Văn phòng Chính phủ đã có Thông báo 277/TB-VPCP, kết luận của Thường trực Chính phủ về Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn tới năm 2045 (Quy hoạch điện VIII).

Theo kết luận của Thường trực Chính phủ, Quy hoạch điện VIII là quy hoạch ngành quốc gia rất quan trọng, cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi phê duyệt và phải đảm bảo vững chắc an ninh năng lượng quốc gia, bảo đảm cung ứng đủ điện phục vụ phát triển kinh tế xã hội và đời sống nhân dân.

Tuy nhiên, đây cũng là quy hoạch rất khó, nhất là trong bối cảnh hiện có nhiều biến động về năng lượng, chuyển đổi năng lượng trên thế giới do các vấn đề địa chính trị và địa kinh tế, sự thay đổi, phát triển nhanh chóng của công nghệ trong ngành năng lượng và yêu cầu thực hiện các cam kết quốc tế của Việt Nam về chống biến đổi khí hậu.

Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo xuyên suốt về một số nguyên tắc, quan điểm chủ đạo trong quá trình hoàn thiện Quy hoạch điện VIII.

Đó là đặt lợi ích quốc gia, lợi ích dân tốc lên trên hết, trước hết; không vì lợi ích cục bộ của địa phương, vùng, miền hay lợi ích nhóm mà có tác động, ảnh hưởng đến tính khách quan, khoa học, hiệu quả và tối ưu của quy hoạch.

Quy hoạch cũng được yêu cầu hướng đến các biện pháp giảm phát thải khí nhà kính để đạt mức phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 như cam kết quốc tế của Việt Nam tại COP26 và đã được cụ thể hoá trong Chiến lược quốc gia về chống biến đổi khí hậu giai đoạn đến năm 2050 theo Quyết định 896/QĐ-TTg.

Quy hoạch cũng được yêu cầu cần xem xét tối ưu tổng thể cho 5 khâu cụ thể trong mối quan hệ chặt chẽ với nhau gồm nguồn điện – truyền tải điện - phân phối điện - sử dụng điện hiệu quả - giá điện.

Phải đảm bảo quy hoạch tối ưu, hướng tới cân bằng nội vùng cao nhất, giảm truyền tải xa, giảm tổn thất điện năng nhất là giải pháp góp phần tính giá điện phải hợp lý nhất, minh bạch, cạnh tranh lành mạnh và theo cơ chế thị trường.

Quy hoạch điện VIII cũng được yêu cầu phải có tính khả thi để bảo đảm cung ứng đủ điện cho sản xuất, kinh doanh và đời sống của nhân dân; tuyệt đối không để xẩy ra thiếu điện trong mọi tình huống. Nhưng giá điện phải hợp lý với điều kiện của Việt Nam và không cao hơn các nước trong khu vực, nhất là giá điện gió và điện mặt trời…

Kết luận của Thường trực Chính phủ cũng yêu cầu một số nội dung của Quy hoạch điện VIII cần tiếp tục được nghiên cứu kỹ lưỡng, phân tích toàn diện, tổng thể, nhất là việc chuyển đổi sang năng lượng xanh, phát huy tối đa lợi thế của Việt Nam để hoàn thiện thêm mới đáp ứng cao nhất các nguyên tắc, quan điểm chỉ đạo hoàn thiện Quy hoạch điện mà Chính phủ đặt ra.

Kết luận cũng nhắc tới việc Bộ Công thương nghiên cứu, tiếp thu ý kiến tham gia của các đại biểu trong cuộc họp, chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, cơ quan liên quan rà soát, tiếp tục hoàn thiện Quy hoạch điện VIII, trong đó tập trung vào một số nội du

ng.

Đó là, cập nhật tính toàn đồng bộ các nội dung của quy hoạch điện VIII có tầm nhìn đến năm 2050 (vì các quy hoạch ngành và quy hoạch quốc gia cơ bản lấy mốc thời gian đến 2050).

Tiếp tục rà soát theo hướng Tiếp tục rà soát theo hướng giảm quy hoạch nguồn điện than đến năm 2030. Ngoài các dự án đã được loại bỏ không đưa vào Quy hoạch điện VIII như đã báo cáo (phải khẳng định không có hệ lụy pháp lý và không có khiếu kiện), Bộ Công thương tiếp tục làm việc với chủ đầu tư các dự án nhiệt điện than khác đang triển khai xong hiện có nhiều khó khan, vướng mắc về thu xếp vốn để trao đổi, thống nhất về việc có tiếp tục hay không tiếp tục các dự án điện than trong điều kiện hiện nay hoặc phương án xử lý khác.

Rà soát tiến độ khả thi các dự án nhiệt điện sử dụng khí trong nước đồng thời tính toán cân đối giảm quy mô công suất nguồn điện khí LNG nhập khẩu đến năm 2030 và tăng nguồn điện gió với quy mô phù hợp, khả thi. Gió, nắng không ai lấy được của ta và cũng không phải mua; do vậy phải tính toán khai thác tối đa, hiệu quả và hợp lý về giá bán điện (vì càng ngày công nghệ càng phát triển và sẽ giảm giá theo thời gian).

Về quy hoạch nguồn điện mặt trời trong giai đoạn đến năm 2030 cần nghiên cứu tiếp tục cần tiếp tục ra soát để bảo đảm hiệu quả kinh tế chung, tránh gây thiệt hại kinh tế, nhất là việc tính giá điện chưa hợp lý; đồng thời không hợp thức hóa cái sai. Nghiên cứu kỹ lưỡng, đánh giá tác động nguồn điện mặt trời áp mái với mục đích tự sử dụng, không bán vào hệ thống điện quốc gia.

Tính toán thêm quy mô nhập khẩu điện từ các nước láng giềng, nhất là từ CHND Lào, nâng quy mô phát triển nguồn điện sinh khối, hydrogen, linh hoạt… nhất là những nơi có điều kiện trồng rừng và sản xuất hydrogen.

Nghiên cứu về định hướng các cơ chế chính sách cần thiết bảo đảm quy định pháp luật để tạo điều kiện thuận lợi trong tổ chức thực hiện Quy hoạch

Xây dựng quy hoạch có tính tổng thể, toàn diện, lâu dài để quá trình quản lý thực hiện quy hoạch vừa có tính chủ động và có tính linh hoạt ít, phải điều chỉnh; đồng thời nghiên cứu phân cấp phân quyền phân bổ nguồn lực và đề cao trách nhiệm của các cấp trong quản lý thực hiện theo quy định của pháp luật.

Bộ Công thương cũng được yêu cầu phối hợp với các bộ, cơ quan chức năng đánh giá kỹ, trường hợp cần thiết xin ý kiến của các cơ quan liên quan, nhất là các cơ quan được Bộ Chính trị Chính phủ giao nhiệm vụ thanh tra kiểm tra giám sát thực hiện Nghị quyết 55-NQ/TW.