Long đong

Theo thông tin của Báo Đầu tư Online - Baodautu.vn, Bộ GTVT vừa đề nghị Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương tổ chức lại CIPM Cửu Long theo hướng sáp nhập CIPM vào Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC), đồng thời thành lập Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận trực thuộc Bộ GTVT trên cơ sở tách một phần của CIPM.

“Giao Bộ trưởng Bộ GTVT quyết định thành lập Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận và quyết định sáp nhập CIPM vào VEC”, văn bản của Bộ GTVT nêu rõ. 

Nếu chủ trương này được hiện thực hóa, số phận của CIPM Cửu Long - một trong 2 tổng công ty có chức năng đầu mối huy động vốn đầu tư vào các dự án giao thông coi như chấm dứt, đồng thời Ban quản lý dự án Mỹ Thuận lại có cơ hội sống lại sau 7 năm bị xóa sổ.

Cần phải nói thêm rằng, CIPM Cửu Long được Bộ GTVT thành lập năm 2011 với mức vốn điều lệ 1.500 tỷ đồng, hoạt động theo mô hình công ty mẹ - công ty con, trong đó Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận (thành lập năm 1994) là nòng cốt của công ty mẹ  và lấy 2 đơn vị bảo trì đường bộ thuộc Tổng cục Đường bộ Việt Nam là Công ty TNHH MTV Quản lý và Sửa chữa cầu đường 715 và Công ty TNHH MTV Quản lý và Khai thác cầu Cần Thơ làm công ty thành viên.

Ngoài 2 đơn vị thành viên nói trên, CIPM Cửu Long còn góp 10% vốn điều lệ tại Công ty cổ phần BT20 - Cửu Long, doanh nghiệp dự án đại diện các nhà đầu tư quản lý thực hiện Dự án đầu tư xây dựng công trình khôi phục, cải tạo Quốc lộ 20 đoạn km0+000 ÷ km123+105,17 trên địa phận 2 tỉnh Đồng Nai và Lâm Đồng theo hình thức hợp đồng BT.

Vào thời điểm thành lập, CIPM Cửu Long được Bộ GTVT kỳ vọng là đầu mối trong việc thu hút vốn đầu tư vào các dự án hạ tầng giao thông, đặc biệt là tuyến cao tốc trọng yếu ở phía Nam. Đây có thể coi là “bản sao” của VEC, đơn vị đang khá thành công khi đã kêu gọi gần 90.000 tỷ đồng để xây dựng 415 km cao tốc.

Tuy nhiên, sau gần 7 năm, hoạt động của CIPM Cửu Long lại không được suôn sẻ như kỳ vọng khi để lỡ hầu hết các mục tiêu đề ra, trong đó vốn điều lệ chưa được cấp đủ (thực tế vốn điều lệ được cấp đến nay là 136,42/1.500 tỷ đồng (đạt khoảng 9%); chưa tham gia đầu tư tuyến cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ và chưa thực hiện được nhiệm vụ vay lại vốn vay thương mại. 

Thông tin trong Báo cáo tài chính riêng sau soát xét năm 2017 của CIPM Cửu Long cho thấy, cập nhật tại ngày 31/12/2017, tổng nguồn vốn chủ sở hữu của tổng công ty này là hơn 147 tỷ đồng, quỹ đầu tư phát triển (2 tỷ đồng), quỹ hỗ trợ phát triển (1,1 triệu đồng) và lợi nhuận sau thuế chưa phân phối (9 tỷ đồng).

Trong khi quy mô tổng tài sản lại đạt tới 32.195 tỷ đồng, tức là gấp khoảng 219 lần. Với giá trị nợ phải trả là 32.048 tỷ đồng, CIPM Cửu Long có lẽ là doanh nghiệp nhà nước có hệ số nợ/vốn chủ sở hữu thuộc hạng cao nhất. 

Việt vị sâu

Không sống được bằng nghề kinh doanh chính là đầu tư xây dựng công trình, nên kể từ khi thành lập đến nay, hoạt động và nguồn tài chính chủ yếu của CIPM Cửu Long là từ hoạt động quản lý dự án và tư vấn quản lý dự án. 

Tuy nhiên, việc một doanh nghiệp trực thuộc Bộ GTVT như CIPM Cửu Long được giao chức năng quản lý dự án là “việt vị” so với quy định hiện hành.

Cụ thể, theo các quy định hiện hành (Luật Xây dựng năm 2014, Nghị định số 59/2015/NĐ-CP về quản lý dự án đầu tư xây dựng và Nghị định số 30/2015/NĐ-CP về lựa chọn nhà đầu tư) thì nhiệm vụ quản lý dự án có nguồn từ ngân sách nhà nước chỉ được giao cho các ban quản lý dự án chuyên ngành hoặc các ban quản lý dự án khu vực do Chủ quản đầu tư thành lập. Do vậy, việc Bộ GTVT tiếp tục giao dự án cho CIPM Cửu Long quản lý trong thời gian tới là không thể thực hiện được.

“Do vậy, việc tái cơ cấu CIPM Cửu Long theo hướng sáp nhập vào VEC và thành lập Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận trên cơ sở tách một phần của CIPM Cửu Long là phù hợp với thực tế và các quy định pháp luật liên quan”, lãnh đạo Bộ GTVT cho biết.

Theo đề xuất của Bộ GTVT, Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận sẽ được tái lập trên cơ sở công ty mẹ - CIPM Cửu Long (bao gồm phần lớn nhân sự và trụ sở chính). Bên cạnh đó, Bộ GTVT sẽ chuyển nguyên trạng 2 công ty con (Công ty cổ phần 715 và Công ty cổ phần Cầu Cần Thơ), chuyển 1 công ty liên kết và sáp nhập phần còn lại của Công ty mẹ - Tổng công ty Đầu tư phát triển và Quản lý dự án hạ tầng giao thông Cửu Long sau tách ra một phần để thành lập Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận vào VEC.

Theo lãnh đạo Bộ GTVT, do sau khi thành lập lại Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận, phần giá trị tài sản và nhân sự còn lại của CIPM Cửu Long không còn đủ điều kiện, chỉ tiêu xếp hạng của một tổng công ty nên cần thiết chuyển giao phần giá trị tài sản, quyền, nghĩa vụ và lợi ích hợp pháp doanh nghiệp này về VEC là đơn vị hiện cùng do Bộ GTVT làm chủ sở hữu và có chức năng nhiệm vụ, ngành nghề kinh doanh tương đồng.

“Ngoài việc góp phần tăng năng lực cho VEC, việc tái cơ cấu theo hướng trên còn góp phần vào việc đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông theo quy hoạch của ngành GTVT. Đồng thời, CIPM Cửu Long chấm dứt sự tồn tại theo Luật Doanh nghiệp về sáp nhập doanh nghiệp”, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Nhật cho biết.