Ngày 17/9, Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Văn Nên và Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi đã có buổi gặp gỡ, lắng nghe các chuyên gia góp ý về kế hoạch phòng chống dịch và phục hồi kinh tế sau ngày 15/9.

Nên có lộ trình dứt khoát

Đó là ý kiến của chuyên gia kinh tế Trần Du Lịch khi đề cập kế hoạch mở cửa kinh tế TP.HCM. Theo ông Lịch, dựa trên một số yếu tố về tỷ lệ tiêm vắc-xin, kiểm soát dịch bệnh, thì đã đế lúc xác định kế hoạch mở cửa phục hồi kinh tế.

Bên cạnh việc Thành phố tiếp tục tăng cường kiểm soát dịch, tăng cường điều trị F0 tại cộng đồng, giảm tỷ lệ tử vong, Tiến sĩ Trần Du Lịch cho rằng, TP.HCM nên kiến nghị Chính phủ tập trung tiêm vắc-xin cho 40% dân đô thị và những người có nguy cơ cao, để rút ngắn thời gian phủ vắc-xin. Đồng thời, TP.HCM nên có lộ trình dứt khoát, thống nhất về mở cửa nền kinh tế.

Trong khi đó, ông Lê Hoàng Ninh, nguyên Viện trưởng Viện Y tế công cộng TP.HCM nhấn mạnh điều kiện cơ bản, điều kiện cần để mở cửa là phải bao phủ vắc-xin, điều kiện đủ là 5K và các yếu tố khác. “Điều kiện mở cửa phát triển kinh tế, phải nhanh chóng dập dịch, phải sống cùng với virus, chứ không thể truy đến cùng”.

Theo ông Ninh, trong số các ca bệnh, 80% không có triệu chứng lâm sàng. Do vậy, việc xét nghiệm cần phải chọn những đối tượng có nguy cơ lây nhiễm, xét nghiệm có trọng tâm, chứ không nên xét nghiệm diện rộng gây lãng phí vật chất và nhân lực.

Đồng thời, tiếp tục để F0 điều trị tại nhà và có theo dõi chăm sóc, đưa số ca tử vong xuống mức thấp nhất.

Về tiêu chuẩn mở phong tỏa của Bộ Y tế, ông Ninh cho rằng chưa sát thực tế, vì nếu theo tiêu chuẩn này thì TP.HCM còn xa mới đạt được.

“Vừa yêu cầu tìm ra F0, nhưng lại quy định phải giảm tỷ lệ F0 thì mới đạt tiêu chí thì hơi mâu thuẫn. Thực tế, khi tìm ra số ca mới mắc bệnh, còn phát hiện ra các ca mới thì tỷ lệ mắc mới không có khả năng giảm đều liên tục”, ông Ninh nói.

Cùng quan điểm, GS Trần Diệp Tuấn, Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Y Dược TP.HCM đề nghị cần tập trung 2 vấn đề là bao phủ vắc-xin và can thiệp sớm tại cộng đồng đối với F0.

Theo ông Tuấn, Thành phố cần xét nghiệm để bóc tách, chuyển F0 đi nơi khác để giữ khu dân cư xanh. Nhưng nếu giữ vùng xanh bằng cách này thì cứ phải làm xét nghiệm với tần suất 3 ngày/lần, nghĩa là cứ phải làm hoài. Vì vậy, ông Tuấn đề nghị cần thống nhất quan điểm không cần thiết phải xét nghiệm trên diện rộng, chỉ xét nghiệm đối với những trường hợp nghi ngờ mắc Covid-19.

“Nguồn lực lúc này cần được tập trung vào bao phủ vắc-xin tới người dân, nhất là đối với người có nguy cơ cao, người trên 65 tuổi. Dự báo khi TP.HCM nới lỏng giãn cách thì chắc chắn F0 sẽ tăng”, ông Tuấn nói và đề nghị TPHCM ngay từ bây giờ cần chuẩn bị, tăng cường hệ thống y tế để chăm sóc F0 tại cộng đồng, can thiệp sớm, hỗ trợ kịp thời cho F0 khi có yêu cầu chăm sóc y tế.

Còn Giám đốc Trường Chính sách công và quản lý Fulbright Vũ Thành Tự Anh khẳng định, phải mở cửa kinh tế, không thể không mở kinh tế. Bởi vì những yếu tố về nguồn lực, kinh phí, ngân sách phân bổ doanh nghiệp đang kiệt quệ, cần cấp cứu kịp thời, đời sống nhân dân cũng đã gặp nhiều khó khăn.

Để mở cửa kinh tế an toàn, thì bài học lớn nhất đó là phải thích nghi với hoàn cảnh dịch bệnh, bảo đảm an toàn, quản lý người lao động, bảo vệ đối tượng có rủi ro nhiều nhất như người cao tuổi, trẻ em. Bên cạnh đó, cần phải đo lường chuyển biến của dịch bệnh, có biện pháp kịp thời; cân nhắc mở ra ứng phó từng hoàn cảnh.

Tính toán lại cách ứng phó khi có F0

Sau khi lắng nghe các ý kiến tại hội nghị, Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Văn Nên cho rằng, tất cả chuyên gia nhận định không thể loại trừ dịch Covid-19 ra khỏi cộng đồng thời điểm này.

Bên cạnh đó, điều kiện chuẩn bị để phòng chống dịch đến nay tương đối đảm bảo, như đã có thuốc, vắc-xin; người dân được tiếp cận y tế. Bên cạnh đó, người dân đã chấp hành, ủng hộ, đồng cam cộng khổ, thắt lưng buộc bụng cùng Thành phố vượt qua giai đoạn khó khăn; sức chịu đựng của xã hội đã đến hạn, không thể kéo dài và sức chịu đựng của nền kinh tế cũng đã tới ngưỡng. 

Ông Nên cũng tán đồng quan điểm đã đến lúc phải từng bước mở cửa dần, đảm bảo an toàn, quản lý rủi ro, không chủ quan. Chính quyền và nhân dân đang chuẩn bị chiến lược để chuyển sang giai đoạn mới, sống trong điều kiện có SARS-CoV-2, đặc biệt là biến chủng Delta. TP.HCM đã xây dựng kế hoạch với 14 chiến lược, trụ cột là y tế.

“Điều quan trọng thời gian tới là phải cải thiện hệ thống y tế dự phòng. Hiện nay, Thành phố phải củng cố y tế cộng đồng, y tế tư nhân, bác sĩ gia đình, hệ thống nhà thuốc để góp phần nâng cao hiệu quả điều trị”, ông Nên nói.

Trong đó, chiến lược y tế phải quy định rõ ràng các bước phải làm khi phát hiện F0 trong cộng đồng. Trước đây, nếu phát hiện một F0 thì cả đơn vị phải đóng cửa, nhưng giờ phải tính lại cách ứng phó trong tình hình mới.

Điều quan trọng tiếp theo trong chiến lược y tế là chính sách cho các loại hình y tế. Thời gian qua, dù tình hình khó khăn, y tế tư nhân chưa tham gia được vì không có động lực, điều kiện.

“Chính sách là huy động hết nguồn lực y tế, ai có điều kiện thì tham gia phòng chống, điều trị, quản lý, tư vấn... Tất cả phải tính toán trong chiến lược y tế để hình thành mạng lưới đủ sức lo cho dân chứ không trông chờ vào lực lượng tăng cường. Đây là vấn đề Thành phố đang chuẩn bị", ông Nên nói về chính sách thời gian tới.

Bên cạnh đó, Thành phố cũng có chiến lược an sinh xã hội. “Thời gian qua, có quận 700.000 dân nhưng danh sách gửi lên đến hơn 600.000 người cần hỗ trợ. Giãn cách kéo dài khiến nhiều người mất việc, chịu đựng lâu dài, phát sinh nhiều vấn đề.”, ông Nên nói và cho rằng, nhiều nơi, người dân sống trong không gian chật chội, không đảm bảo giãn cách như yêu cầu của ngành y tế.

“Điều kiện giãn cách và vệ sinh y tế rất khó khăn. Hiện, chúng ta còn nhiều vấn đề về chiến lược công nghệ - giáo dục. Chúng ta tập trung lo chống dịch, ứng phó Covid-19 nhưng còn nhiều người có bệnh khác và đối tượng lo chưa tròn thì cần trở lại lo cho tròn”, Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Nên nói.