Từ những năm 1990, xuất phát từ mục tiêu, chiến lược phát triển kinh tế của đất nước và những kinh nghiệm rút ra từ việc xây dựng và triển khai các khu chế xuất (KCX), khu công nghiệp (KCN), khu kinh tế của một số quốc gia, Chính phủ Việt Nam đã cho phép thành lập một số KCX, KCN, khu kinh tế ở các địa phương có tiềm năng, điều kiện thuận lợi. Đây là chủ trương kịp thời, đúng đắn, phù hợp với xu thế phát triển của thời đại và thực tiễn ở nước ta.

Với những tiềm năng, lợi thế so sánh, nên cũng từ năm 1993, tại Hải Phòng đã thành lập các KCX, KCN và cùng với đó, ngày 15/7/1993 Chính phủ có Quyết định số 358/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ thành lập Ban Quản lý KCX Hải Phòng và đến năm 1994, bổ sung thành Ban Quản lý các KCX và KCN Hải Phòng. Để làm động lực cho phát triển và thu hút đầu tư, Khu kinh tế Đình Vũ - Cát Hải (một trong hai khu kinh tế ở miền Bắc Việt Nam vào thời điểm đó) được thành lập theo Quyết định 06/2008/QĐ-TTg, tháng 1/2008 của Thủ tướng Chính phủ.

Với diện tích là 216 km 2, Khu kinh tế Đình Vũ - Cát Hải được thành lập nhằm phát triển kinh tế hàng hải, mà trọng tâm là dịch vụ cảng biển. Cùng với đó, Chính phủ cũng ban hành Quyết định 1329/QĐ - TTg ngày 19/9/2008 thành lập HEZA.

HEZA là cơ quan trực thuộc UBND Thành phố, thực hiện chức năng quản lý nhà nước trực tiếp đối với KCN, khu kinh tế trên địa bàn theo quy định của pháp luật; quản lý và tổ chức thực hiện chức năng cung ứng dịch vụ hành chính công và dịch vụ hỗ trợ khác có liên quan đến hoạt động đầu tư và sản xuất kinh doanh cho nhà đầu tư trong KCN, khu kinh tế. Có thể khẳng định, sau 20 năm hoạt động, HEZA đã thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao. Là một kênh quan trọng giúp lãnh đạo Hải Phòng làm tốt hoạt động xúc tiến, thu hút đầu tư từ các nhà đầu tư trong nước, nước ngoài đến với Thành phố, HEZA đã hoàn thành được việc tham mưu, xây dựng quy hoạch chi tiết các KCN, các khu chức năng trong khu kinh tế và quy hoạch tổng thể Khu kinh tế Đình Vũ - Cát Hải... theo từng giai đoạn, phù hợp với các chủ trương chính sách của Chính phủ, cũng như sự phát triển của Thành phố.

Một điều ghi nhận nữa về vai trò của HEZA, đó là các KCN đã đưa vào hoạt động của Hải Phòng đạt tỷ lệ lấp đầy chung trên 50%, không có dự án KCN nào thuộc diện dự án treo, không có đất KCN bỏ hoang. Quá trình triển khai thực hiện Quy hoạch nêu trên là rất thận trọng, có lộ trình theo quy định của pháp luật về KCN, tránh lãng phí tài nguyên đất và là điều kiện thuận lợi để Hải Phòng triển khai thực hiện Chỉ thị số 07/CT-TTg ngày 2/3/2012 của Thủ tướng Chính phủ về chấn chỉnh công tác quản lý và nâng cao hiệu quả hoạt động của các khu kinh tế, KCN, cụm công nghiệp trên địa bàn thành phố.

(*) Phó chủ tịch thường trực UBND TP. Hải Phòng

Đan Đức Hiệp (*)