủ động, sáng tạo
Ông Vũ Tiến Lộc cho biết, VCCI đã gửi báo cáo Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ trên 100 sáng kiến và kiến nghị cụ thể của cộng đồng doanh nghiệp.
Cách đây hơn 3 tuần, Thủ tướng đã có một quyết định quan trọng và rất khó khăn, là dỡ bỏ về cơ bản các biện pháp cách ly, mở cửa lại thị trường trong nước. Với quyết định này của Thủ tướng, tình hình các doanh nghiệp và nền kinh tế đã đang chuyển biến rất nhanh theo chiều hướng tích cực.
Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc |
Ông Lộc cho rằng, tình hình doanh nghiệp đã được cải thiện, nhưng vẫn còn rất gian nan và những biện pháp trợ giúp kịp thời từ Chính phủ là vô cùng quan trọng.
"Cộng đồng doanh nghiệp cảm ơn Chính phủ, trong điều kiện ngân sách Nhà nước khó khăn, đã dành các gói tài khoá, tín dụng, với quy mô chưa từng có, để hỗ trợ doanh nghiệp, thể hiện tinh thần sẻ chia, đồng hành cùng doanh nghiệp", ông nói.
Điều mong muốn của cộng đồng doanh nghiệp lúc này là các cơ quan và tổ chức có liên quan thúc đẩy thực thi thật nhanh, hiệu quả, minh bạch và công tâm các gói hỗ trợ đã được ban hành. “Một miếng khi đói bằng một gói khi no”.
Nhanh một ngày thì doanh nghiệp sống, chậm một ngày doanh nghiệp có thể sẽ không còn, thì lúc đó các biện pháp hà hơi, tiếp sức sẽ chẳng có ích gì.
6 vấn đề của DN nhỏ và vừa
Ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội DNNVV cho biết, các doanh nghiệp nhỏ và vừa đánh giá rất cao sự quan tâm, hỗ trợ kịp thời của Chính phủ với doanh nghiệp và người lao động. Nhắc đến các quyết sách như Chỉ thị 11, Nghị quyết 42 và Quyết định 15, ông nhìn nhận đã có nhiều gói hỗ trợ ra đời liên quan đến an sinh xã hội, tài khóa, điện và viễn thông.
Ông cũng ghi nhận những hỗ trợ từ khối ngành ngân hàng, tuy nhiên, nhu cầu về vốn và ngân sách cho doanh nghiệp và an sinh xã hội còn lớn.
Chủ tịch Hiệp hội DNNVV Nguyễn Văn Thân |
Ông Thân kiến nghị 6 vấn đề với Thủ tướng.
Thứ nhất, ông đề nghị Chính phủ cần nhanh chóng tăng cường nguồn lực tài chính và con người cho các quỹ bảo lãnh tín dụng, đồng thời giảm bớt các thủ tục bảo lãnh vay.
Thứ hai, về giải ngân đầu tư công, ông đề nghị Chính phủ giảm một số tiêu chí đấu thầu, chia nhỏ các dự án lớn để các doanh nghiệp trong nước có thể tham gia nhiều gói thầu; đồng thời cân nhắc giảm yêu cầu về tỷ lệ vốn đối ứng từ 30;40% xuống còn 15;20%.
Thứ ba, Chính phủ cần tập trung khai thác thị trường nội địa trên tinh thần “người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”. Các dịch vụ liên quan tới du lịch, giải trí, ăn uống cần được chú trọng mở rộng vào ban đêm. "Chúng ta cần nhanh chóng khai thác “kinh tế ban đêm” trên quy mô toàn quốc", ông nói.
Thứ tư, ông kiến nghị Chính phủ cần cân nhắc việc giãn, giảm thuế cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, cụ thể là: giãn thuế VAT đến hết năm 2020; miễn trừ thuế TNDN cho các doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ; và toàn bộ thuế môn bài cho các hộ kinh doanh đến hết năm 2020.
Thứ năm, ông đề nghị Chính phủ đưa ra các giải pháp hữu hiệu để thu hút nguồn lực “nhàn rỗi ngắn hạn và dài hạn” trong dân và doanh nghiệp.
Thứ sáu, ông đề nghị Chính phủ cần có những giải pháp hữu hiệu, vượt trội để thu hút các nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào thị trường Việt Nam.
Eurocham đánh giá cao các chính sách của Việt Nam
Đại diện Hiệp hội doanh nghiệp châu Âu Eurocham đánh giá cao các biện pháp thời gian qua để bảo vệ các doanh nghiệp, vai trò của Bộ Kế hoạch Đầu tư giúp doanh nghiệp duy trì kinh doanh trong mọi hoàn cảnh.
Ông nhìn nhận, Việt Nam có vị thế tốt để đón đầu các cơ hội mới. Các biện pháp của Việt Nam đang trở thành hình mẫu cho các quốc gia khác noi theo, bảo vệ sức khỏe của người dân, giúp duy trì niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp châu Âu.
Đại diện Eurocham |
Đối với quốc gia tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu, điều cần thiết là Việt Nam không chỉ hỗ trợ doanh nghiệp trong nước mà còn các doanh nghiệp nước ngoài - những nhân tố quan trọng đóng góp vào tăng trưởng của đất nước khi nền kinh tế khôi phục trở lại.
Việt Nam có thể tận dụng vị thế Chủ tịch ASEAN để kêu gọi một gói phục hồi nền kinh tế, gói hợp tác công tư không chỉ ở Việt Nam mà trong toàn bộ ASEAN, ông nói.
Doanh nghiệp không xin hỗ trợ tiền, cần hỗ trợ về chính sách
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) cho biết, thị trường bất động sản đã gặp khó khăn, vướng mắc từ hai năm 2018, 2019, với hàng trăm dự án bị ách tắc, nguồn cung sản phẩm nhà ở, nhất là nhà ở có giá vừa túi tiền bị sụt giảm mạnh, giá nhà tăng, người có nhu cầu thực khó tạo lập nhà ở, nguồn thu ngân sách nhà nước từ đất đai và bất động sản bị sụt giảm.
Từ kinh nghiệm xử lý các cuộc khủng hoảng của thị trường bất động sản trong hơn 10 năm qua, cho thấy thị trường bất động sản có khả năng phục hồi rất nhanh.
"Doanh nghiệp bất động sản không xin Nhà nước hỗ trợ bằng tiền, mà chỉ xin hỗ trợ về cơ chế chính sách. Thị trường bất động sản như chiếc lò xo bị nén, càng bị nén thì chỉ cần Nhà nước có cơ chế, chính sách hỗ trợ, tháo gỡ các vướng mắc về quy trình thủ tục hành chính và khai thông nguồn vốn tín dụng, thì sẽ bùng lên mạnh mẽ, tạo nên cú hích cho nền kinh tế", ông Châu nêu kiến nghị.
Theo ông Châu, trước hết, các doanh nghiệp bất động sản sẽ tập trung vào thị trường nội địa, chuyển hướng mạnh mẽ vào phân khúc thị trường nhà ở có giá vừa túi tiền, nhất là căn hộ 1 - 2 phòng ngủ, nhà ở xã hội, đáp ứng nhu cầu nhà ở thực của đa số người có thu nhập trung bình, người có thu nhập thấp đô thị và chuẩn bị sẵn sàng hấp thụ làn sóng đầu tư nước ngoài, trong trạng thái bình thường mới, chung sống an toàn với dịch CoViD-19.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Tp.HCM |
Với những cơ chế, chính sách hiện nay cần được tháo gỡ, Hiệp hội có một số để xuất.
Một là, sửa đổi các chồng chéo trong quy định pháp luật, tháo gỡ ngay các vướng mắc, chồng chéo, mâu thuẫn trong một số quy định pháp luật và xây dựng “quy trình chuẩn” về thủ tục đầu tư xây dựng các dự án nhà ở có quỹ đất hỗn hợp, xen cài thửa đất thuộc nhà nước quản lý.
HoRea kiến nghị Chính phủ sớm ban hành “Nghị định sửa đổi, bổ sung một số Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai”, theo thủ tục rút gọn. Trong đó, có bổ sung hình thức “giao đất” đối với thửa đất do nhà nước quản lý xen cài trong dự án nhà ở; trường hợp thửa đất do nhà nước quản lý có đủ điều kiện tách được thành dự án độc lập thì thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất; nếu không đủ điều kiện tách được thành dự án độc lập thì giao đất, cho thuê đất cho chủ đầu tư để thực hiện dự án và xác định giá đất cụ thể để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.
Hai là, đề nghị ban hành "Quy trình chuẩn 4 bước" về thủ tục đầu tư xây dựng các dự án nhà ở có quỹ đất hỗn hợp theo quy định pháp luật hiện hành, để thống nhất thực hiện. Đó là bướclập thủ tục “Quyết định chủ trương đầu tư”; bước lập quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500; bước lập thủ tục giao thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất và cuối cùng là bước công nhận chủ đầu tư; Cấp Giấy phép xây dựng (Chủ đầu tư được khởi công xây dựng); Lập thủ tục xác định tiền sử dụng đất, cấp “số đỏ” dự án.
3 vấn đề lớn của ngành Logistic
Gửi kiến nghị tới Hội nghị, ông Lê Duy Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA) cho hay, vừa qua, Hiệp hội đã khảo sát và ghi nhận, 20-50% hoạt động của các hội viên bị ảnh hưởng (cả về doanh thu và hoạt động) tùy theo loại hình dịch vụ cung cấp.
Trong đó, dịch vụ logistics hàng không, đường bộ và đường sắt bị ảnh hưởng nhiều nhất, đặc biệt trong thời gian thực hiện cách ly xã hội.
"80% hội viên của Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam là doanh nghiệp vừa và nhỏ, nên nhiều doanh nghiệp bị đình trệ sản xuất và một số doanh nghiệp sẽ giải thể nếu đại dịch kéo dài thêm một thời gian nữa", ông Hiệp thông tin.
Tuy nhiên, ông Hiệp cũng cho rằng, nhìn một cách khách quan, đại dịch cũng là cơ hội để các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ logistics xem xét lại chiến lược hoạt động, đa dạng hóa thị trường cung cấp dịch vụ, cải tổ bộ máy hoạt động của doanh nghiệp.
Khủng hoảng cũng là lúc thị trường sàng lọc các doanh nghiệp theo cơ chế thuận tự nhiên. Các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ logistics cần biết nắm bắt cơ hội để có thể tìm ra con đường hợp tác, khôi phục hiệu quả, vượt qua khủng hoảng.
Theo phân tích của Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam, Việt Nam đang có vị thế địa chính trị tốt, nhất là sau thắng lợi của việc chống đại dịch, cùng với đó là việc thực hiện EVFTA, CPTPP tạo ra sự phát triển của hàng hóa xuất nhập khẩu và đón dòng vốn đầu tư dịch chuyển từ thị trường Trung Quốc của Mỹ, Nhật Bản và các nước EU.
Việt Nam còn có lợi thế là 4 chuỗi cung ứng ngành hàng điện thoại thông minh và linh kiện, máy tính và linh kiện điện tử, máy móc, phương tiện vận tải và phụ tùng, nằm trong nhóm có tỷ trọng cao 40%-50% tỷ trong xuất nhập khẩu cả nước đều liên quan đến các quốc gia không ảnh hưởng nặng do đại dịch.
"Đây là những lợi thế rất lớn để Chính phủ, Bộ KH&ĐT có kế hoạch xúc tiến thu hút đầu tư hiệu quả, giúp đất nước phục hồi kinh tế sớm", ông Hiệp nhận định và "hiến kế", ngành dịch vụ logistics Việt Nam cần tập trung vào 3 vấn đề chủ yếu là tài chính, hoạt động kinh doanh và nguồn nhân lực nhằm khôi phục và thúc đẩy dịch vụ phát triển trong 2020-2021.
Để giải quyết những vấn đề đó, Hiệp hội kiến nghị 7 điểm, gồm:
(1) Đẩy nhanh giải ngân các gói tín dụng, gói cứu trợ, hỗ trợ doanh nghiệp và người lao động đảm bảo an sinh xã hội một cách thuận lợi.
(2): Hỗ trợ giảm chi phí cho doanh nghiệp, qua đó góp phần giảm chi phí logistics của sản xuất, xuất khẩu và xã hội nói chung.
(3): Lãi ưu đãi vốn vay ngân hàng và đơn giản hóa thủ tục vay.
(4): Tận dụng việc giảm hoặc hoãn trả thuế doanh nghiệp. Tháng 07/2020, Chính phủ sẽ có Nghị định giảm thuế TNDN còn 15-17% cho SME.
(5): Giảm chi phí về kết cấu hạ tầng giao thông vận tải. Cụ thể giảm 50% hoặc miễn phí sử dụng kết cấu công trình cảng biển khu vực Hải Phòng trong 1 năm; giảm 20-30% phí cầu đường BOT, đường cao tốc cho các xe vận chuyển hàng hóa trong thời gian 6 tháng đến 1 năm.
(6): Kịp thời giảm giá xăng dầu theo giá thị trường thế giới. Giảm 30% phí kiểm định phương tiện vận tải đường bộ.
(7): Hoãn hoặc miễn đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động trong năm 2021.
Cùng mối quan tâm về tháo gỡ khó khăn cho hệ thống Logistic, ông Trần Ngọc Thái Sơn, nhà sáng lập/ kiêm CEO của Tiki cho rằng, phát triển hệ thống logistics hiệu quả tại Việt Nam chính là một trong những điểm mấu chốt giúp các doanh nghiệp nói riêng và nền kinh tế nói chung phát triển, bởi Logistics là xương sống của nền kinh tế.
Tuy nhiên, logistics tại Việt Nam chưa thực sự hiệu quả. Đơn cử với một đơn hàng có giá trị 10 đồng, chi phí logistics có thể lên đến 2,5 đồng.
"Chúng tôi rất mong Nhà nước, Chính phủ sẽ chung tay với các doanh nghiệp có thế mạnh về logistics để cùng cải thiện trên diện rộng. Cụ thể, chúng tôi xin phép đề xuất Nhà nước, Chính phủ và các cấp ban ngành tại từng địa phương có những chính sách ưu đãi cụ thể về vị trí kho bãi trong dài hạn dành cho các đơn vị logistics và thương mại điện tử. Nhờ vậy, doanh nghiệp sẽ tự tin đầu tư lâu dài cho việc xây dựng cơ sở hạ tầng, quy trình kho bãi hiện đại, ứng dụng các công nghệ trong vận hành...giúp mang đến mô hình logistics trực tiếp, cắt giảm các bước trung gian không cần thiết, từ đó giúp tiết kiệm chi phí logistics cho doanh nghiệp. Chính phủ có thể đầu tư hệ thống hạ tầng logictic sau đó cho các doanh nghiệp thuê, để đảm bảo đỡ lãng phí nguồn lực và hiệu quả cho các doanh nghiệp", ông Sơn đề xuất.
Gia hạn, giãn thuế được quân tâm
Liên quan đến các đề xuất về hỗ trợ, tháo gỡ vướng mắc về tài chính, Hội nghị lần này cũng ghi nhận nhiều đề xuất, kiến nghị từ các Bộ, ngành, hiệp hội khác.
Bộ Tài chính cho biết đang xây dựng dự thảo Nghị quyết để trình Chính phủ, trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua chính sách miễn, giảm bốn loại thuế gồm giảm thuế thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ; điều chỉnh tăng mức giảm trừ gia cảnh của thuế thu nhập cá nhân; tiếp tục miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp; về điều chỉnh thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu để hỗ trợ cho hoạt động sản xuất của doanh nghiệp.
Đối với thuế TNDN, mức thuế suất áp dụng đối với doanh nghiệp siêu nhỏ là 15%; thuế suất với doanh nghiệp nhỏ giảm còn 17% và miễn 2 năm liên tục kể từ khi có thu nhập chịu thuế đối với doanh nghiệp từ hộ kinh doanh chuyển lên. Ước tính nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp đồng thời thu ngân sách nhà nước (NSNN) giảm khoảng 15.500 tỷ đồng mỗi năm.
Trong khi đó, Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam có những đề xuất khá cụ thể.
Theo đó, đề nghị Chính phủ, Bộ Tài chính xem xét miễn thuế xuất khẩu 25% đối với các mặt hàng gỗ xẻ phôi có nguồn gốc từ gỗ nguyên liệu nhập khẩu từ các nước quản trị rừng tốt, cụ thể gỗ sồi xẻ (HS 4407.919090); gỗ tần bì (HS 4407.959090); gỗ bạch dương (HS 4407.969090) và gỗ thông (HS4407.110090). Việc miễn thuế sẽ giúp DN tham gia vào chuỗi liên kết sản xuất toàn cầu, tạo việc làm cho người lao động, góp phần giải phóng lượng gỗ nguyên liệu tồn kho rất lớn hiện nay, đồng thời bổ sung kim ngạch xuất khẩu khi các nhóm sản phẩm khác gặp khó khăn. Ngoài ra, việc xuất khẩu sản phẩm này không ảnh hưởng tới nguồn cung nguyên liệu cho công nghiệp chế biến gỗ của nước ta.
Đối với xuất khẩu dăm gỗ, Hiệp hội cho rằng, do dịch bệnh, giá dăm gỗ giảm sút, đồng thời sản xuất gỗ dán bị mất hai thị trường chính là Hà Quốc và Mỹ, do đó, Hiệp hội đề nghị Chính phủ, Bộ Tài Chính xem xét và miễn thuế xuất khẩu dăm gỗ cho doanh nghiệp từ tháng 3 đến tháng 12 năm 2020. Miễn thuế xuất khẩu dăm gỗ cũng giúp bình ổn giá thu mua nguyên liệu rừng trồng để người dân tiếp tục trồng rừng, duy trì nguồn cung ứng nguyên liệu cho công nghiệp gỗ.
Trong bối cảnh khó khăn, việc chậm nộp, gia hạn nộp các khoản thuế, phí trở thành mối quan tâm rất lớn của doanh nghiệp.
Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phân tích, Nghị định 41/2020/NĐ-CP chỉ quy định việc gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất với thời gian tối đa là 5 tháng là chưa đủ, do đó đề nghị kéo dài thời gian gia hạn lên 12 tháng.
VCCI cũng đề nghị bổ sung một số đối tượng được áp dụng gia hạn thời hạn nộp thuế và tiền thuê đất cho các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực bưu chính, nội dung số; sản xuất, kinh doanh thiết bị công nghệ thông tin, sản xuất phần mềm và dịch vụ CNTT, an toàn thông tin, doanh nghiệp lĩnh vực xuất bản, in, phát hành; phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử; các đơn vị sự nghiệp báo chí, đài phát thanh, truyền hình...
Đồng thời, xem xét việc giãn thời hạn nộp thuế xuất khẩu đến cuối năm 2020 và đề nghị sớm ban hành Nghị định cho thực hiện ngay việc hồi tố với chi phí lãi vay khi tính thuế trong hai năm 2017 và 2018 và cho phép chuyển tiếp chi phí trong thời hạn 5 năm (theo dự thảo sửa đoi Khoản 3, Điều 8, Nghị định 20/2017/NĐ-CP quy định về quản lý thuế đối với các doanh nghiệp có giao dịch liên kết).
Đề nghị xem xét nới lỏng giao thương
Là một trong những doanh nhân có cơ hội góp tiếng nói tại Hội nghị lần này, từ đầu cầu Quảng Nam, ông Trần Bá Dương, Chủ tịch HĐQT Thaco bày tỏ, trong thời điểm khó khăn như dịch Covid hiện nay, Chính phủ phải tập trung cho nhiều đối tượng, từ người nghèo, người yếu thế trong xã hội, cho đến các các doanh nghiệp, nhưng tập trung ưu tiên doanh nghiệp dễ bị tổn thương.
Doanh nghiệp khi lời khi lỗ, khi thành công khi thất bại. Do đó, các biện pháp can thiệp của Chính phủ cần hài hòa giữa giải quyết khó khăn trước mắt với cơ chế của thị trường, để vừa giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn vừa khuyến khích tinh thần đổi mới để tạo ra môi trường kinh doanh công bằng.
Chủ tịch Thaco Trần Bá Dương đóng góp ý kiến từ đầu cầu Quảng Nam |
Dẫn ví dụ về điều hành giá thịt heo, ông Dương cho rằng giá thịt heo cao cũng là cơ hội khuyến khích phát triển bài bản cho ngành chăn nuôi, để thời gian tới Nhà nước không còn bận tâm giải cứu cho người làm chăn nuôi, có nguồn cung đầy đủ, thậm chí cơ hội cho ngành nuôi heo xuất khẩu.
Ông cũng kiến nghị sớm nới lỏng giao thương với Lào, Campuchia - là các nước có nguy cơ dịch thấp.
Để phát triển khu vực miền Trung, ông Dương kiến nghị, cần đầu tư để giảm chi phí logistics. Với việc đẩy mạnh giao thương thời gian qua, dự kiến đến cuối năm nay, chi phí logistics tại Chu Lai, Quảng Nam sẽ giảm về bằng hai thành phố lớn.
Hai dự án có tính cấp thiết là nạo vét luồng Cửa Lở và quốc lộ 14 mở rộng. Thaco xin chủ trương làm đầu tư, ứng vốn để thực hiện và cơ chế để thu hồi vốn đối với dự án này.
Báo cáo về tình hình kinh doanh đầu năm, Chủ tịch Thaco cho biết doanh thu đạt 11.500 tỷ đồng, thu ngân sách đạt 3.546 tỷ đồng, giảm 30% so với cùng kỳ. 27% lao động nghỉ việc do đợt cách ly nhưng giờ đã hồi phục. Tập đoàn dự kiến sức mua giảm nhưng cũng khẳng định cam kết nộp ngân sách 12.000 tỷ. So với năm trước, con số này giảm 15%.
Liều thuốc tăng lực cho ngành thủy sản
Thủy sản là một trong những lĩnh vực chịu nhiều ảnh hưởng bởi đại dịch vừa qua, do việc hạn chế, thậm chí đóng cửa giao thương với nhiều thị trường lớn.
Trong kiến nghị gửi tới Hội nghị, ông Trương Đình Hoè – Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thuỷ sản Việt Nam (VASEP) cho biết, ngành thuỷ sản Việt Nam với gần 700 nhà máy quy mô công nghiệp và hàng trăm cơ sở sản xuất gia đình quy mô nhỏ - gắn liền với sinh kế của hàng triệu nông-ngư dân trên toàn quốc đã chịu tác động tiêu cực trong 2 tháng qua, bởi dịch Covid-19 lan rộng toàn cầu và tác động mạnh tại các quốc gia là thị trường chính tiêu thụ thuỷ sản của Việt Nam.
Không ít các doanh nghiệp vừa và nhỏ gần như không có các đơn hàng mới trong quý II và quý III/2020, trong khi một số doanh nghiệp có được đơn hàng mới nhưng với sản lượng ký không nhiều.
Nhiều khách hàng nước ngoài yêu cầu lùi thời gian thanh toán tới vài tháng, thậm chí yêu cầu phải giảm giá sâu các lô hàng đã nhận trước đó.
Điều này dẫn đến việc các doanh nghiệp không xoay vòng được vốn để thanh toán các khoản vay với ngân hàng và nhiều chi phí phải trả khác (lương, nguyên liệu-vật tư đầu vào, thuế-phí….).
Trong bối cảnh đó, theo VASEP, trong ngắn hạn, cần đẩy mạnh các chính sách hỗ trợ của Chính phủ và các Bộ ngành cho doanh nghiệp bị ảnh hưởng của dịch Covid-19 cũng như hậu Covid-19.
Chính phủ và các Bộ hỗ trợ cho Bộ Nông nghiệp đẩy mạnh việc chỉ đạo, tuyên truyền và triển khai các hỗ trợ tối đa cho người nuôi tôm và ngư dân khai thác biển để có thể thực hiện ngay từ tháng 5/2020 thả lại tôm, khai thác biển. Giải pháp này nhằm bắt kịp giai đoạn tháng 7-8/2020 khi chúng ta có cơ hội lớn về thị trường - thị trường thế giới phục hồi, tăng tiêu thụ cao trở lại trong khi một số nước SX cạnh tranh chưa quay lại sản xuất bình thường.
Ban hành và thực hiện đầy đủ các chính sách hỗ trợ để doanh nghiệp thu hút được nguồn lao động. Bởi, thiếu lao động đang là mối lo ngại đối với cộng đồng doanh nghiệp trong chuỗi sản xuất-tiêu thụ thủy sản.
Thúc đẩy hơn nữa hoạt động cải thiện môi trường kinh doanh và tăng cường các dịch vụ công trực tuyến để giảm bớt các gánh nặng tuân thủ, tiết giảm thời gian, chi phí làm thủ tục cho doanh nghiệp và người dân
Có chính sách hỗ trợ doanh nghiệp chuẩn bị điều kiện hạ tầng để đón nhận các dự án đầu tư mới do sự chuyển dịch sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam (cơ chế xây dựng kho lạnh trữ hàng, điều chỉnh mức đánh giá rủi ro tín dụng cao đối với nhóm ngành hàng thuỷ sản,…)
Về dài hạn, VASEP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ và các Bộ xem xét tạo điều kiện và hỗ trợ cho doanh nghiệp thủy sản thực hiện phát triển thị trường và nghiên cứu phát triển trong bối cảnh mới, trong đó, thúc đẩy EVFTA có hiệu lực sớm nhất có thể, để các doanh nghiệp tranh thủ tăng cường tiêu thụ thuỷ sản ở thị trường EU rộng lớn trước các lợi thế so sánh với một số quốc gia xuất khẩu cạnh tranh.
Ngoài ra, chỉ đạo và có cơ chế để khôi phục hoặc tái lập Quỹ Phát triển thị trường thủy sản; Ban hành chính sách khuyến khích các nhà khoa học trong và ngoài ngành chuyển giao kết quả nghiên cứu vào thực tiễn sản xuất.
Đồng thời, hỗ trợ phát triển và tăng sức cạnh tranh cho ngành nuôi trồng thủy sản trong bối cảnh các nước trong khu vực đang có giá thành nuôi tốt hơn. Cụ thể, mở rộng thêm tín dụng cho xây dựng trại nuôi mới và mở rộng các trại nuôi. Khuyến khích các công nghệ nuôi tiên tiến, giảm ô nhiễm môi trường, tăng cao năng suất và giảm dịch bệnh trong nuôi trồng thủy sản,…
Thúc đẩy và hỗ trợ mạnh cho việc ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động của ngành thuỷ sản.
Đề xuất mở lại toàn bộ đường bay nội địa
Du lịch là một trong những ngành chịu ảnh hưởng trực tiếp và mạnh nhất của đại dịch Covid-19, song ngành này cũng được xem là đang có nhiều cơ hội để từng bước phục hồi và phục hồi nhanh nếu biết khai thác tốt thị trường nội địa và từng bước mở cửa hợp lý các tour ra thị trường nước ngoài.
Ông Nguyễn Quốc kỳ, CEO Viettravel cho biết, Viettravel đã giảm 50% chi phí tham quan, di tích danh lam thắng cảnh mà nhà nước đang quản lý để kích cầu du lịch.
Ông Kỳ đề nghị, cơ quan chức năng nghiên cứu mở lại toàn bộ đường bay trong nước, bỏ hạn ngạch như hiện nay vì 85% di chuyển trong ngành du lịch là bằng đường hàng không.
Bên cạnh đó, xem xét mở cửa lại các thị trường du lịch nước ngoài có chọn lọc, phần nào kiểm soát được dịch như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Đài Loan, Lào, Thái Lan, Campuchia...
Ông Nguyễn Quốc kỳ, CEO Viettravel. |
Ông Kỳ cũng đề xuất đưa gói bảo hiểm xã hội về Doanh nghiệp để dễ triển khai, không đưa về đia phương vì rất khó đến tay người lao động.
Mặt khác, công nợ doanh nghiệp trong hệ thống dịch vụ trong ngành du lịch khá lớn, nhất là hàng không. Các doanh nghiệp đều trả trước chi phí cho các hãng hàng không, do đó đề nghị Ngân hàng Nhà nước và các ngân hàng thương mại vào cuộc, có biện pháp đưa số tiền này vào hoạt động kinh doanh.
" Chúng tôi cũng mong muốn Chính phủ nghiên cứu giảm thuế VAT, thuế TNDN xuống để ngành du lịch phục hồi. Áp dụng giá điện sản xuất cho ngành du lịch, nhất là dịch vụ lưu trú và các điểm tham quan. Đề xuất Bộ Giáo dục và Đào tạo xem xét lại thời gian nghỉ hè của năm học này để học sinh và gia đình có thời gian nghỉ ngơi hợp lý, cũng góp phần thúc đẩy du lịch phát triển", ông Kỳ nêu ý kiến.
10 giải pháp của Bộ Tài chính
Bộ Tài chính đã ban hành nhiều chính sách tài khóa hỗ trợ người dân và doanh nghiệp như Nghị định 41, phối hợp với các bộ ngành ban hành các văn bản miễn giảm thuế, phí, lệ phí… Bên cạnh đó là tích hợp dịch vụ thuế lên Cổng Thông tin hành chính Quốc gia.
Dự báo tình hình ngân sách trong thời gian tới, ông Đinh Tiến Dũng cho biết, thu ngân sách dự kiến giảm, chi ngân sách yêu cầu thực hiện tiết kiệm, cắt giảm các khoản chi không cần thiết, tăng chi cho hoạt động chống dịch, đảm bảo an sinh xã hội, đáp ứng các khoản chi đầu tư phát triển đảm bảo duy trì đà tăng trưởng của nền kinh tế.
Ông Dũng cho biết, Bộ Tài chính đề ra 10 giải pháp chủ yếu gồm:
Thứ nhất, tiếp tục bám sát các nội dung về thuế đã báo cáo với Quốc hội và Thường vụ Quốc hội để sớm ban hành và tổ chức triển khai, thực hiện tốt ngay sau khi được ban hành. Đó là các chính sách miễn giảm thuế TNDN với DN nhỏ và siêu nhỏ, điều chỉnh tăng mức giảm trừ gia cảnh cá nhân người nộp thuế và người phụ thuộc, tiếp tục miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đến hết 2025.
Thứ hai, kiến nghị Chính phủ sớm ban hành 2 Nghị định mà Bộ đã trình là Nghị định sửa đổi Nghị định số 134 và 125 của Chính phủ về biểu thuế xuất khẩu, biểu thuế nhập khẩu ưu đãi, trong đó đã đề xuất giảm thuế 24 nhóm mặt hàng, miễn thuế toàn bộ nguyên liệu, linh kiện, vật tư để sản xuất các ngành công nghiệp cơ khí, công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp ô tô, gia công sản xuất sản phẩm xuất khẩu. Ngoài ra, các quy định trong 2 Nghị định đã tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp dệt may, da giày, nông lâm thủy sản.
Thứ ba, Bộ sớm trình Chính phủ văn bản giảm tiền thuê đất cho các cơ sở sản xuất kinh doanh bị ngừng sản xuất kinh doanh do dịch bệnh Covid-19.
Thứ tư, Bộ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ ngành địa phương, tiếp tục rà soát cắt giảm phí, lệ phí để giảm chi phí cho doanh nghiệp và người dân.
Thứ năm, đẩy mạnh thực hiện các biện pháp đã ban hành để người dân nhanh chóng được hưởng hỗ trợ.
Thứ sáu, giảm tiền chậm nộp đối với doanh nghiệp sản xuất trực tiếp nhập khẩu hàng hóa để tạo tài sản cố định bị cơ quan hải quan ấn định thuế GTGT.
Thứ bảy, xem xét thực hiện gia hạn thời hạn nộp chứng từ.
Thứ tám, tiếp tục nghiên cứu các giải pháp hỗ trợ thị trường chứng khoán.
Thứ chín, phối hợp với các bộ ngành, địa phương trong giải ngân vốn đầu tư công năm 2020.
Thứ mười, tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính theo hướng tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.
Xem xét nâng hạn mức tín dụng cho các ngân hàng
“Nỗ lực vượt qua khó khăn” và “sự chủ động khi đã gửi kiến nghị về giải pháp chính sách cụ thể các bộ ngành” là hai điều đầu tiên Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng đề cập và đánh giá cao tới cộng đồng doanh nghiệp.
Theo người đứng đầu ngành ngân hàng, toàn ngành nắm bắt và chủ động triển khai tháo gỡ khó khăn cho khách hàng vay vốn. Trong đó, Thông tư 01 được ban hành từ sớm và có cơ chế mạnh, tháo gỡ khó khăn về tín dụng cho khách hàng như cơ cấu lại nợ với thời hạn thích hợp hơn, không bị tính lãi vay, vẫn giữ nguyên nhóm nợ, tạo hành lang pháp lý cho các ngân hàng giảm lãi và phí… Đối tượng khách hàng là các doanh nghiệp bị giảm doanh thu, không phân biệt ngành nghề, quy mô để các tổ chức tín dụng chủ động.
Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng khẳng định sẽ cung cấp đủ vốn cho nền kinh tế, hỗ trợ cho tăng trưởng. |
NHNN chủ động đề xuất cho vay tái cấp vốn với lãi suất 0% cho doanh nghiệp và vừa ban hành Thông tư quy định ngày 7/5 vừa qua để Ngân hàng Chính sách xã hội triển khai sớm. NHNN cũng đã trình Chính phủ thí điểm mobile money, dự thảo nghị định sửa đổi bổ sung thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt.
Cho biết tại Hội nghị, Thống đốc cho biết toàn hệ thống đã cơ cấu lại cho 215.000 khách hàng với dư nợ 130 nghìn tỷ, miễn giảm và hạ lãi suất cho 260.000 khách hàng dư nợ trên 1 triệu tỷ. Các khoản vay mới lũy kế từ 23/1 đến nay đạt 630.000 tỷ đồng cho 182.000 khách hàng với lãi suất thấp hơn 0,5-2,5% so với trước dịch, miễn giảm phí thanh toán 1.000 tỷ đồng. Đồng thời, NHNN điều hành chính sách tiền tệ, đảm bảo thanh khoản toàn nền kinh tế, giữ tỷ giá ổn định, không xảy ra bất ổn kinh tế vi mô.
Thống đốc Lê Minh Hưng khẳng định sẽ cung cấp đủ vốn cho nền kinh tế, hỗ trợ cho tăng trưởng. Đối với một trong các đề xuất mà VCCI kiến nghị, Thống đốc cũng căn cứ tình hình sẽ điều chỉnh tăng hạn mức tín dụng cao hơn so với kế hoạch đầu năm. NHNN xem xét chủ trương kéo dài thời gian giãn nợ trong thời gian tớiVề việc áp dụng Thông tư 01, NHNN sẽ lập đoàn công tác đến các địa phương để nắm tình hình và xử lý phát sinh. Thực hiện trên phương châm bằng chính nguồn lực của ngân hàng từ tiền gửi tiết kiệm của người dân, doanh nghiệp nên yêu cầu đặt ra là phải đảm bảo an toàn vốn vay
Liên quan đến lãi suất ngân hàng, kiến nghị của ông Trần Thành Trọng, Chủ tịch Hiệp hội Cơ điện tỉnh Bình Dương gửi tới Hội nghị cho hay, hiện nay các doanh nghiêp nhỏ và vừa hầu như vẫn bị ngân hàng thu nợ đúng hạn và cảnh báo sẽ bị hạ bậc tín dụng nếu như trả nợ không đúng hạn.
Ông Trần Thành Trọng, Chủ tịch Hiệp hội Cơ điện tỉnh Bình Dương kiến nghị Chính phủ chỉ đạo, có giải pháp tăng cường hoặc chỉ sử dụng sản phẩm, vật tư, thiết bị trong nước sản xuất được trong khu vực đầu tư công. |
Do đó, ông đề nghị Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước kiên quyết chỉ đạo các ngân hàng thương mại cho doanh nghiệp giãn nợ, khoanh nợ để vượt qua giai đoạn khó khăn hiện nay.
Đồng thời, trong khi xuất khẩu chưa phục hồi, ông Trọng cũng kiến nghị Chính phủ chỉ đạo, có giải pháp tăng cường hoặc chỉ sử dụng sản phẩm, vật tư, thiết bị trong nước sản xuất được trong khu vực đầu tư công để các doanh nghiệp sản xuất trong nước tiêu thụ sản phẩm, phục hồi sản xuất.
Hà Nội sắp đón 100 dự án đầu tư với dòng vốn 330.000 tỷ đồng cùng 3,5 tỷ USD
Từ đầu cầu Hà Nội, Chủ tịch UBND Thành phố Nguyễn Đức Chung cho biết, Hội nghị hôm nay được truyền hình trực tuyến đến 30 quận huyện và hơn 500 phường xã để mời hơn 12.000 doanh nghiệp tham dự hội nghị và hơn 3.000 cán bộ quản lý nghe tinh thần quán triệt.
Để đảm bảo mục tiêu phát triển kinh tế với mức cao hơn 1,3 lần so với mức tăng trưởng chung của cả nước, Thành ủy Hà Nội đã chỉ đạo toàn bộ hệ thống chính trị thành phố, cùng các doanh nghiệp quyết liệt phòng chống Covid-19.
Ông Chung nhấn mạnh, Hà Nội cam kết thực hiện đồng bộ các giải pháp:
Một là, thực hiện đồng bộ các biện pháp để phát triển kinh tế - xã hội trên tinh thần quyết liệt như công tác phòng chống dịch bệnh.
Hai là, tiếp tục triển khai Nghị quyết 35 và Nghị quyết 02 của Thủ tướng, nâng cao năng lực cạnh tranh, trong đó trọng tâm là khuyến khích doanh nghiệp đổi mới công nghệ, đa dạng hóa nguồn cung nguyên liệu và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu.
Ba là, từ tháng 2 đến nay, Thành phố đã chuyển 1.020 tỷ đồng sang ngân hàng chính sách xã hội. Thành phố cam kết sẽ tiếp tục chuyển tiếp nguồn tài chính này để hỗ trợ cho DNNVV, các hộ kinh doanh vay với lãi suất bằng 0, tập trung vào các lĩnh vực tài đầu tư, phát triển đàn lợn, gia súc, gia cầm, tái cơ cấu, đưa kỹ thuật cao vào phát triển nông nghiệp, chế biến nông lâm thủy hải sản.
Bốn là, ngay cuối tháng 5 đầu tháng 6, Thành phố sẽ phối hợp chặt chẽ với cộng đồng doanh nghiệp để kết nối cung cầu, tổ chức tháng khuyến mại kích thích tiêu dùng nội địa, tổ chức hội nghị kết nối giữa các đơn vị tour du lịch, đơn vị vận chuyển, cơ sở lưu trú tại các tỉnh thành để kích cầu du lịch nội địa.
Năm là, đẩy nhanh tiến độ rà soát các dự án đầu tư công, cam kết giải ngân 100% vốn đầu tư công năm 2020.
Sáu là đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cắt giảm các thủ tục không cần thiết, phấn đấu 30/6 100% dịch vụ công của thành phố đạt mức độ 3 và 4, 25% đạt mức độ 4, kết nối với Cổng Dịch vụ công quốc gia.
Bảy là rà soát hoạt động chi thường xuyên, yêu cầu cắt giảm thêm 5% so với mục tiêu 10% ban đầu để dành cho phát triển.
Tám là hỗ trợ các chương trình đào tạo nghề, đào tạo chuyển đổi nghề, phấn đấu 75% lao động được đào tạo.
Chín là tích cực chuẩn bị, phấn đấu, dự kiến cuối tháng 6 tổ chức Hội nghị đầu tư phát triển với khoảng 100 dự án được trao chủ trương đầu tư, trong đó dự án trong nước đạt 330.000 tỷ đồng, 26 dự án NOXH với số vốn 72.000 tỷ đồng, hơn 3 triệu m2. Dự án FDI khoảng 3,5 tỷ USD.
TP.HCM đặt ra mệnh lệnh, xem khó khăn là cơ hội phát triển
Bày tỏ sự đồng tình với báo cáo của Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng, báo cáo của VCCI cũng như phát biểu của các danh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế trên cả nước trình bày tại hội nghị, ông Nguyễn Thành Phong, Chủ tịch UBND TP.HCM cho biết, để chuẩn bị cho Hội nghị hôm nay, ngày 05/05 vừa qua, lãnh đạo Thành phố đã chủ động tổ chức tọa đàm cùng các doanh nghiệp với chủ đề “Đồng hành cùng doanh nghiệp khôi phục kinh tế năm 2020”, để làm cơ sở đề ra các giải pháp, chính sách hỗ trợ cho từng ngành, vượt qua khủng hoảng, duy trì sản xuất trong điều kiện bình thường mới.
Hiện, trên địa bàn TP.HCM có 421.000 doanh nghiệp đăng ký, trong đó, 2,2% doanh nghiệp lớn, với quy mô vốn 67%. Doanh nghiệp vừa chiếm 7,1%, cùng quy mô vốn chiếm 16,1%. Doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ chiếm 90,7%, quy mô vốn chỉ chiếm 16,7%.
Trong 4 tháng đầu năm, TP.HCM có 12.700 doanh nghiệp giải thể, ngừng hoạt động tăng 2,1 lần so với cùng kỳ.
Việc giải thể dừng hoạt động của các doanh nghiệp kéo theo nhiều hệ lụy khi có khoảng 300.000 lao động bị tạm hoãn, mất việc…
Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong cho biết, Tổ công tác hỗ trợ doanh nghiệp của Thành phố sẽ triển khai kế hoạch tính điểm, xếp hạng ưu tiên hỗ trợ doanh nghiệp trên địa bàn với 5 nhóm hỗ trợ. |
Trong thời gian tới, Tổ công tác hỗ trợ doanh nghiệp của Thành phố sẽ triển khai kế hoạch tính điểm, xếp hạng ưu tiên hỗ trợ doanh nghiệp trên địa bàn với 5 nhóm hỗ trợ:
Thứ nhất: Hỗ trợ duy trì sản xuất kinh doanh, ngăn chặn sự phá sản của doanh nghiệp. Trong đó, chú trọng hỗ trợ thu nhập cho người lao động, đảm bảo tính thanh khoản của doanh nghiệp, phục hồi sản xuất dịch vụ nhằm vào nhu cầu thị trường nội địa cho người dân.
Thứ hai: Hỗ trợ giảm chi phí sản xuất kinh doanh cho doanh nghiệp, khuyến khích sản xuất thay thế nhập khẩu nhất là vật tư có lợi thế phát triển tối ưu và mở rộng chuỗi giá trị gia tăng.
Thứ ba: Tiếp tục hỗ trợ đổi mới công nghệ, đẩy nhanh quá trình số quá quản trị doanh nghiệp cũng như là quản lý ngành.
Thứ tư: Tiếp tục các chương trình khởi nghiệp sáng tạo.
Thứ năm: Kịp thời dự báo phối hợp với các quốc gia đối tác chủ yếu về thương mại, mở cửa kinh tế, du lịch với từng nước.
Theo ông Phong, đến thời điểm này, chúng ta đã chuyển sang trang thái bình thường mới và TP.HCM nhận thức rằng, thời điểm này phải ban hành thật nhanh các gói hỗ trợ doanh nghiệp, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp phải đến tay của doanh nghiệp nhanh nhất.
Trong đó, cần quan tâm tới nhóm doanh nghiệp miễn giảm thuế, hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi mô hình kinh doanh, tăng tường kết nối thị tường nội địa, chia sẻ công nghiệp, hỗ trợ doanh nghiệp đa dạng thị trường.
“Chính quyền Thành phố cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp, xem khó khăn của doanh nghiệp là khó khăn của mình. Thành phố đặt ra mệnh lệnh của mình là xem khó khăn là cơ hội của mình để phát triển”, ông Phong nhấn mạnh.
Điểm sáng Hải Phòng - thành công với "nhiệm vụ kép"
Thành phố Hải Phòng được Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đánh giá là một điểm sáng trong đại dịch khi là tỉnh có GRDP cao nhất cả nước với mức tăng gần 15%, gấp 3,92 lần bình quân chung cả nước.
Phát biểu góp ý với Hội nghị, ông Nguyễn Văn Tùng, Chủ tịch UBND TP. Hải Phòng, tự đánh giá đã thực hiện tương đối thành công nhiệm vụ kép thời gian qua và khẳng định chủ trương của thành phố là tận dụng mọi cơ hội trong hoàn cảnh hiện nay để phát triển.
Hiện Thành phố đang tăng cường cải thiện thủ tục hành chính để hỗ trợ các doanh nghiệp tiếp cận và triển khai các dự án đầu tư, đẩy nhanh giải phóng mặt bằng để sớm hoàn thành hạ tầng khu công nghiệp để đón nhận dòng vốn chuyển dịch đầu tư, đồng thời, triển khai xây dựng một số khu công nghiệp mới.
Ông Nguyễn Văn Tùng, Chủ tịch UBND TP. Hải Phòng tại đầu cầu Hải Phòng |
Thành phố tập trung tháo gỡ khó khăn, tạo thuận lợi nhất để các tập đoàn tư nhân trong nước triển khai, gồm 3 dự án: Dự án cáp treo Cát Hải – Cát Bà và khu vui chơi giải trí quốc tế trị giá 70.000 tỷ đồng của Sun Group, khu du lịch cao cấp Đồi Rồng do Geleximco triển khai trị giá 25.000 tỷ đồng và dự án thành phố giáo dục quốc tế của Tập đoàn Nguyễn Hằng trị giá 13.000 tỷ đồng.
Thành phố kiến nghị được giải quyết nhanh các dự án đã trình với các cơ quan trung ương. Ngoài ra, Thành phố cũng phấn đấu đẩy nhanh giải ngân 100% vốn đầu tư công đảm bảo tiến độ các dự án trọng điểm, xây dựng nông thôn mới mới. Lãnh đạo Thành phố cũng đã thống nhất không điều chỉnh kế hoạch mà tỉnh đã đề ra trước dịch, trong đó tổng thu ngân sách phấn đấu tăng 40% so với năm 2019.
Phát biểu kết luận Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc lưu ý một số điểm lớn.
Thủ tướng nhắc lại việc, các đại biểu trong nước và quốc tế đánh giá cao công tác phòng chống dịch của Việt Nam.
“Đây là một điểm sáng, chúng ta đã đi trước nhiều nước để kiểm soát, đẩy lùi dịch Covid-19", Thủ tướng nói.
Nói về việc Việt Nam đã thiếp lập trạng thái bình thường mới để khôi phục hoạt động sản xuất kinh doanh, ông cho hay, Việt Nam sẽ tiếp tục đưa các chuyên gia, nhà quản lý người nước ngoài vào Việt Nam để cùng Việt Nam phát triển kinh tế đất nước.
"Covid là đại dịch, nhưng là cơ hội phát triển của Việt Nam nếu biết tổ chức quản lý nhà nước tốt, kinh doanh tốt và hợp tác tốt", Thủ tướng nhấn mạnh và khẳng định, doanh nghiệp là lực lượng chủ chốt trên mặt trận kinh tế từ tăng trưởng, giải quyết việc làm, đóng góp ngân sách, áp dụng tiến bộ kỹ thuật.
Thủ tướng đưa ra 3 yêu cầu đối với các doanh nghiệp. Một là, các doanh nghiệp không được trông chờ, ỷ nại trong phát triển. Hai là, doanh nghiệp phải được tái cơ cấu, nâng cao quản trị để phát triển bền vững. Ba là, các cấp các ngành, đặc biệt là doanh nghiệp áp dụng mạnh mẽ kỹ thuật khoa học công nghệ, nhất là Cách mạng 4.0 trong phát triển để nâng cao năng suất.
Trên tinh thần có rất nhiều ý kiến đóng góp, kiến nghị được gửi về các kênh tiếp nhận thông tin và ngay tại Hội nghị, Thủ tướng yêu cầu Chính phủ, các cơ quan liên quan lắng nghe, tiếp thu ý kiến của các đại biểu, các nhà đầu tư, các hiệp hội… để Chính phủ có nghị quyết tốt nhất, tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển thời gian tới.
Các bộ ngành, các địa phương có chương trình hành động cụ thể tháo gỡ khó khăn cụ thể ở địa phương mình, tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển. Cải thiện từ kiểm soát, tăng cường hậu kiểm, làm nhanh các thủ tục tháo gỡ cho doanh nghiệp.
Ông cũng yêu cầu phải quan tâm đến doanh nghiệp và người lao động yếu thế, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa bị tác động lớn. “Nơi đây giải quyết nhiều lao động”, ông nói.
Bên cạnh đó, quan tâm xử lý kiến nghị của doanh nghiệp một cách nhanh và thuận lợi hơn, không “đổ qua đổ lại”, làm chậm thời cơ kinh doanh của doanh nghiệp. “Chủ tịch UBND các tỉnh, các Bộ trưởng có trách nhiệm xử lý nhanh những kiến nghị này”, ông nhấn mạnh.
Thủ tướng yêu cầu doanh nghiệp phải giữ cho được 3 điều: Giữ lao động; Giữ thị trường và phát triển thị trường, gồm thị trường trong nước và thị trường quốc tế mà Việt Nam đã “dày công” đàm phán thời gian qua. Thứ ba là giữ danh dự, bản lĩnh doanh nhân Việt Nam.
Một số vấn đề lớn mà Thủ tướng lưu ý các cơ quan nhà nước là cần tạo môi trường tốt cho doanh nghiệp, hợp tác hỗ trợ DN cả chính sách, tiền tệ và tài khóa, giảm lãi suất, chi phí.
Các DN mong muốn giữ vĩ mô, giữ lạm phát, giữ giá trị Đồng Việt Nam. Đây là các vấn đề quan trọng
Các cơ quan tố tụng, thanh tra, điều tra, kiểm toán… trên tinh thần không hình sự hóa quan hệ kinh tế dân sự nếu có phương án khắc phục vi phạm. “Cái này tạo môi trường tốt lắm đó các đồng chí. Kiểm tra, thanh tra nhiều quá cũng ảnh hưởng đến sự phát triển của doanh nghiệp”, ông phân tích.
Ông cũng yêu cầu nâng cao đạo đức công vụ, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho phát triển, chủ động tìm nguồn lực cho phát triển hạ tầng, phát triển logistics để giảm chi phí cho doanh nghiệp. Nhà nước và doanh nghiệp phối hợp đào tạo lại lao động, đào tạo nguồn nhân lực.
Các hiệp hội ngành hàng có nhiều vai trò, tập hợp thông tin tiến bộ khoa học kỹ thuật, quản lý để áp dụng nhanh vào doanh nghiệp.
"Những vấn đề như vậy sẽ được chúng tôi quan tâm xử lý tích cực trong thời gian tới", Thủ tướng khẳng định.
"Lửa thử vàng, gian nan thử sức", Thủ tướng nhắc lại thông điệp "khó khăn 2 thì ta cố gắng 3" để vượt qua đại dịch.
"Chúng ta cùng đoàn kết, cùng quyết tâm, cùng nhau lập thành tích, hoàn thành nhiệm vụ cao nhất trong năm nay và các năm tiếp theo, đóng góp vào sự phát triển Dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh", Thủ tướng nhấn mạnh.