Ngay trước Ngày Doanh nhân Việt Nam 13/10, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã liên tục gửi các kiến nghị tới cơ quan quản lý nhà nước góp ý cho các bản dự thảo liên quan đến hoạt động sản xuất – kinh doanh của doanh nghiệp.

Gần nhất, ngay tuần trước là tập hợp các lo ngại từ doanh nghiệp khi Dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về cơ chế điều chỉnh giá điện bình quân mà Bộ Công thương đang chắp bút và lấy ý kiến lại gần như chỉ có dấu ấn của Bộ Công thương và EVN. Trong khi, theo VCCI, quan hệ mua bán điện, có sự tham gia của bên bán điện, bên mua điện và Nhà nước, bên mua rất mờ nhạt.

“Bên mua lẻ điện bao gồm hai thành phần chính là hộ gia đình và các doanh nghiệp sử dụng điện, họ cần sự minh bạch để đảm bảo giá điện thực sự được kiểm soát”, văn bản của VCCI viết, chứa đựng nhiều gửi gắm từ cộng đồng kinh doanh.

Vài ngày trước đó là góp ý vào Dự thảo Thông tư quy định về trạm thu phí sử dụng đường bộ của Tổng cục Đường bộ Việt Nam (Bộ Giao thông – Vận tải), vì các doanh nghiệp không hiểu tại sao Tổng cục Đường bộ lại can thiệp quá sâu vào việc phân công và trách nhiệm của từng người lao động, trách nhiệm, trang phục, thái độ phục vụ…

“Sau khi thực hiện chính sách thu phí bảo trì đường bộ trên đầu phương tiện, các trạm thu phí của Nhà nước đã được xóa bỏ, mà hiện nay, chỉ còn tồn tại các trạm thu phí được giao cho doanh nghiệp thực hiện dưới hình thức hợp đồng BOT hoặc hợp đồng nhượng quyền thu phí. Đây là việc của doanh nghiệp, do doanh nghệp tự chủ sao cho phù hợp với thực tiễn kinh doanh và bảo đảm an toàn, thuận tiện cho phương tiện giao thông, chứ không còn là việc của cơ quan quản lý nhà nước nữa”, ông Nguyễn Minh Đức, Ban Pháp chế của VCCI lý giải.

Có vẻ như tư duy nghĩ hộ, làm hộ doanh nghiệp vẫn khá nặng nề. Điều này đang làm khó cho doanh nghiệp trong giai đoạn họ cần phải tái cơ cấu, điều chỉnh để phù hợp với những đòi hỏi mới của nền kinh tế, xu hướng hội nhập và các tiêu chuẩn mới của thị trường thế giới.

Ông Phạm Đình Đoàn, Chủ tịch Tập đoàn Phú Thái cũng từng nói, trong nền kinh tế thị trường, Nhà nước chỉ có thể tạo môi trường, chỉ có thể là bà đỡ, là hậu phương. “Hãy để cho doanh nghiệp chủ động trong cuộc chơi của thương trường. Nhưng để làm được điều đó, doanh nghiệp cần một không gian chính sách an toàn, cần sự ủng hộ và chia sẻ của giới công chức, các cơ quan công quyền”, ông Đoàn nói.

Cũng phải nói thêm, đây không phải là lần tiên doanh nghiệp đặt vấn đề này, nhưng năm nay, theo ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI, yêu cầu này căng thẳng hơn.

Sau vài năm vô cùng khó khăn, nhiều doanh nghiệp đã bắt đầu nhìn thấy con đường mới phải đi, cách thức làm ăn mới, quản trị doanh nghiệp mới phải thay đổi. Nhiều người đang kỳ vọng về một lực lượng doanh nghiệp, doanh nhân thế mới đang được hoài thai.

Tuy nhiên, để có thể chuyển dịch được, họ buộc phải trả các phí tổn, phải có các khoản đầu tư mới để chọn lại lĩnh vực, ngành nghề, thậm chí là thay máu cả bộ máy nhân sự.

“Nhưng sự chuyển dịch này chỉ thuận khi có cơ chế, chính sách đủ hấp dẫn để hướng dòng vốn đầu tư vào những ngành nghề đòi hỏi công nghệ cao, đòi hỏi lao động có đào tạo. Môi trường kinh doanh phải thuận lợi cho các kế hoạch thay đổi, chuyển dịch, mua bán – sáp nhập của doanh nghiệp... Điều quan trọng là các cơ chế, chính sách này không thể chậm trễ hơn nữa”, ông Lộc nói..