Chọn lợi ích chung

Phát biểu trong buổi làm của Phó thủ tướng Vương Đình Huệ với Bộ Kế hoạch và Đầu tư sáng 10/4, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết đã chủ động đề nghị với Chính phủ bãi bỏ quy hoạch sân golf, giấy chứng nhận đăng ký đầu tư ra nước ngoài, giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đối với dự án PPP.

“Những thủ tục này đang làm khó cho các nhà đầu tư, doanh nghiệp trong khi không phục vụ yêu cầu quản lý nhà nước. Bộ Kế hoạch và Đầu tư xác định sẽ không thể quản lý nhà nước một cách tiểu tiết, mà phải đổi mới tư duy vì yêu cầu phát triển chung của nền kinh tế”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng báo cáo với Phó thủ tướng Vương Đình Huệ.

“Trước đây, cứ tháng 7, tháng 8, các địa phương phải về Bộ Kế hoạch và Đầu tư để làm kế hoạch năm. Giờ thì không còn tình trạng này. Khi đề xuất các quy định pháp luật, cơ chế, chính sách, chúng tôi phải làm rõ quản lý nhà nước thế nào, công cụ nào, hiệu quả, tác động ra sao tới lợi ích chung, trách nhiệm cá nhân đến đâu. Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẵn sàng từ bỏ quyền lực của mình vì lợi ích chung”, Bộ trưởng Dũng nhấn mạnh.

Tham dự cuộc làm việc này còn có lãnh đạo các đơn vị của Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Yêu cầu "cắt bỏ quyền lực vì lợi ích chung" được Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đặt ra với các đơn vị khi thực hiện nhiệm vụ của mình, trước hết là trong việc hoàn tất các dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 210 về thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, Nghị định 15 về hợp tác công tư, Luật đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt và các Đề án thành lập các đặc khu kinh tế, đánh giá 30 năm thực hiện thu hút đầu tư nước ngoài, bảo đảm lợi ích thực chất cho quốc gia, doanh nghiệp...

 Tập trung hiệu quả đầu tư công

Với mối quan tâm của Phó thủ tướng Vương Đình Huệ về hệ thống pháp luật về đầu tư công mà Bộ Kế hoạch và Đầu tư là cơ quan chủ trì thực hiện công tác giao vốn, giải ngân, nâng cao hiệu quả đầu tư công, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cũng cho biết sẽ nỗ lực để hoàn thành, nhất là giai đoạn vừa rồi, vì chưa có nhiều kinh nghiệm thực hiện đầu tư công trung hạn theo các quy định của Luật Đầu tư công, nên phát sinh một số vướng mắc.

Đây cũng là phần việc phải làm để thực hiện Nghị quyết số 01 năm 2018 của Chính phủ đặt mục tiêu giải ngân 100% vốn theo kế hoạch.

“Đây  là thách thức, cần phải đánh giá vì sao chậm chễ và phải khắc phục”, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Thủ tướng Chính phủ đã giao vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016- 2020 đạt tỷ lệ khá cao, bằng 91,3% tổng mức kế hoạch 2 triệu tỷ đồng, ứng với hơn 1,642 triệu tỷ đồng (chưa bao gồm khoản dự phòng 10%). Số tiền này được giao chi tiết cho khoảng 9.600 dự án (chưa bao gồm các dự án thuộc chương trình mục tiêu quốc gia, hỗ trợ nhà ở người có công,...), chỉ bằng 50% số dự án của giai đoạn trước, trong đó gần 63% là số dự án dự kiến hoàn thành trong giai đoạn này, 20% dự án của giai đoạn trước tiếp tục được cân đối vốn để thanh quyết toán.

Tuy nhiên, khó khăn trong triển khai đầu tư công thời gian qua là khả năng cân đối ngân sách nhà nước gặp nhiêu khó khăn, các địa phương chưa rà soát, cắt giảm, điều chỉnh, phân kỳ đầu tư hoặc bổ sung vốn khác đối với các dự án chưa được bố trí đủ vốn trong kế hoạch đầu tư công trung hạn; cơ chế đối tác công- tư chưa hấp dẫn, thu hút tư nhân tham gia phát triển hạ tầng, dịch vụ công.

Bên cạnh đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng cho rằng một số bộ, địa phương chưa chấp hành nghiêm túc các quy định, nguyên tắc, tiêu chí và thứ tự ưu tiên trong phân bổ kế hoạch trung hạn nên quá nhiều dự án đưa vào danh mục, đồng thời chậm trễ trong tuân thủ các quy định về trình tự, thủ tục, gây khó cho tổng hợp kế hoạch, số vốn chưa được phân bổ hoặc đã có dự kiến phân bổ nhưng chưa giao được kế hoạch còn lớn.

Hệ quả là, khi đánh giá 2 năm còn lại thực hiện kế hoạch, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phải nhắc tới khả năng không bảo đảm được mức vốn đã được Quốc hội thông qua.

Cụ thể, với nguồn vốn đầu tư công từ ngân sách Trung ương, tốc độ năm sau thấp hơn năm trước nên trong 2 năm tới kế hoạch trung hạn còn lại quá nhiều, tạo sức ép lớn tới cân đối và phân bổ vốn trong kế hoạch hàng năm và tiến độ các dự án đã được giao.

Trong khi đó, nguồn vốn cân đối của ngân sách địa phương thì ngược lại năm sau tăng quá nhanh so với năm trước dẫn tới nguồn này không bảo đảm đủ cân đối cho kế hoạch hàng năm.

Để thực hiện thành công Nghị quyết của Quốc hội về kế hoạch đầu tư công, Bộ Kế  hoạch và Đầu tư kiến nghị Chính phủ dự kiến kịch bản giải ngân 2 năm còn lại với các Dự án đã có trong kế hoạch để xác định nhu cầu và khả năng giải ngân, làm căn cứ rà soát Kế hoạch đầu tư công trung hạn, đánh giá dự án tập trung đầu tư, dự án đình hoãn, giãn tiến độ,...; xây dựng phương án sử dụng 10% nguồn dự phòng kế hoạch đầu tư công trung hạn để báo cáo Uỷ ban Thường vụ Quốc hội quyết định...

Đặc biệt, Bộ Kế hoạch và Đầu tư kiến nghị Chính phủ giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tưu rà soát, đối chiếu giữa khả năng thực hiện và giải ngân của kế hoạch đầu tư công trung hạn với kế hoạch tài chính – ngân sách nhà nước 3 năm cuối chiếu, trước khi xây dựng kế hoạch này cho giai đoạn 2019-2021, nhằm hạn chế sự mất cân đối và chênh lệch giữa 2 bản kế hoạch này.

“Việc này cần được thực hiện trước tháng 7/2018”, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Lê Quang Mạnh báo cáo.

Kiểm tra các dự án đầu tư công

Phát biểu kết luận cuộc làm việc, Phó thủ tướng Vương Đình Huệ yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Bộ Tư pháp và các bộ liên quan phải rà soát các bất cập của hệ thống nghị định, Luật Đầu tư công.

Khâu tổ chức thực hiện cũng được yêu cầu làm rõ, tránh sự chậm trễ do phối hợp không tốt giữa các đơn vị trực thuộc Bộ và giữa Bộ Kế hoạch và Đầu tư với các bộ, ngành, địa phương khác.

Phó thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư thực hiện cải cách hành chính, nâng cao năng lực lãnh đạo, đổi mới tư duy quản lý, nhất là trong khâu chỉ đạo, phân nhiệm cho chức danh cụ thể phụ trách tháo gỡ khó khăn, nâng cao hiệu quả đầu tư công.

Để sửa đổi pháp luật về đầu tư công, Phó thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư chỉ đạo các Sở Kế hoạch và Đầu tư tiếp thu ý kiến các đoàn đại biểu Quốc hội, tổ chức lấy ý kiến góp ý của các bộ, ngành, địa phương để đánh giá đúng mặt tích cực, các bất hợp lý của luật hiện hành và sau 3 năm triển khai kế hoạch đầu tư công trung hạn để đề xuất điều chỉnh.

“Bắt đầu từ tuần tới, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức đi kiểm tra các dự án đầu tư công nổi cộm về tiến độ giải ngân tại các địa phương trọng điểm để ghi nhận rõ các khó khăn, làm căn cứ để sửa đổi Luật, Nghị định”, Phó thủ tướng yêu cầu.