Giá tăng chóng mặt, nhập khẩu thức ăn gia súc và nguyên liệu sẽ sớm vượt 4 tỷ USD. |
Chi nhập khẩu 9 tháng gần bằng cả năm 2020
Theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, kim ngạch nhập khẩu thức ăn gia súc và nguyên liệu trong tháng 9/2021 tăng trở lại 4,6% so với tháng 8/2021 và cũng tăng 18,4% so với cùng kỳ, đạt 411,07 triệu USD. Lũy kế 9 tháng năm 2021, kim ngạch nhập khẩu nhóm hàng này tăng 29,7% (tương đương 800 triệu USD) so với cùng kỳ năm 2020, đạt gần 3,75 tỷ USD.
Như vậy, mức nhập khẩu của 9 tháng 2021 đã xấp xỉ bằng kim ngạch nhập khẩu của cả năm 2020 (3,84 tỷ USD).
Nhập khẩu nhóm hàng này trong năm 2020 đạt 3,84 tỷ USD, tăng 3,7% so với năm 2019. Cơ cấu thị trường chủ yếu vẫn là nhóm 3 nước gồm Argentina, Mỹ và Brazil, chiếm 63,2% tổng kim ngạch nhập khẩu mặt hàng này của cả nước.
Trong đó, nhập khẩu từ Argentina đạt 1,54 tỷ USD, tăng 2,6% so với năm 2019, chiếm 40% tổng nhập khẩu; tiếp theo là nhập khẩu từ Mỹ đạt 505,6 triệu USD, giảm 19,6%, chiếm 13,2%; nhập khẩu từ Brazil đạt 391,7 triệu USD, tăng 83,3% và chiếm 10,2% tổng nhập khẩu thức ăn chăn nuôi của Việt Nam.
Chưa hạ nhiệt được đà tăng
Ngành chăn nuôi trong nước đang phát triển mạnh mẽ trong giai đoạn từ năm 2017 đến nay, bình quân tăng trưởng khoảng 5 - 6%/năm và đã ghi nhận những chuyển biến rõ nét về tổ chức sản xuất, chăn nuôi gia trại/trang trại, tập trung. nhiều doanh nghiệp đã đầu tư vào lĩnh vực chăn nuôi, áp dụng công nghệ cao hoặc chăn nuôi theo chuỗi sạch, hữu cơ, an toàn sinh học.
Do vậy, nhu cầu sử dụng và nhập khẩu nguyên liệu phục vụ ngành sản xuất thức ăn chăn nuôi ngày càng gia tăng. Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), khoảng hơn 80% tổng nguồn nguyên liệu thô làm thức ăn chăn nuôi, bao gồm cả thức ăn chăn nuôi công nghiệp, là từ nguồn nhập khẩu.
Với tốc độ phát triển của ngành chăn nuôi thời gian qua tại Việt Nam, trong khi nguồn nguyên liệu thức ăn chăn nuôi tự chế trong nước (cám gạo, tấm, sắn, ngô..) không đủ đáp ứng nhu cầu, việc gia tăng nhập khẩu thức ăn chăn nuôi công nghiệp và các nguyên liệu phục vụ sản xuất thức ăn chăn nuôi từ nước ngoài là điều tất yếu.
Nhưng hệ lụy của phụ thuộc quá lớn vào nguồn cung nhập khẩu là chịu tác động mạnh về giá khi thị trường thế giới có biến động, nhất là từ cuối năm 2020 đến nay, giá thức ăn gia súc và nguyên liệu đã tăng rất mạnh, bên cạnh đó do sản xuất đang hồi phục tại nhiều quốc gia, khiến có thời điểm tăng 35-40% so với hồi giữa năm 2020, cộng với đứt gãy chuỗi cung ứng, vận chuyển gặp khó do ảnh hưởng của dịch bệnh càng đẩy giá nhóm hàng này không ngừng nhảy múa.
Đại diện Cục Chăn nuôi (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho rằng, đến thời điểm này chưa có hy vọng gì về việc giá thức ăn chăn nuôi trong nước sẽ giảm. Hiện nay, quá trình vận chuyển thức ăn gia súc, nguyên liệu về Việt Nam vẫn gặp trục trặc, chi phí vận chuyển các mặt hàng này tăng cao từ 200-300%.
Việt Nam đang có khoảng 265 nhà máy sản xuất thức ăn chăn nuôi phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu. Trong đó có khoảng 30 doanh nghiệp chuyên về nhập khẩu nguyên liệu phục vụ các nhà máy sản xuất thức ăn chăn nuôi.
Trước tình trạng giá leo thang, Bộ Tài chính đã đề nghị giảm thuế nhập khẩu nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi, bao gồm lúa mỳ và ngô nhằm hạ nhiệt giá thức ăn chăn nuôi trong nước.
Cụ thể, Bộ Tài chính đề nghị điều chỉnh thuế nhập khẩu nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi, bao gồm lúa mỳ và ngô. Bộ này trình Chính phủ xem xét điều chỉnh giảm mức thuế suất thuế nhập khẩu MFN của mặt hàng lúa mỳ, mã HS 1001.99.99 từ 3% xuống 0% và giảm mức thuế suất thuế nhập khẩu MFN của mặt hàng ngô, mã HS 1005.90.90 từ 5% xuống 3%.